tag:blogger.com,1999:blog-41565477525712804042024-03-13T19:24:19.236-07:00Yorum, talep, anlaşma ve makalelerUnknownnoreply@blogger.comBlogger15125tag:blogger.com,1999:blog-4156547752571280404.post-57580912275968352152008-08-30T11:44:00.000-07:002008-08-30T11:49:45.404-07:00Hazırlanmakta olan "yerel tohumlar tebliği" hakkında öneriler<div><blockquote></blockquote>Türkiye'de farklı sivil toplum örgütlerinin yürüttüğü "yerel tohum" projeleri, tartışma gruplarının önerileri ve konuyla ilgili görüşmeler neticesinde elde edilen yorum ve bilgileri aşağıdaki şekilde özetlemek ve önermek istedim:<br /><blockquote></blockquote>1- 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu, "çeşit" tanımlı endüstriyel ve FYD özelliklere sahip tohumları kapsamakla birlikte, üreticilerin ihtiyacı kadar tohum saklama, ticari olmamak kaydıyla takas yapabilme vb öneriyle köylük (yerel) tohumlara da (açık olmayan bir şekilde) atıfta bulunmaktadır. Kanunun her iki kulvarı (çeşit ve köylük tohum) çok net ayırmasına destek olacak açıklamalar yayınlanacak tebliğ içinde yer almalıdır.</div> <div> </div> <div><blockquote></blockquote>2- Islah edilerek FYD özellik kazandırılması hedeflenen gen kaynaklarının kullanımına ilişkin izinler Tarım Bakanlığı ilgili birimleri tarafından sağlanmalı; hedef tohumların (mesela GDO'lu tohumlar, kısır tohumlar) üretimine ve tesciline (mesela genişletilmiş bir patent hakkı alarak köylük tohum üzerinde hak iddia etmek, vb) ilişkin izinler, uluslararası anlaşmaları (mesela, 1996 tarihli Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi) hiçbir şekilde ihlal etmemelidir.</div> <div> </div> <div><blockquote></blockquote>3- Köylük tohumların ıslah çalışmaları sebebiyle, Anayasa'mız ve uluslararası sözleşmeler gereği, küçük çiftçiler ve köylüler aynı zamanda kültürel bir mirasın koruyucusu ve sürdürücüsü olarak anılmalı; binlerce yıllık emeğin saygın karşılığı yasal mevzuat içinde de yer alabilmedir.</div> <div> </div> <div><blockquote></blockquote>4- Küçük çiftçi ve köylülerin biyolojik ve kültürel bir mirasın sürdürülebilmesi için önemi ulusal tarım politikalarında, eğitim, geleneksel üretim toplantıları, maddi kaynaklar (UNDP gibi) ile de pekiştirilmelidir. Bu şekilde (aslında organik tarımın yegane hammaddesi olan) köylük tohumların korunması, kullanımı ve tüketilmesine (yetişmiş ürün olarak) de ulusal teşvikler sağlanmalıdır.</div> <div> </div> <div><blockquote></blockquote>5- Köylük (yerel) tohumlar, milli servetimiz olarak kabul edilmeli ve hak sahipliği Tarım Bakanlığı'nın yetki vereceği tek bir kamu kurumu üzerinde buluşmalıdır. </div> <div> </div> <div><blockquote></blockquote>6- Köylük tohumların kullanımı, satışı, takas mekanizmaları tebliğ içinde tanımlanan özel şartlarda ("çeşit" tohumlardan farklı olarak) gerçekleştirilmelidir (etiket bilgisi, geleneksel paketleme şartları vb). </div> <div> </div> <blockquote></blockquote>7- Türkiye'nin önümüzdeki 10 yıllık dönemde yanlış alanlarda sanayileşme, hatalı su politikaları, iklim değişikliği ve erozyon gibi ciddi tehditler altında çölleşmesi sürecinde, özel şartlarda (su, iklim; toprak, dış girdi, vb) daha fazla verim sağlayan endüstriyel tohumların yanısıra, tarımsal planlarını ("B" planı olarak değil, paralel plan olarak) asgari dış girdi, düşük su ihtiyacı, daha besleyici ve kısır olmayan (dolayısıyla bizi açlığa mahkum etmeyecek) özellikli köylük tohumları ile sürdürmesi gerekir. Dolayısıyla, köylük tohumların yer alacağı paralel tarımsal üretim planlarında, ulusal gıda güvenliğimiz sağlanacak; hiçbir özel veya kamu kurumunun ayrıcalıklı avantajına terkedilemez bir zenginlik ortak paydası ulusal paylaşım olan bir stratejide yerini bulacaktır.<br /><blockquote></blockquote>Cem BirderUnknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4156547752571280404.post-40395818635232345272008-03-19T00:24:00.003-07:002008-03-19T01:06:53.601-07:00<strong>KİMİN ÜRÜNÜ? ORGANİK TOHUM SERTİFİKASYONU POLİTİKASI</strong><br /><br />Orijinal Ingilizce için <a href="http://www.grain.org/nfg/?id=543">http://www.grain.org/nfg/?id=543</a><br />Çevirmen: Halit Elçi<br />GRAIN<br /><br />Organik tarımın gerisinde, çevre ve sağlığın merkezi önemde olması ve çiftçilerin emeklerinin karşılığını alabilmeleri görüşü yatar. Fakat organik tarım aynı zamanda -sertifikasyon gibi- pazarlama araçlarıyla ciddi bir ticari iş alanı haline geliyor ve giderek daha fazla alana yayılıp etkisini arttırıyor. Dünya çapında 30 milyon hektarın üzerindeki sertifikalı organik tarım arazisi, şimdiden küresel pazar için 30 milyar avro değerinde ürün üretiyor. Bu piyasa, klasik gıda ürünleri küresel piyasasından çok daha hızlı büyüyor. Sertifikalı organik gıdaların ana pazarı hala çok büyük ölçüde Kuzeydir; ancak ihracata yönelik organik üretim Güneyde sürekli biçimde artış gösteriyor. Aynı zamanda Güneyde, sıradan çiftçilere yönelik yerel organik gıda ve çiftçilik sistemleri geliştirmek için yeni stratejiler oluşturuluyor; ki bunların çoğu sertifikasyona ticari yaklaşımı reddediyor.<br /><br /><strong>Sertifikalı organik ürünler nelerdir?</strong><br /><br />Sertifikalı organik ürünler, ayrıntılı ve hassas teknik standartlara uygun olarak üretilmiş, depolanmış, işlenmiş, paketlenmiş, pazara sürülmüş ve bir sertifikasyon yetkili kurumu tarafından “organik” olarak belgelendirilmiş ürünlerdir. Bir ürün ancak bir sertifikasyon kurumunca organik standartlara uygunluğu onaylanınca, o şekilde etiketlenebilir.Gıda ticaretine ve perakende piyasalarına hakim olan çok-uluslu büyük şirketler, son onyıl boyunca büyümesini sürdüren organik gıda ürünleri piyasalarına bakışlarını değiştirdiler. Onlar artık bu piyasaları ortadan kaldırılması gereken tehlikeler değil, fethedilmesi gereken büyüyen pazarlar olarak görüyorlar. Tohum şirketleri bile konuya yaklaşımlarını değiştirmeye başladı. Son yıllarda tohum sanayisinden koro halinde yükselen sesler şöyle özetlenebilecek bir pazarlık önerisinde bulunuyor: “Eğer siz organik çiftçilerin bizim tohumlarımızı kullanmasını zorunlu kılarak bize bir pazar garantisi verirseniz, size organik tohumlar sağlarız.” Bu, potansiyel olarak tehlikeli sonuçlar yaratabilecek, ama organik hareketi içinde kimilerini sağlayacağı yararlarla ikna edebilecek tartışmalı bir öneridir. Sayıları giderek artan birçok hükümet de tohum sanayisinin önerisini destekliyor. Öte yandan başka hükümetler ise bu pazarlığı, organik tarımı şirketlerin kontrolü altına sokacak ve küçük çiftçilerin ve tüketicilerin çoğunluğunun çıkarlarına aykırı düşürecek bir tuzak olarak değerlendiriyor.<br /><br />2003 yılında, organik tohumlar üzerine bir konferansa Organik Tarım Hareketleri Uluslararası Federasyonu (IFOAM) ve Uluslararası Tohum Federasyonu (ISF) tarafından ortak olarak ev sahipliği yapılacağı haberleri gelince, organik tarım hareketi ile uluslararası tohum sanayisi arasındaki yakınlaşma birdenbire iyice görünür hale geldi. Dünya çapında organik hareketinin şemsiye örgütü ile gen [teknolojisi] devlerinin merkezi lobicilik ajansı arasında nasıl bir ortak zemin olabileceğini anlamak zordu. Fakat konferansın amacının tanımlanışı, konuyu çok açık hale getiriyordu: “Sertifikalı organik tarımda organik olarak üretilmiş tohum kullanımının zorunlu tutulmasına ilişkin hem Avrupa’da hem de ABD’de kabul edilen son düzenlemeler, yerel çeşitlerin (variety) tohumlarını ertesi yıllara saklayan ve değiş-tokuş eden küçük çiftçiler ile süpermarket kanallarının taleplerine uyumlu modern çeşitlerin tohumlarını satın alan ticari çiftçiler için farklı anlamlar ifade ediyor. Bu yeni durum, organik tarımın gelişmesini kolaylaştırmak için daha iyi bir kavrayışı ve daha fazla işbirliğini gerekli kılıyor.” Toplantı, açıkça yeni kurallara uygun tohumların nasıl üretileceği konusunu tartışmaya yönelikti; bu kurallarınorganik tarımın yararına olup olmadığı sorunu ise neredeyse hiç gündeme getirilmedi. Bu konferans raporunun ekindeki tablo, yasal düzenlemelerin tohum şirketleri ile tüm dünyadaki organik çiftçileri nasıl bir evliliğe zorladığını net biçimde ortaya koyuyor. Basitçe bu gelişmenin çeşitli yerel tohumları kullanan küçük çiftçiler ile organik monokültürler yetiştiren büyük çiftçiler için “farklı anlamlar”a sahip olacağını söylemek, sorunu olağanüstü hafife almak demektir. Sertifikalı organik tohumlar için yapılan bu zorlama, çiftçi temelli tohum sistemlerinin organik pazarlara erişimini kolayca önleyebilir ve organik çiftçilik için gereken tohum arzını, organik tohumları yeni bir “yüksek değerli” pazar fırsatı olarak gören geleneksel ve transgenik tohum işinden [ticaretinden] gelen bir avuç büyük şirketin ellerine bırakabilir. Tohum fiyatlarının yükseleceği kesindir; tıpkı genetik çeşitliliğin daralmasının kesin olduğu gibi. Çünkü bu tohum şirketleri çabalarını hibritlerin ve diğer tek-tip çeşitlerin geliştirilmesi üzerinde yoğunlaştırıyor. Herşeyin ötesinde bu, organik tarımı sanayileşmiş ihracat yönelimli çiftçilik yoluna daha da fazla sokacaktır; küçük ölçekli çiftçilerin katılımını ise zorlaştıracaktır.<br /><br />Şirketler tarafından tezgahlanan bu tür tohum sertifikasyon oyunlarına kanmak yerine, organik tarım hareketi, çiftçilerin elindeki yerel olarak geliştirilmiş ve biyo-çeşitli tohumların kullanımını ön-alıcı biçimde teşvik etmelidir. Dünyadaki organik gıdanın çoğunluğu küçük ölçekli çiftçiler tarafından üretiliyor ve gıda ürünlerinin çoğunluğu organik olarak belgelendirilmiş (sertifikalı) değildir. Milyonlarca çiftçi, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) tanımlamasıyla “sertifikalı olmayan organik tarım”ı uyguluyor; bu tarz tarım, yerel tohum geliştirme ve değiş-tokuş sistemleri yoluyla sürdürülen muazzam tohum çeşitliliği zenginliğine, geleneksel bilgiye ve kırsal toplulukların etkin katılımına dayanıyor. Bu sistemler yalnızca bir milyarın üzerinde insanın gıdasının çoğunluğunu üretmiyor; onlar aynı zamanda çoğu kez daha verimli ve sürdürülebilir sistemlerdir.<br /><br />Bu yazıda, organik tohumla ilgili yasal mevzuatta ne gibi değişiklikler olduğuna, mevzuatın şimdiden organik tarımcılığı nasıl etkilediğine ve zarar gören çiftçiler ve örgütlerin bazılarının konu hakkında neler söylediğine bakacağız.<br /><br /><strong>Yasaların uzun kolu</strong><br /><br />Avrupa, sertifikalı organik tohumda uyulması zorunlu koşullar konusunda diğer herkesten öndedir. Organik gıdanın en büyük ithalatçısı olarak Avrupa, diğer birçokları için standartlar oluşturuyor. Avrupa Birliği’nin organik üretime ilişkin 1991’deki ilk Konsey Yönetmeliği, 2001 itibariyle organik üretimde organik tohumların kullanımını zorunlu kıldı. Bunu izleyen 1999 tarihli bir Konsey Yönetmeliği, zorunluluğu uygulama tarihini 2004’e erteledi; fakat aynı zamanda organik tohumlar üzerindeki benzer hükümler hem Uluslararası Gıda Standartları Komisyonu hem de IFOAM’ın organik standartlarıyla bütünleştirildi. Bu ise, organik üretimde organik tohum kullanımı koşulunun pratikte tüm ulusal, bölgesel ve özel sertifikasyon standartlarında yaygın olarak yer almasını sağladı.<br /><br />Genel olarak bu çeşitli standartlarda organik tohumlara ilişkin ifadeler oldukça benzerdir. Bunların tümü sertifikalı organik tohumları zorunlu tutar; ancak çoğu, -çiftçilerin bu tür organik tohumlara ulaşılamadığını gösterebildikleri durumlar için- istisna olarak adlandırılan muafiyetler tanır. Tipik olarak mevzuat, “ulaşılabilir” olmayı neyin oluşturduğu konusunda pek az kesinlik sağlar ve yasal düzenlemeleri denetleyen sertifikasyon kurumlarına çok fazla takdir yetkisi verir. Fakat tohum sanayisinin ağır lobi faaliyetinin sonucu olarak bu muafiyetler daraltılmaya başlıyor; ve Avrupa bir kez daha öncülüğü elinde tutuyor.<br /><br />2003 yılında, organik tohumlar üzerindeki muafiyetin süresini uzatan bir başka yönetmelikyoluyla, Avrupa Komisyonu, tüm üye ülkelere, ticari olarak ulaşılabilir organik tohumların tescili için bilgisayara dayalı veritabanları kurulması zorunluluğunu getirdi. Bu veritabanları, çiftçiler bir istisna yapılmasını istedikleri zaman referans olarak hizmet verecek. Bugün organik sertifikalı üretimde sertifikasız bir çeşidi kullanmaya izin verilebilmesi için, çiftçinin ekmek istediğine benzer herhangi bir çeşide veritabanında ulaşılamadığını göstermesi zorunludur. Ayrıca, eğer bir AB hükümeti, veritabanındaki belirli türlere ait tohum çeşitlerinin ve miktarlarının ülkesinde organik tarımcılığı beslemeye yeterli olduğuna karar verirse, o hükümet bu türler için tüm istisnaları kaldırabilir ve organik tarımcıların yalnızca veritabanında listelenen çeşitleri kullanmasını zorunlu kılabilir. Örneğin Hollanda 2004’te buğday, yulaf, arpa, çavdar ve patates için istisnaları kaldırdı. 2005’te Belçika 9 sebze türü için istisnaları kaldırdı. Fransa’da Tarım Bakanlığı 8 tarımsal ürün ve 10 sebze için özel bir izleme sistemi kurdu; bunun için veritabanına başvuran organik çiftçiler, eğer bir başka çeşidi kullanırlarsa “özel olarak kontrol edilebilecekleri” yönünde uyarılıyorlar. 2007’nin başlarında Fransız hükümeti mısıra ilişkin tüm istisnaları kaldırdı. Uygulamaya ilişkin kurallar yıldan yıla daha da sıkılaştırıldı ve öyle görünüyor ki AB’deki organik tarımcılar çok kısa süre sonra yalnızca tohum şirketlerinin sunduğu sınırlı sayıdaki organik çeşitler arasından seçim yapabilecek.<br /><br />ABD’deki yasal durum Avrupa’daki kadar mesafe almış değildir. Bazı kaynaklara göre, şu anda ABD’deki organik tarım arazisinin yalnızca yüzde 8’inde sertifikalı organik tohum ekilidir ve bu konudaki ulusal mevzuat hala oluşum halindedir. Ancak Avrupa’yla aynı yönde değişiklikler hızla gerçekleşiyor; bu konuda organik tohum sertifika vericileri (certifier) ve çok-uluslu tohum sanayisi başı çekiyor. ABD’deki büyük bir organik sertifika verici olan Kaliforniya Sertifikalı Organik Tarımcılar (CCOF) diyor ki, “ABD Tarım Bakanlığı’nın Ulusal Organik Programı’na göre, organik tarımcılar -ulaşılabilir olduğu her zaman- organik tohumlar ve organik ekim malzemesi kullanmalıdır” ve denetleyicileri geldiğinde hazır olmalıdırlar: “Eğer organik olmayan tohum kullanıyorsanız, organik tohum araştırmanıza dair bir günlük tutun. Tohum tedarikçilerine ilettiğiniz talepleri kaydedin (tarih, tedarikçi, sonuç) ve tohum kataloglarında veya web sitelerinde yaptığınız aramaları kaydedin.”<br /><br />Hangi ürünlere ABD organik tarımında izin verileceğine karar veren örgüt olan Organik Materyal İnceleme Enstitüsü (OMRI), tohum şirketlerinin elinde -satış için- bulunan sertifikalı organik çeşitleri listeleyen merkezi bir veritabanı geliştirdi. Eğer Avrupa’daki deneyim bizim için bir şey ifade ediyorsa… bu veritabanındaki çeşitlerin kullanımı çok fazla sürmeden organik çiftçiler için zorunlu hale getirilecektir.<br /><br /><strong>Dünyanın geri kalanı için standartlar belirlemek</strong><br /><br />Organik ürün ithali için en büyük pazarları oluşturan AB ve ABD, sınırlarının ötesindeki sertifikasyon standartlarının oluşturulması konusunda çok büyük ölçüde baskı uyguluyorlar. Pek çok sertifikalı organik ürün Güneyden Kuzeye yolculuk ediyor ve bu nedenle onların bu büyük piyasalarda geçerli olan standartlara uyması gerekiyor. Genel olarak üretim standartları, ithalci ülkeler tarafından onaylanan özel üçüncü-taraf sertifika vericilerce uygulanıyor ve giderek artan bir sıklıkla, hükümetler ve hatta büyük perakendeciler kendi görevlilerini önceden bildirilmeyen ani ziyaretler için Güneydeki organik çiftliklere gönderiyor. Tohumların AB’nin organik standartlarında en önemli yeri işgal etmesi nedeniyle, tohum konusu kaçınılmaz olarak Güneyde faaliyet gösteren temel sertifikasyon kurumlarının gündeminde üst sıralara çıkıyor.<br /><br />Dünyanın en büyük uluslararası özel sertifika vericilerinden biri olan ve AB dışında 80’den fazla ülkede denetlemeler ve sertifikasyon gerçekleştiren Ecocert, AB’ye erişim olanağı arayan organik üreticilere şunu söylüyor: “Tohumlar konusundaki AB yönetmelikleri, organik tohum piyasalarının kuruluşunu desteklemek anlamına gelir. İthalat izni verilmesi sırasında AT dışındaki ülkelerde bu kuralın uygulanışı gözetilecektir… Yukarıda belirtilen yönetmeliğe istisnalar ancak belirli koşullar altında tanınabilir. Eğer yetiştiriciler istenen çeşidin organik tohumlarını elde edemiyorlarsa, sertifikasyon kurumuna bunlara ulaşma imkanının olmadığına dair yeterli kanıt sunulmalıdır.”<br /><br />ABD’de, en büyük organik sertifika verici kurum olan ve Latin Amerika ve Çin’den ABD’ye organik ithali için temel sertifika verici konumunda bulunan OCIA, üreticilerin kullandıkları tohumların çeşit adlarının ayrıntılarını veren bir formu doldurmalarını şart koşuyor; organik olmayan tohum kullanıldığı durumlarda çiftçiler her halükarda “organik tohumun kaynağını ortaya çıkarmak üzere en az iki kaynağa başvurma girişimlerinin kayıtlarına sahip olmalıdırlar.”<br /><br />Büyük ithalatçı ülkelerdeki mevzuat ve sertifika vericilerden gelen baskılar, Güneyin ihracatçı ülkelerinden bazılarında şimdiden ulusal mevzuat ve standartlarda uyum sağlayıcı değişikliklere neden oluyor. Bunlar çoğu kez, çiftçiler için seçenekleri daraltarak, bunun yerel bağlamda ne kadar saçma olabileceğini önemsemeden, talep edilenin ötesine gidiyorlar. Tunus’un ulusal standardı, çiftçilerin sertifikasız organik tohum kullanmasına, yalnızca onların uygun çeşide ulusal ve uluslararası tohum piyasalarında ulaşılamadığını kanıtlayabildikleri zaman izin veriyor. Buna ek olarak, Tunus standardının en son versiyonu gereğince, tüm istisnaların süresi 2007’nin sonunda dolacak! Filipinler’in standardı, sertifikasyon kurumlarına istisnaların ne zaman sona ereceğine dair zaman çizelgesi belirleme çağrısında bulunuyor. Bolivya’nın 2002 ulusal standardı, 1999 AB Konsey yönetmeliğiyle uyumlu olarak istisnaların 2003’ten sonra geçersiz olacağını bildiren bir zaman çizelgesi belirliyor. Çin ve Arjantin henüz istisnalara kapıyı kapatmadı; fakat onların standartları çiftçilerin tohumlarının kaynağını kanıtlamasını istiyor.<br /><br />Tayland’daki GreenNet’ten Vitoon Panyakul, problemin organik standartları “yasallaştırma” yönündeki büyük hareketten kaynaklandığını söylüyor. Panyaki, bu hareketin hükümetlere “organik”i tanımlama yetkisi verdiğini söylüyor ve bunun da pratikte şu anlama geldiğini belirtiyor: “’Organik’ sözcüğü, tarım sanayicilerinin standartları kendi istedikleri şekilde değiştirmek için çok daha kolay lobicilik yapabilecekleri ABD Tarım Bakanlığı, AB Komisyonu ve Japonya Tarım Bakanlığı tarafından tanımlanıyor.” Gerçekten, hükümetlerin organik tohumlara yaklaşımına bakıldığında, tohum sanayisinin önerdikleriyle organik sertifikasyon standartlarının koşullarının ne kadar üst üste düştüğünü görmemek imkansız: Az sayıda uzmanlaşmış tohum sağlayıcı şirketle işleyen sıkı biçimde düzenlenmiş bir sistem; tüm organik çiftçiler tohumlarını bu şirketlerden sağlamak zorundadır. Panyakul, “Thailer’in standartların gönüllülük temelinde tutulması için dişiyle tırnağıyla savaşacak olmasının” bir nedeninin de bu olduğunu söylüyor.<br /><br /><strong>Tohum yasaları: Genel manzara</strong><br /><br />Bu organik sertifikasyon standartlarının yaratacağı tüm sonuçlar, çiftçilerin tohumlar üzerindeki tasarrufunu kısıtlayan yasal düzenlemeler ve diğer mekanizmalar paketinin her yana yayılması bağlamında bakıldığı zaman, apaçık hale gelir. Örneğin Avrupa’da, mevcut tohum yasalarına göre tescilli olmayan çeşitlerden gelen tohumları değiş-tokuş etmek veya satmak yasadışıdır. Bu nedenle çiftçilerin tohumları yeraltına inmek, tehlikeli bir yasadışı varlığa dönüşmek durumundadır. Gerçi hükümetler kuralların nasıl uygulanacağı konusunda farklılık gösteriyor ve gruplar çiftçilerin çeşitleri için kataloglarda biraz yer açmaya gayret ediyor ama bu noktada yasalar bu tür tohumların ulusal organik tohum veritabanlarına girmesine izin vermiyor. Buna, Avrupalı çiftçilerin ancak sertifikalı tohumları kullandıkları takdirde para yardımı alabilecekleri; organik veritabanlarında ulaşılabilir olan çeşitlerin birçoğunun, onlar ya hibrit olduğu ya da bitki yetiştiricileri hakları ile bağlı olduğu için, çiftçi katılımını imkansız kılması gibi sorunlar eklenebilir.<br /><br />Avrupa tipi tohum yasaları, artık Güneydeki ülkeler arasında tamamen norm olma yolundadır. Afrika’da durum oldukça ciddidir. Bu kıtada, çoğu kez Kuzeyliler tarafından finanse edilen bölgesel girişimlerin etkisi altındaki birçok hükümet, halen kıtanın tohum ihtiyacının büyük bölümünü karşılayan çiftçi tohumları için ne gibi sonuçlar doğuracağını dikkate almadan, AB tipi yasaları dayatma süreci içindedir. Tunus AB tarzı bir tohum yasasını 1999’dan beri uyguluyor; bu yasa, yalnızca resmi katalogda tescilli olan çeşitleri pazara sürebileceğinizi söylüyor ve bütünüyle çiftçi tohumlarının aleyhine olan ölçütleri kullanıyor. Hindistan’da, onay bekleyen yeni tohum yasası, çiftçileri tek-tiplilik ve saflık standartlarını karşılamayan tohumları satmaktan men ediyor ve tohumlarını bir “marka” adıyla satmalarını engelliyor. Bolivya’nın yeni tohum yasası resmi katalogda kayıtlı olmayan tohumların satışını veya değiş-tokuşunu yasaklıyor; aslında o, çiftçilerin çeşitlerinin satışını ve değiş-tokuşunu yasaklıyor. Bu tür tohum yasaları, uygulanmakta olan organik standartlarla birlikte, aslında, çiftçi tohumlarıyla sertifikalı organik üretim yapmanın tüm yasal zeminlerini ortadan kaldırıyor.<br /><br /><strong>Organik AŞ</strong><br /><br />Bu yasal zorluklar organik gıda zincirinde şirketlerin varlığının büyümesi bağlamında değerlendirildiğinde, tablo daha da karanlık hale geliyor. Yıllık küresel organik gıda ve içecek pazarı yaklaşık 30 milyar avro hacmindedir ve uluslararası büyüme oranları yıllık yüzde 15 ile yüzde 22 arasında değişiyor; buna karşılık genel gıda ve içecek pazarının büyüme oranları yıllık yüzde 2 ile yüzde 6 arasındadır. Şu veya bu biçimde gıda işiyle uğraşan büyük şirketlerin hepsinin bir gözü organik gıdalar üzerindedir. ABD’de 4000, dünyanın geri kalanında 2200’ün üzerinde mağazası bulunan küresel süpermarket devi Wal-Mart son zamanlarda organiklere yöneldi. İngiltere’nin iki önde gelen süpermarket zinciri olan Tesco ve Sainsburys’in her biri şimdiden ülkedeki organik pazarının yaklaşık yüzde 30’una sahip. Bu şirketler kendi satın alma ve dağıtım ağlarını kurdular; nerede olursa olsun bütün çiftliklere ulaşıyorlar ve bu şekilde organik üretimi etkileri altına alıyorlar. Ve bu çiftlikler çoğunlukla Güneydedir: İngiltere’de satılan organik meyve ve sebzelerin tam yüzde 83’ü gelişmekte olan ülkelerden ithal ediliyor. Dünya Ticaret Örgütü (WTO) ile Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın (UNCTAD) ortak kuruluşu Uluslararası Ticaret Merkezi’nin (ITC) ifadesiyle, “ürünlerine ilişkin beklentilerindeki ve satın alma güçlerindeki giderek artan zorluklar ve sıkıntılar, onları -pazarasürecekleri ürünler için- neredeyse tümüyle endüstriyel gıda üretimi yöntemlerine yöneltebiliyor.”<br /><br />Büyük tedarikçiler, müşterileri olan perakende zincirleriyle askeri nizamda uygun adım yürüyor. Pepsi, Danone, ConAgra ve Tyson gibi gıda şirketleri, -süpermarketlere ürün tedarik etmek için- daha küçük organik gıda şirketlerini ele geçiriyor veya kendi organik üretim işletmelerini geliştiriyorlar. Bu şirketlerin çoğu üretimlerini Güneyde sözleşmeli yetiştirme projeleri (contract growing schemes) yoluyla gerçekleştiriyor. Örneğin, ABD’deki en büyük dondurulmuş brokoli tedarikçisi MarBran, son zamanlarda Guatemala’da bir sözleşmeli yetiştirme projesi uyguluyor.<br /><br />Büyük perakendeciler sık sık, onların tedarikçilerinin kendi üreticilerine -organik olsun ya da olmasın- EurepGap standartlarını uyguladıklarını belirtiyorlar. Yakın zamanlarda GlobalGap adını alan EurepGap, dünya çapında tarımsal ürün sertifikasyonu için gönüllülüğe dayalı standartlar oluşturan bir özel sektör kuruluşudur. Organik üretimle ilgili tohumlar konusunun öneminden dolayı EurepGap bir tohum standardı oluşturdu; bu standart, çiftçilerin “YBÇKB (Yeni Bitki Çeşitlerini Koruma Birliği) ölçütlerini karşılayan” çeşitleri kullanıp kullanmadığını değerlendirmek ve “yetiştirilen çeşitlerin yerel mevzuata uygun ve fikri mülkiyet haklarıyla uyumlu olarak elde edildiğini kanıtlayan, istek üzerine ulaşılabilecek olan yazılı belgelerin bulunduğunu” teyit edecek olan sertifika vericilerin varlığını şart koşuyor. EuropGap standardı aynı zamanda, çiftçinin, “tohum kalitesini garanti eden ve çeşit saflığını, çeşit adını, parti (batch) numarasını ve tohum satıcısını belirten bir belge”yi saklamasını ve ulaşılabilir halde tutmasını gerektiriyor. EuropGap, dünyanın her yerindeki iyi tarımsal uygulama için pratik bir rehber olarak hizmet ettiğini ileri sürüyorsa da, tohum kullanımı konusunda, daha çok tohum sanayisinin bir lobi kuruluşu olarak işlev görüyor.<br /><br /><strong>Gen devleri ilerliyor</strong><br /><br />Organik tohumlar da, organik sanayisini ve genel olarak gıda sistemini etkileyen şirket birleşmeleri furyasından muaf değildir. Gerçekte, görece büyük tohum şirketlerinin bazıları şimdiden organik tohumları geliştirmeye ve pazara sunmaya başladılar. Avrupa veritabanlarındaki organik tohumları pazara sunan küresel “en büyük 10” tohum şirketi arasında şunlar bulunuyor: Yan kuruluşu Pioneer eliyle organik mısır tohumu sunan Dupont; yan kuruluşları Advanta Seeds ve Nickersons eliyle bütün bir dizi ürünü sunan Fransız tohum devi Limagrain; organik mısır ve şekerpancarı sunan Alman KWS. Başka şirketler ise daha küçük organik tohum şirketlerini kendine katarak satın alma yoluyla sektöre giriyor; Alman organik tohum şirketi Hild’i satın alan Bayer ve ABD’deki ilk organik tohum şirketlerinden biri olan Seeds of Change’i ele geçiren M&M Mars gibi. Organik tohumlardaki kâr fırsatları büyürken bu eğilim de güçlenecektir.<br /><br />Avrupa’da satılan organik tohumların bir çoğunun kaynağı, ürün listesine organikleri ekleyen az sayıdaki büyük Hollanda şirketidir. Onlar pek çok ülkede istasyonlara ve yan kuruluşlara sahiptir ve böylece bütün bir yıl boyunca tohum üretebiliyorlar. Sözgelimi Enza Çin, Tanzanya ve Meksika dahil 14 ülkedeki yan şirketleriyle büyük bir çok-uluslu tohum şirketidir. Organik sebze tohumlarının üretiminde, onun yan şirketi olan Vitalis eliyle iş yapar. İki büyük tohum şirketi Bejo ve Rijk Zwaan’ın her biri düzinelerce ülkede operasyonlar yapar; bunlar şimdi aynı zamanda piyasaya organik tohum sunuyor.<br /><br />Birçok küçük tohum ticarethanesi pazara organik tohum sürüyor olsa da, Avrupa’daki sertifikalı organik tohum üretimi şimdiden birkaç büyük şirketin elinde toplanmıştır. Örneğin ulaşılabilir organik çeşitler için Hollanda veritabanına bakan biri, tekrar tekrar aynı isimlere rastlar. Her ürün tipik biçimde iki veya üç şirketin hakimiyetindedir (bkz. aşağıdaki tablo).<br /><br />Hollanda pazarındaki sertifikalı organik tohumlar, seçilmiş ürünler: Pazara birkaç şirket hakim...Ürün (toplam çeşit sayısı), en büyük şirketler (çeşit sayısı), toplamın %'si:<br /><br />Karnabahar (11), Vitalis (9), % 82Hıyar (42), Vitalis (13), Rijk Zwaan (10), Hild (8), % 74<br />Mısır (12), Ekova (4), Limagrain (3), Pioneer (2), % 75<br />Tatlı biber (32), Vitalis (24), % 75<br />Kıvırcık salata (151), Vitalis (66), Rijk Zwaan (39), % 70<br />Beyaz lahana (49), Bejo (21), Bingerheimer (13), % 70<br />Ispanak (21), Vitalis (4), Bejo (3), Bingerheimer (3), % 83<br />Domates (71), Vitalis (29), De Ruiter (14), Rijk Zwaan(6), % 69<br /><br />Kaynak: <a href="http://www.biodatabase.nl/">www.biodatabase.nl</a><br /><br />Tohumların ve organik ürünlerin bütünleşmesi dünyanın diğer yerlerinde de gerçekleşiyor. Çin’de ülkenin en büyük “Yeşil Gıda” ve organik ürünler şirketi olan Çin Ulusal Yeşil Gıda Sanayi Şirketi, Çin Ulusal Tohum Şirketi’nin yan kuruluşudur. Bu demektir ki, ülkenin en büyük tohum şirketi, organik üretimde kullanılan tohumlara ilişkin Çin’in standartlarına uygunluğu gözetimle yükümlüdür. Benzer bir durum Hindistan’da görülüyor. Ülkenin önde gelen tohum şirketlerinden biri olan Namdhari Seeds, bugün organik gıdaların başlıca üreticilerinden ve perakendecilerinden biridir. Bir diğer büyük Hindistan tohum şirketi JK Agri Genetics -büyük bir şirketler grubu olan JK Topluluğu’nun bir parçası- Aralık 2006’da kendi organik gıdalar bölümünü oluşturdu. Bu şirket şimdi 200-300 sözleşmeli organik yetiştiriciden oluşan bir ağ kuruyor.<br /><br /><strong>Temellere geri dönüş</strong><br /><br />Organik çiftçilerin çoğu, organik tohumların kullanımının tercih edilir olduğu konusunda anlaşır ve bu nedenle tohum sistemlerinin geliştirilmesini açıkça destekler. Fakat organiklerin güvenilirliğini korumanın bir yolu olarak tohumları belgelendirmek (certifying), onları bir pazar yaratmanın ve organik tohumları tohum şirketleri için kârlı hale getirmenin bir yolu olarak belgelendirmekten bütünüyle farklıdır.<br /><br />Onyıllardır çiftçilerle birlikte tohum çeşitliliği üzerine çalışan Kolombiya’daki “Grupo Semillas”dan German Velez şu açık sonuca ulaşıyor: “İster geleneksel ister transgenik tohumlar için olsun, tohum sertifikasyonunun her biçiminin yanlış ve zararlı olduğunu düşünüyoruz. Bu işlem çoğu kez, bir avuç tohum şirketinin yalnızca tohum zincirini değil, onlarla birlikte gelen teknolojileri de kontrol etmesine izin veren fikri mülkiyet hakları sistemiyle ilişkilendirilir. Organik tohumların sertifikasyonu da aynı şekilde kabul edilemezdir; çünkü o, sertifika vericilerin ve tohum şirketlerinin uyguladığı kontrol yoluyla küçük çiftçilerin organik tarımdan dışlanmasının ve üzerlerinde egemenlik kurulmasının bir aracıdır. Bu bağlamda, resmi sertifikasyon sistemleriyle bağı koparmayı ve üreticiler ile tüketiciler arasında doğrudan, dürüst bağlantılar kurmayı hedefleyen girişimler ortaya çıktı. Bu alternatiflerin çoğu henüz pek göze çarpmıyor olsa da, onlar çoğalıyorlar ve yerli tohumların ve tarım bilgisinin değiş-tokuş edildiği yerel değiş-tokuş sistemleri ve pazarları olan tohum festivalleriyle daha da güçleniyorlar.<br /><br />Kosta Rika organik tarım hareketinden Eva Carazo da benzer bir sonuç çıkarıyor: “Biz organik tarımı tarımsal-ekoloji olarak anlıyoruz ve bu mantıkla, doğrudan doğruya yerel ve yerli (özgün) tohumları savunma üzerinde odaklanıyoruz. Kosta Rika’daki mevzuat, ulaşılabilir oldukları takdirde, sertifikalı organik tohumların kullanımını zorunlu tutuyor. Bizim avantajımız şu ki, bu tohumlar henüz ulaşılabilir durumda değiller; bu nedenle organik üretim genel olarak hala yerel tohumlara dayanıyor.” Chito Medina, Filipinler’deki alternatif “Masipag çiftçi garanti sistemi”ni geliştirme işine katılıyor. Masipag, çiftçilerin kendi standartları temelinde ürünlerine kalite kontrolü uyguladıkları bir tür grup sertifikasyon sistemidir ve yerel gıda güvenliği sorununa çözüm getirmeye odaklıdır. Masipag, yerel tohum üretimini destekleme ve geliştirmeye ilişkin onlarca yıllık bir deneyime sahiptir ve aynı zamanda organik üretime katılır. Filipinler hükümeti yakın zamanlarda organik standartlara ilişkin yasal düzenlemeleri onayladı; fakat Medina, bunun Masipag gibi çiftçilerin başını çektiği girişimleri destekleyip desteklemeyeceğinden kuşku duyuyor: “Hükümet milyonlarca çiftçiyi göremiyor; onlar yalnızca kendisini gösteren şirketleri, büyük ve sesi çok çıkan üreticileri görüyor. Bu durumda, hükümetin modeli, aslında bir şirket yaklaşımıdır.<br /><br />Büyük çiftçiler ve sertifika vericiler ile biyo-çeşitliliği ve küçük çiftçileri savunan ve giderek sesini yükselten grubun ikili çıkarlarını bir arada -ama gerilimsiz değil- temsil eden IFOAM bile, piyasa yönelimli sertifikasyon düzenleri yerine, çiftçiler ve tüketiciler arasında güvenli ilişkiler kurulması yönünde işlev gören yerel sistemleri destekleyecek programlara sahiptir. Bununla paralel olarak, IFOAM çeşitli mitingleri mali olarak destekledi ve “katılımcı garanti sistemleri” konusunda özel bir çalışma grubu kurdu; sözkonusu sistemler organik standartlara bir alternatif oluşturuyor ve IFOAM’ın üye örgütlerinin çoğu tarafından aktif biçimde takip ediliyor.<br /><br /><strong>Organik tohumlar çiftçilerin ellerinde olmalıdır</strong><br /><br />Günümüzde takip edilen, tohumları organik sertifikasyon cenderesine sokma yolu, organiklerin ticari yönleri onun daha köklü hedeflerine baskın olmaya başlayınca işlerin nasıl kötüleşebileceğini gösteriyor. Esas olarak sertifikasyon, çiftçileri, onlara organik tohumları sağlamaları için tohum şirketlerine para ödemeye zorlamanın bir aracı olarak kullanılıyor; bunun altında, tohum şirketlerinin bu parayı iyi organik çeşitlere tahvil edeceği varsayımı yatıyor. Fakat organik hareketindeki sayısız örnek gösteriyor ki; çiftçiler, özel sektör veya resmi sertifikasyon olmasızın, kendi tohum ihtiyaçlarını kolektif olarak gözetme konusunda oldukça yeteneklidirler. Ekolojik tarımcılık ilkeleri temelinde “yeni tarım hareketi”ni yürüten Bangladeşli STK (sivil toplum kuruluşu) UBINIG örneğini ele alalım. Onun kurucularından Farida Akhtar’a göre, UBINIG ülke çapında yaklaşık 100.000 çiftçi ailesini içeriyor. Bu çabayı sürdürmek için birçok “topluluk tohum zenginliği merkezleri” kuruldu; bunlar düzinelerce farklı ürünün yüzlerce farklı çeşidinin tohumlarıyla ağa hizmet veriyor. Fakat bu merkezler, parçası oldukları tohumağının yalnızca göze çarpan küçük bir bölümüdür. Ülkenin çok farklı parçalarındaki yüzlerce topluluk her mevsim bu tohumları kullanıyor ve onları kendi çiftliklerinde saklıyor. Köylüler, herhangi bir anda binlerce farklı tohum çeşidinin yetiştirilmesini ve bir yerlerde canlı tutulmasını garantileyecek şekilde gelişkin bir değiş-tokuş ve gözetim ağını yürütüyor. Sertifikaya hiç gerek yok.<br /><br />Mesipag’ın halk topluluklarına dayanan yaklaşık 500 örgütten oluşan ağı, bir “Çiftçi-Biliminsanı Ortaklığı”na öncülük etti; böylece çiftçiler bir grup tarımbilimcinin yardımıyla kendi pirinç çeşitlerini üretmeye başladılar. Kimyasal maddesiz tarım ve bunun ülke çapında yayılması yönelimiyle onlar, geniş bir Masipag çeşitleri yelpazesi yarattılar; onların çoğu resmi bitki yetiştirme kurumlarınca üretilenlerden daha üstün niteliklidir. Bu çeşitler merkezileştirilmiyor ve yerel düzeyde değiş-tokuş ediliyor. Çiftçiler hangi ürünlerin kendilerine uygun olduğunu biliyor ve tüketiciler Masipag’ın neyi temsil ettiğini biliyor. Masipag çiftçilerine sertifikalı organik pirinç çeşitleri sağlayacak yetiştirme/geliştirme kurumlarına hiç gerek yok.Kuzeydoğu Brezilya’da ASPTA ve diğer STK’lar, yerel olarak üretilmiş ve intibak etmiş tohumlara ulaşmayı ve böylece tohum şirketlerinin sunduğu çeşitlere bağımlılıktan kaçınmayı sağlamak üzere, çiftçilere bir topluluk tohum bankaları ağı kurmaları için yardım etti. Doğu Afrika’da, Etiyopya Organik Tohum Hareketi (EOSA), çiftçiler tarafından geliştirilen iyi kaliteli tohumların çeşitliliğini ve ulaşılırlığını güvence altına almak amacıyla yerel tohum değiş-tokuş ağı yaratmak üzere çiftçilerle birlikte çalışıyor. Fransa’da, Réseau Semences Paysannes, canlı bir tohum ağını yaşatan ve yerel tohum seçme (seleksiyon) ve geliştirme yeteneğini organize eden, biyo-çeşitlilikle ilgili köylü-çiftçiler ve örgütlerden oluşan bir ağdır. Benzer ağlar İspanya’da, İtalya’da ve Avrupa’nın diğer kısımlarında da vardır.Çiftçiler düzeyinde iyi ve çeşitli tohumlara ulaşılmasını sağlayan bu tür yaklaşımların, ağların ve sistemlerin birikmiş deneyimi etkileyicidir. Tohum şirketleri elbette buna katılabilir; fakat çiftçilerin, büyük tohum şirketlerine kârlı gelen organik tohumlara yatırım yapılması için kendi tohum sistemlerini feda etmeleri, intihar anlamına gelir. Fakat bu, tam da organik standartların yapmak istediği şeydir. IFOAM eski başkanından yapılan alıntıda belirtildiği gibi sorun sadece organik tohum sertifikasyonunun çiftçilerin tohum sistemleri açısından düşük öncelikli olması değildir; o gerçekte çiftçilerin tam da varoluşlarına yönelik büyük bir tehdittir.<br /><br />Eğer organikler küçük ölçekli çiftçiler ve yerel gıda sistemleri için anlamlı bir konsept olarak varlığını sürdürecekse, onun bu tür piyasa tuzaklarından kaçınması gerekir. Organik hareketinin organik tohum sertifikasyonu standartlarının dayatmalarına “dur” demesi için; şirket tohum sisteminden geri durması için; ve çeşitliliğin zenginliğini, her yerde filizlenen çiftçilerin yönettiği sistemleri sürdürme, geliştirme ve yaygınlaştırmada diğerleriyle birleşmek için, çok geç kalınmış değildir.“Bir çiftçi olarak benim temel çıkarım -inanıyorum ki bu görüşü çiftçilerin çoğuyla paylaşıyorum-, organik tarımcılığa iyi biçimde uyarlanmış tohumları ve çeşitleri elde etmededir. Bunlar eskiden kalma tohumlar da olabilir, yeni geliştirilmiş tohumlar da. Kabul etmeliyim ki, bu tohumların sertifikalı organik olup olmaması benim öncelik listemde ve aynı zamanda gıda ürünlerimi satın alan tüketicilerin önceliklerinde giderek alt sıralara düşüyor. Son zamanlardaki standartlar ve yasal düzenlemelerdeki değişikliklerin bu öncelikleri yansıttığından kuşkuluyum.” Gunnar Rundgren, IFOAM’ın eski başkanı.<br /><br /><strong>Bask ülkesinde alternatif piyasalar oluşturma</strong><br /><br />Bask küçük çiftçiler örgütü ENHE, diğer sivil toplum gruplarıyla birlikte, bir bütünsel katılımcı sertifikasyon projesinin geliştirilmesine katılıyor. Bu proje yalnızca tarımsal-kimyasalların kullanılmaması anlaşmalarını değil, sosyo-ekonomik faktörleri (katılan çiftçiler için asgari bir gelir gibi) ve tüketicilerle yakın ilişkileri (proximity) de içeriyor. Girişimin dayandığı iki temel ilke, gıda bağımsızlığı ve tarımsal ekolojidir. Tohumlara gelince; başlangıç noktası, “projenin yerel ürünlerin ve çeşitlerin, ayrıca onlarla ilgili yerel tarımsal bilginin varlığının sürdürülmesini,yeniden üretimini ve iyileştirilmesini desteklemesidir.” Projeye katılan çiftçilerden biri olan Paul Nicholson, girişimi ve onun uğraşmayı hedeflediği konuları şöyle açıklıyor:“İki-üç yıl, ürettiğimiz gıdaların sertifikasyonu hakkında bir iç tartışma yürüttük. Üyelerimizin giderek artan bir bölümü, bölgesel hükümetten ve IFOAM’dan gelen mevcut sertifikasyon sistemlerini reddediyor. Temel sorun, bu sertifikasyon planlarının organik tarımın ihracat ve piyasa yönelimli türlerini savunuyor ve teşvik ediyor olması; buna karşılık bizim sürdürdüğümüz tarım türünü pek dikkate almamasıdır. Bizim bakışımıza göre, tek unsur çevresel sürdürülebilirlik değildir. Toplumsal faktörler, ekonomik faktörler ve yakın ilişkiler unsuru aynı derecede önemlidir. Bizler, çiftçi ve tüketici örgütlerini ve ağlarını içeren ve sürecin üretim, dağıtım ve tüketim yönlerini kapsayan alternatif sertifikasyon sistemleri üzerinde tartışmayürütüyoruz. Bunlar üretim, toplumsal koşullar (emek, fiyatlar, ücretler vb.) ve çevresel koşullara ilişkin modeller konusundaki geniş uzlaşımlara dayanıyor. Tüketiciler de, onlarla birlikte tanımladığımız parametreleri kabul ediyor ve onlara uyma taahhüdünde bulunuyor.<br /><br />Bu zor bir iştir ve büyük bir risktir; çünkü biz esas olarak alternatif pazarlar yaratıyoruz. IFOAM içinde bu konu büyük bir tartışmaya yol açtı. Küçük çiftçiler artık sorunların altından kalkamıyor; bu nedenle piyasalara ve tüketicilere ilişkin farklı bir yaklaşıma ihtiyacımız var. IFOAM içinde, tarımsal ihracat modeline doğru çok güçlü ve etkisini arttıran bir yönelim var. Fakat bu ikiliği sürdürmek imkansızdır. Bir yanda ihracat modeli, diğer yanda yakın ilişkilere dayanan çiftçilik… açıkçası bunlar birbiriyle uyuşmuyor. Bunlar uzlaşmaz çelişki içindedir ve IFOAM bugün bir iç sorun ve tartışmayla karşı karşıyadır.”<br /><strong></strong><br /><strong>Çeşitliliğin yok edilişi</strong><br /><br />Organik tarımcılığın ana ilkelerinden biri, tarımsal biyo-çeşitlilikten yararlanma ve onu sürdürmedir. İronik biçimde, organik tohum standartları yönündeki zorlama, çeşitliliği yok etmeyle sonuçlanıyor. Organikler üzerindeki artan şirket kontrolü ile bir organik tohum piyasası yaratmayı dayatan yasal mevzuat arasında sıkışmış olan; öte yandan kendi tohumlarını veya kendi çiftçilik koşullarına uyumlu geleneksel tohumları kullanmak isteyen çiftçiler, kendilerini giderek artan biçimde yasadışılığın sınırlarında buluyor. İtalyan Organik Tarım Birliği’den (AIAB) Cristina Micheloni, çiftçilerin seçimini şöyle özetliyor: “Yerel çiftçilik sistemlerine uyan ve pazar tarafından talep edilen ama tohumları sertifikalı organik olarak ulaşılabilir olmayan bir uyarlanmış çeşidi kullanmak; ya da özel olarak yerel koşullara uyarlanmış olmayan ve pazar tarafından özellikle talep edilmeyen bir çeşidin sertifikalı organik tohumlarını kullanmak.” Bu seçim olanağı, tarımsal biyo-çeşitlilik ve sürdürülebilirlik için feci sonuçlar doğuran yasal düzenlemelerdeki değişimle zaman içinde ortadan kaldırıldı. Micheloni ve onun çalışma arkadaşları, İtalya’daki geleneksel çiftçilerin 35 yaygın buğday çeşidi, 60 işlenebilir domates çeşidi ve 56 mısır çeşidine ulaşabildiğini belgelediler. Oysa organik çiftçiler yalnızca -sırasıyla- 15, 7 ve 6 ürün çeşidi arasından seçim yapabilir; kaldı ki bu çeşitler onların çiftçilik sistemlerine uyarlanmış olmayabilir de. Ayrıca, organik sebze çeşitlerinin çoğu hibrittir ve bu da onların çiftlikte çoğaltılma olanağını ortadan kaldırır. Sonuç olarak, çok fazla sayıda çiftçi, kendi çeşitlerini veya yerel çiftçilik sistemlerine uyan ama bir organik olarak ulaşılabilir olmayan diğer çeşitleri kullanabilmek için kendilerine istisna tanınmasını istiyor; fakat bu seçenek, şirketler ve sertifika vericiler onları yasadışılığa itmede başarılı oldukça, giderek artan ölçüde sınırlı hale geliyor. Bu şekilde, organik tohuma ilişkin düzenleme, çeşitliliği arttırmak yerine azaltıyor.<br /><br />Cristina Micheloni, Kuzeydoğu İtalya’nın tipik bir bitkisi olan radicchio (bir çeşit hindiba) üreten Veneto’lu çiftçilerin durumunu rapor ediyor: “Oradaki çiftçiler yüzyıllardır kendi radicchio çeşitlerini ürettiler; organik olarak sertifika verilmiş ya da resmi olarak tescil edilmiş olanları değil. Yasal mevzuata göre şimdi onların bunu yapmasına izin verilmiyor; fakat onlar, daima yaptıkları gibi, bunu bir şekilde yapıyorlar; bu da onların ürettiklerinin kalitesi bakımından kilit önemdedir. Her çiftçi belirli bir radicchio türünde uzmanlaşır ve bunlardan çok sayıda vardır: radicchio di Treviso, di Verona, Chioggia, di Lusia, di Castelfranco… Onlar tohumları tümüyle gayriresmi olarak kendi aralarında değiş-tokuş eder ve dener. Tüketiciler onları sever ve yüksek fiyatlar öder. Bu şekilde çiftçiler tarlalarda çeşitliliği sürdürür ve kendi çiftçilik koşullarına, çiftçilik tarzlarına ve piyasanın talebine en uygun bitkileri kullanır. Fakat durum giderek daha da zorlaşıyor. Bu çeşitler, çoğu kez yeterince tek-tipli veya istikrarlı olmadıkları için, herhangi bir katalogda tescil edilme hakkı kazanamıyor. Ve onlar tescilli değillerse, yasal olarak yokturlar.Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4156547752571280404.post-89153426573432896762007-11-23T07:33:00.001-08:002007-11-23T07:36:02.967-08:00<strong><span style="color:#cc0000;">DİKKAT! TÜRKİYE UPOV’A GİRİYOR:<br />KÜRESEL TOHUM ŞİRKETLERİNİN SON DARBESİ</span></strong><br /><br />Tayfun Özkaya<br />Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü<br />tayfun.ozkaya@ege.edu.tr<br /><br />UPOV’da nerden çıktı demeyin. Küresel tohum şirketlerinin yeni bir darbesi ile karşı karşıyayız. Türkiye birkaç gün içinde kısaltılmış adı UPOV olan Uluslararası Yeni Bitki Çeşitlerini Koruma Birliği’ne girecek. Belki de siz bu satırları okuduğunuzda bu iş bitmiş bile olacak. Tohum yasasında olduğu gibi bu işlem de fazla toz kaldırmadan yürütülmekte. Türkiye’deki destekçileri “ne güzel ülkemiz 65. üye olacağına göre bu iyi bir şey, modernleşiyoruz” diyecekler. Aslında ise bir yandan çiftçilerimizin kendi tohumlarını yetiştirme hakları her geçen gün kısıtlanıp tamamen ortadan kaldırılırken, diğer yandan da tüketicilerin besleyici değeri yüksek, antioksidantlarca zengin ve lezzetli sebzeleri, meyveleri yok olarak plastik domatesler, patlıcanlar burunlara dayatılacak. Ulusal bitki ıslahçılarımızın çeşitlerden ıslah amacıyla yararlanmalarının önüne büyük engeller getirilerek gelişme başka ülkelerde olduğu gibi yavaşlatılacaktır. Bütün bunlara rağmen UPOV yandaşlarının bizleri gelişme karşıtı olarak suçlayacaklarına eminiz.<br /><br />UPOV 1960’da sonradan devleşecek olan tohum şirketlerinin güdümündeki altı Avrupa ülkesi tarafından kuruldu. 1990’lara kadar sadece 20 üyesi vardı. Ancak küreselleşme ile birlikte hiçbir zorunluluk olmamasına rağmen IMF, Dünya Bankası, Dünya Ticaret Örgütü gibi kuruluşlar ve büyük devletler gelişmekte olan ülkeleri bitki çeşitleri üzerindeki fikri mülkiyet haklarını koruma iddialı UPOV’a girmeye zorladılar. Bugün Türkiye 65. üye olma yolunda.<br /><br />UPOV’un çeşitli sözleşmeleri var. İlki 1961’de “Yeni Bitki Çeşitlerinin Korunması Uluslararası Anlaşması” adı altında imzalandı. Daha sonra 1972, 1978 ve 1991’lerde bu anlaşma gözden geçirilerek yenilendi. Ancak UPOV’un 50. kuruluş yılı olan 2011’de tohum devlerinin hâkimiyetini iyice pekiştirecek olan yeni bir anlaşma tezgâhlanmaktadır.<br /><br />1961 UPOV anlaşması 1970’lere kadar pratikte uygulanmadı. Bu sözleşmelerin uygulandığı yaklaşık 30 yılda gelişmiş ülkelerde bitki çeşitlerinin çoğu kayboldu. FAO (Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü) dünya biyoçeşitliliğindeki kaybı %75 olarak açıklamıştır. Kısacası gelişmiş ülkelerde çiftçi tohum firmalarının esiri olurken tüketiciler besin değeri düşük, ancak tarım ilaçları ve kimyasal gübrelerle yetiştirilebilen tatsız ürünleri yemek zorunda bırakıldılar. Dekara verimlilik bazen artabildi ama bunun çiftçilere, tüketicilere ve doğaya zararı çok fazla oldu. ABD’de kanser, kalp, şeker ve obezitenin çok fazla olması tesadüf değildir. Bunda genetik olarak farklılaşmış yerel çeşitlerin yerine geçen genetik olarak birörnek güya modern tohumların da payı çok büyüktür. Şimdi gelişmiş ülkelerin bütün dünyada yapmak istedikleri aslında bu filmi gelişmekte olan ülkelere de gösterme arzusudur.<br /><br />Başbakanlığın web sayfasında<a title="" style="mso-footnote-id: ftn1" href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=4156547752571280404#_ftn1" name="_ftnref1">[1]</a> UPOV’a Türkiye’nin yaptığı başvurunun sadece gerekçesini okuyabiliyorsunuz. Bu gerekçede, bitki ıslahçılarının haklarını koruma altına alarak Türkiye’nin yeni tohum geliştirmek için yatırımları çekeceği iddia edilmektedir. Bu gerçekçi olmayan bir dilekten öteye gidemez. Şu anda da küresel tohum şirketleri ya doğrudan ya da yerli şirketler aracılığı ile tohum pazarlamasından öte bir şey yapmamaktadırlar. Tekelleşme dünyada çok yüksektir. Dünya’da 2006 yılında tek bir şirket (Monsanto) ticari tohum pazarının %20’sine sahiptir. Dört şirketin payı %44, on şirketin payı ise %57’dir. Amaç halen az çok köylünün denetimde olan alanlarda da tam bir hâkimiyet sağlayarak tohum pazarını bütünüyle ele geçirmektir. Geliştirecekleri doğaya zararlı, köylüye zararlı, tüketiciye zararlı tohumlarına ihtiyacımız yok. Bugün Türkiye’de olduğu gibi dünya’da halen köylülerin, çiftçilerin ürettikleri tohumların oranı oldukça yüksek oranlardadır. Hatta Arjantin, Avustralya, Kanada gibi ülkelerde bile bu oran %65 ile %90 arasında değişmektedir. Polonya’da bu oran yağlık kolza hariç bütün ürünlerde %90’dır. Bu sayıları veren tohum devlerinin etkisinde olan Uluslararası Tohum Federasyonudur. Federasyonun 2005’de sadece 18 gelişmiş ülkede yaptırdığı bir araştırmaya göre büyük şirketler bu ülkelerde ek bir 7 milyar dolarlık tohum pazarı ele geçirilebilecektir.<a title="" style="mso-footnote-id: ftn2" href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=4156547752571280404#_ftn2" name="_ftnref2">[2]</a> Eğer bütün dünyada çiftçilerin kendi yetiştirdikleri tohumlar engellenebilirse piyasa genişlemesi 73 milyar dolara çıkmaktadır. Bugün için bile tohum pazarı elmas pazarından büyüktür. Türkiye halen kabul edilmesi hayli riskli olan 1991 sözleşmesini kabul edecektir. Ancak tehlike 2011’de imzalanması düşünülen yeni sözleşme ile anormal büyümektedir. 1991 sözleşmesinde çiftçilerin kendi tohumlarını kullanmaları oldukça kısıtlanmıştır. Büyük tohum devleri halen gelişmekte olan ülkelerin yerel tohumları ile ülkelerin kamu kuruluşlarına ait gen merkezlerindeki tohumlara istedikleri gibi el koymuşlardır ve koymaya devam etmektedirler. Buna biyokorsanlık diyoruz. Bir ABD firması Hindistan’ın basmati çeşidi pirincine el koyarak kendi adına patent çıkartmıştır.<a title="" style="mso-footnote-id: ftn3" href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=4156547752571280404#_ftn3" name="_ftnref3">[3]</a> 1991 sözleşmesinde çeşitlerin bitki ıslah amacıyla kullanılmasına izin vardır. Ancak “temel olarak türev çeşitler” denilen yani daha çok başka bir çeşitten yararlanarak geliştirilen çeşitler için ancak telif hakkı ödenirse bu yararlanma söz konusu olabilecektir. Bu ilk bakışta gelişmekte olan ülkeleri hatta çiftçileri koruyucu gibi görünmekle birlikte her türlü imkâna sahip olan dev şirketler için bu kural kendi lehlerine işlemektedir. Zaten UPOV’a göre ve Türkiye’nin kabul ettiği tohumculuk kanununa göre (yeknesaklık) birörneklilik ve durulmuşluk göstermeyen tohumluklar yani yerli çeşitler, köylü çeşitleri tohum kataloglarına girmemektedirler. Hâlbuki bir örnek olmayan, çeşitlilik gösteren, sürekli değişim gösteren yerel tohumlar için bu özellikler üstünlüktür. Ancak endüstri için bu özellikler kötüdür ve yerel çeşitlerin yeri sadece gen bankalarıdır. Burada çoğu zaman ölmeye bırakılırlar. Onlar için burası aslında morgdur. Bu tohumları kimse koruyamayacaktır. Bunlar biyokorsanlığa açıktır. Kısacası bunların yağmalanması önlenemeyecektir. Ayrıca gen bankalarındaki çeşitler de yağmalanmaktadır. Küresel tohum firmalarının bunlardan yararlanarak bir çeşit geliştirdiğini kolayca ispatlanamayacak, ancak bunların geliştirilmek için yararlandıkları çeşitlerin ve tiplerin “temel olarak türev çeşitler” olduğu bu şirketler tarafından iddia edilebilecektir. UPOV sözleşmelerinin araştırmaları teşvik ettiği yalandır. California Üniversitesinden Charles E. Hess şöyle demektedir:<br /><br />“Fikri mülkiyet hakları genetik materyal değişimini yavaşlatmakta, yeni bilginin yayılımını yavaşlatmakta, temel ve uygulamalı araştırma arasındaki dengeyi altüst etmekte ve bilimsel bütünlüğü yok eder görünmektedir.”<br /><br />Bitki çeşitlerinin korunması ismi yanlıştır. UPOV sözleşmeleri çeşitleri korumaktan ziyade büyük bitki ıslahı ve biyoteknoloji firmalarının çıkarlarını korumaktadır. 1991 sözleşmesinde öncekilerden farklı olarak çeşitler için ayrıca patent alabilmektedirler. Daha öncede söylediğimiz gibi on bin yıldır köylülerin geliştirdiği çeşitler bir iki gen eklenerek patent alınmaya çalışılmaktadır. Burada sanayi patentlerinde olduğu gibi bir buluş yoktur. Hırsızlık vardır. 1960’larda bir Batı Almanya Tarım Bakanı bitkilerdeki patentler yüzünden “kırsal kesimin yakında dilenmeye itileceğini” söylemişti.<a title="" style="mso-footnote-id: ftn4" href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=4156547752571280404#_ftn4" name="_ftnref4">[4]</a><br /><br />1991 sözleşmesinde ürünler üzerinde bile şirketlerin hak edebilmesinin yolları açılmıştır. Eğer telif hakkı tohuma ödenmez ise çeşit sahibi hasattan elde edilen ürünü kullanandan ödeme talep edebilecektir. Benzer bir olay Kanada’da gerçekleşmiştir. GDO’lu çeşitten gen kaçması sonucu tohum şirketi aslında zarara uğramış çiftçiden tazminat talep etmiştir.<br /><br />2011 yılında yeni bir UPOV sözleşmesi hazırlanacaktır. Bu anlaşmada çiftçiler, tüketiciler ve doğanın boynundaki kement biraz daha sıkılacaktır. Eğer başarılı olabilirlerse bu sözleşme köylülerin tohum üzerindeki haklarının ve ıslah amacıyla çeşitlerin kullanılmasının sonu olacaktır. Yeni sözleşmede muhtemelen çeşitler yanında ürünler üzerinde de hak iddia edilecektir. Patent sahibi veya koruma sahibi firma ürünlerimize kendi çeşidinden üretildiğini iddia ederek el koyabilecektir. Çeşitlerin koruma süresi 1991 sözleşmesinde 20–25 yıl iken 2011 sözleşmesinde 25–30 yıla çıkacaktır. Islah amacıyla çeşitlerin kullanımı şimdi kısıtlı iken 2011 sözleşmesinde 10 yıl boyunca kullanılamayacak, daha sonra ise sadece kayıt ile ve sahibine telif ödenerek yapılabilecektir. Üreticiler tohumlarını kullanamayacaklardır. Bütün dünya için tek bir uygulama yapılabilecek, şimdi olduğu gibi koruma yanında ayrıca patent de yapılabilecektir.<br /><br />UPOV’un sonucu genetik kaynaklarımız yağmalanacak, köylü çeşitleri, yerel çeşitler gelişmiş ülkelerde olduğu gibi hızla yok olacaktır. Tarım ilacı ve gübre kullanımına dayalı bir tarım sistemi olan endüstriyel tarım yaygınlaşacak, bu topraklarımızın, sularımızın, ürünlerimizin kirlenmesini getirecek, küresel ısınmayı hızlandıracaktır. Köylüler tohumlara daha yüksek fiyat ödeyecek ve endüstriyel girdilere daha çok para harcayacaklardır. Taşımaya daha elverişli tatsız ve besin değeri düşük sebze, meyveler yüzünden ülkemizde de uluslararası şirketlerin eline geçmiş hipermarket zincirlerinin ürün üzerindeki hâkimiyetleri artacak, ürünler daha ucuza çiftçinin elinden alınabileceklerdir. Bütün bu gelişmeler köylünün yoksullaşması ve kırlardan göç ederek kentlere yığılmasını hızlandıracaktır. Lezzetsiz ve besin değeri düşük ürünleri tüketecek olan tüketicilerin sağlıkları ABD’deki gibi bozulmaya devam edecektir.<br /><br />UPOV’u kabul etmemiz için hiçbir zorunluluk yoktur. UPOV Birleşmiş Milletler Biyoçeşitlilik Sözleşmesi ile çelişmektedir.<br /><br /><strong>UPOV ülkenin topsuz tüfeksiz işgalidir.<br /><br />Türkiye varlıklarını savunacaktır.</strong><br /><br /><br /><br /><a title="" style="mso-footnote-id: ftn1" href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=4156547752571280404#_ftnref1" name="_ftn1">[1]</a> www.basbakanlik.gov.tr/docs/kkgm/kanıuntasarilari/101-1094%20GEREKCE.doc da okunabiliyor.<br /><a title="" style="mso-footnote-id: ftn2" href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=4156547752571280404#_ftnref2" name="_ftn2">[2]</a> http: //tinyurl.com/26lbqe<br /><a title="" style="mso-footnote-id: ftn3" href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=4156547752571280404#_ftnref3" name="_ftn3">[3]</a> GAIA/GRAIN, Ten Reasons not to Join UPOV-Global Trade and Biodiversity in Conflict, issue no. 2, May 1998. www.grain.org/briefings/?id=1<br /><a title="" style="mso-footnote-id: ftn4" href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=4156547752571280404#_ftnref4" name="_ftn4">[4]</a> Stephan A. Bent,”History and Portents for Intellectual Property Rights in agricultural Innovations” Patent Protection of plant -Releated Innovations: Facts and Isues, ISF Seminar, Copenhagen, 1-2 June 2006.Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4156547752571280404.post-42022481368597072472007-06-28T02:38:00.000-07:002007-07-04T02:58:45.684-07:00<p class="MsoNormal"><b style="color: rgb(0, 0, 153);"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Tohumculuk Yasası Hakkında: "Yaşam Patentlenemez"<br /></span></b><st1:date style="color: rgb(0, 0, 153);" year="2007" day="28" month="6"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >28/06/2007</span></b></st1:date><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><span style="color: rgb(0, 0, 153);"> - Açık Radyo</span><br /></span></b><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><br />Ömer Madra: Toprak Ana Platformu'ndan Cem Birder'le beraberiz. Hoş geldin Cem.<br /><br />Cem Birder: Hoş bulduk, günaydın. Nasılsınız?<br /><br />ÖM: İnsanlık toplayıcı ve avcı dönemi geride bırakıp, tarıma geçtiğinden beri, tohum konusu en temel ve karmaşık konularımızdan biri. Genetik bakımdan değiştirilmiş tohumlar meselesi ile hormonlu tarım meselesi karışıyor, bir de hibrit olarak doğal melezleştirme yapıyorlar. Durum nedir Türkiye'de?<br /><br />CB: Gerçekten çok katmanlı, yani çok boyutlu bir matriks diyebiliriz tohum meselesine. Bir kaç cümlede sorunu özetlemek çok da kolay değil, ama en azından şöyle diyebiliriz; bir kere ne yazık ki önceliği yok. Sadece Türkiye için değil, tüm dünyada yaşanan günlük yangınlar diyebileceğimiz, ekonomik, sosyal, güvenlik, siyasi olayların arasında güncel bir önceliğe geçemediği için, yedek listede giderek sorun büyüyor. O açıdan tohumu güncel bir sorun olarak incelemek yerine, hayatımızın genelinde, geleceğimizi çok yakından ilgilendireceğinin farkına varıp, düşünmek ve güncel sorunlar ne olursa olsun onu izlemeye devam etmek gerekiyor.<br /><br />Türkiye'deki tohum kanunu, aslında sorunun sadece küçük bir kısmı, çünkü tohum kanunu çıkmadan önce de Türkiye'de çok ciddi şekilde, özellikle köylük tohumlarda, yerel tohumlarda yaşanan bir erozyon var. Bu büyük ölçüde kanunun da temelini oluşturan, dünyadaki büyük tohum firmalarının sıkı ve güçlü rekabeti ve güçlü bir pazarlama sistemi ile oluşan bir süreç.<br /><br />ÖM: Tohum firması düşüncesi insana tuhaf geliyor, çok uluslu tohum firması neden oluyor, nasıl oluyor?<br /><br />CB: Tohum çok yaşamsal bir kaynak, bugün petrol dediğimiz zaman herkesin aklı duruyor, savaşlar çıkıyor ama bir taraftan baktığınızda da alternatifleri olabilecek bir kaynak. Bir çok petrol devi sürdürülebilir enerji kaynaklarına ciddi ar-ge yatırımları yapıyor ve <script> <!-- D(["mb","piyasaya yavaş yavaş ağırlığını koymaya başlıyor. Diğer yandan yeni\u003cbr /\>bir takım enerji kaynakları konusunda araştırmalar var, hidrojen gibi\u003cbr /\>veya destekleyici bor gibi bir takım enerji pilleri konusunda\u003cbr /\>çalışmalar var. Dolayısıyla petrolün yakın gelecekte yok olması,\u003cbr /\>dünyada çok ciddi bir kutuplaşma, yani bir zorluk oluşturmayabilir,\u003cbr /\>çünkü bütün bunlar öngörülen bir takım parametreler. Ben o konuda çok\u003cbr /\>da kötümser değilim, çünkü çok büyük yatırımlarla farklı alternatifler\u003cbr /\>oluşturmak her zaman mümkün. Fakat diğer taraftan, tohumun durumu çok\u003cbr /\>farklı, bir başka kaynağın durumundan şöyle farklı, çünkü çok\u003cbr /\>yaşamsal, yani üzerimize iki battaniye daha çekip belki ısınma\u003cbr /\>sorunumuzu halledebilirken, açlık insanın baş edemeyeceği bir sorun.\u003cbr /\>\u003cbr /\>Dünya ekonomisinde tohum sektörünün diğer sektörler yanında çok büyük\u003cbr /\>bir önemi yok, fakat yaşamsal anlamda en büyük güç, özellikle kısır\u003cbr /\>tohumlar yüzünden dünyanın tüm ülkelerinde gelecekte ciddi bir tehdit\u003cbr /\>haline dönüşebilir. Fiyatlar üzerinde istedikleri gibi de\u003cbr /\>oynayabilirler. Dolayısıyla bizim gıdalarımızın temelini oluşturan\u003cbr /\>tohumlar üzerinde kesin bir hakimiyet kurmaları çok ciddi bir risk\u003cbr /\>oluşturuyor.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Kısır tohum kavramını biraz açımlar mısınız?\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Kısır tohum zaten tohum firmalarının ayakta kalmasını sağlayan\u003cbr /\>yegâne unsur. Bir domatesi bugün paketlenmiş, etiketlenmiş ithal bir\u003cbr /\>tohum olarak satın alıp da saksınıza ektiğiniz zaman, o ürettiğiniz\u003cbr /\>domatesin tohumlarından ertesi sene domates üretmeniz mümkün değil. Bu\u003cbr /\>kısırlaştırılmış tohumlar, laboratuar şartlarında çok fazla sayıda\u003cbr /\>tohumun çapraz döllemesiyle elde edilen bir teknik neticedir. Bunun\u003cbr /\>ille de genetiği değiştirilmiş olması gerekmiyor, o da ayrı bir konu,\u003cbr /\>ama netice olarak işin özü, bu yaşamın kaynağına sahip olmak, bunun\u003cbr /\>üzerinde patent hakları oluşturmak ve neticede belki on bin yıldır bu\u003cbr /\>topraklarda olan, asıl vatanı bu topraklar olan tohumlarınıza bir\u003cbr /\>şekilde sahip olmalarıyla neticelenen bir süreç.\u003cbr /\>",1] ); //--> </script>piyasaya yavaş yavaş ağırlığını koymaya başlıyor. Diğer yandan yeni bir takım enerji kaynakları konusunda araştırmalar var, hidrojen gibi veya destekleyici bor gibi bir takım enerji pilleri konusunda çalışmalar var. Dolayısıyla petrolün yakın gelecekte yok olması, dünyada çok ciddi bir kutuplaşma, yani bir zorluk oluşturmayabilir, çünkü bütün bunlar öngörülen bir takım parametreler. Ben o konuda çok da kötümser değilim, çünkü çok büyük yatırımlarla farklı alternatifler oluşturmak her zaman mümkün. Fakat diğer taraftan, tohumun durumu çok farklı, bir başka kaynağın durumundan şöyle farklı, çünkü çok yaşamsal, yani üzerimize iki battaniye daha çekip belki ısınma sorunumuzu halledebilirken, açlık insanın baş edemeyeceği bir sorun.<br /><br />Dünya ekonomisinde tohum sektörünün diğer sektörler yanında çok büyük bir önemi yok, fakat yaşamsal anlamda en büyük güç, özellikle kısır tohumlar yüzünden dünyanın tüm ülkelerinde gelecekte ciddi bir tehdit haline dönüşebilir. Fiyatlar üzerinde istedikleri gibi de oynayabilirler. Dolayısıyla bizim gıdalarımızın temelini oluşturan tohumlar üzerinde kesin bir hakimiyet kurmaları çok ciddi bir risk oluşturuyor.<br /><br />ÖM: Kısır tohum kavramını biraz açımlar mısınız?<br /><br />CB: Kısır tohum zaten tohum firmalarının ayakta kalmasını sağlayan yegâne unsur. Bir domatesi bugün paketlenmiş, etiketlenmiş ithal bir tohum olarak satın alıp da saksınıza ektiğiniz zaman, o ürettiğiniz domatesin tohumlarından ertesi sene domates üretmeniz mümkün değil. Bu kısırlaştırılmış tohumlar, laboratuar şartlarında çok fazla sayıda tohumun çapraz döllemesiyle elde edilen bir teknik neticedir. Bunun ille de genetiği değiştirilmiş olması gerekmiyor, o da ayrı bir konu, ama netice olarak işin özü, bu yaşamın kaynağına sahip olmak, bunun üzerinde patent hakları oluşturmak ve neticede belki on bin yıldır bu topraklarda olan, asıl vatanı bu topraklar olan tohumlarınıza bir şekilde sahip olmalarıyla neticelenen bir süreç.<br /><script> <!-- D(["mb","\u003cbr /\>Avi Haligua: Bu süreç şöyle işliyor galiba, siz gidiyorsunuz mesela 10\u003cbr /\>adet domates tohumu alıyorsunuz, çok güzel 10 adet domates fideniz\u003cbr /\>oluyor, ama bir dahaki sezonda tekrar 10 adet tohum almanız lazım 10\u003cbr /\>fide istiyorsanız değil mi?\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Evet, ilk baştaki tohum fiyatları ve imkânları son derece\u003cbr /\>toleranslı ve cazip oluyor haliyle, sonrasında işler biraz değişmeye\u003cbr /\>başlıyor. Şimdi bunun ekonomik tarafı bu, yani ekonomik açıdan bir\u003cbr /\>bağımlılık oluşturuyor. Peki bu tohum firmalarının bu satışı\u003cbr /\>yapabilmesinin sebebi nedir? Çok büyük sayılarda yapılan tohum\u003cbr /\>analizleri ve sonuç ilişkilerinden elde edilen verimin, sizin köy\u003cbr /\>tohumlarına göre daha yüksek olabilmesi. "Olabilmesi" diyorum, çünkü\u003cbr /\>belli şartlarda bu sağlanabiliyor. Yani o X, A, B, C firmalarının\u003cbr /\>kendi laboratuar şartlarında sağlanan bu yüksek verim, bir takım ısı,\u003cbr /\>nem, toprak ve su özellikleriyle sağlanabiliyor. Bu şartlar, bu\u003cbr /\>parametreler, hele ki bugünkü iklim değişikliğinde ciddi sapmalar\u003cbr /\>gösterebiliyor. Bunun da örneklerine dünyada rastladık; özellikle\u003cbr /\>Hindistan\'da son 8 sene öncesine kadar herkes kendi yerel tohumlarıyla\u003cbr /\>çalışma yaparken, özellikle Dünya Bankası ve IMF\'nin de desteğinde,\u003cbr /\>çok da iyi bir niyetle verim arttırma çalışmaları başladı ve halk\u003cbr /\>tamamen endüstriyel tohumlara geçiş konusunda özendirildi. Neticede\u003cbr /\>yaklaşık 25 bin çiftçi intihar etti, çünkü gördüler ki kendi yerel\u003cbr /\>tohumları ile, bu aldıkları verime hiçbir zaman ulaşamadılar, üstüne\u003cbr /\>üstlük bu tohumları alabilmek için ciddi borçlanma içine girdiler ve\u003cbr /\>bu borçlanma sonucunda ürün alamadıkları için borçlarını ödeyemez hale\u003cbr /\>geldiler. Biliyorsunuz Hintlilerin inanışlarında reenkarnasyon çok\u003cbr /\>güçlü, gelecek yaşamda daha iyi bir noktaya gelebilmek düşüncesi ile\u003cbr /\>pek çok intihar oldu çiftçiler arasında.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Mesela tarım ilacı içerek filan intihar etti pek çok çiftçi maalesef.\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Tohum konusu çok geniş bir konu, bunun içinde çeşitlilik meselesi\u003cbr /\>",1] ); //--> </script><br />Avi Haligua: Bu süreç şöyle işliyor galiba, siz gidiyorsunuz mesela 10 adet domates tohumu alıyorsunuz, çok güzel 10 adet domates fideniz oluyor, ama bir dahaki sezonda tekrar 10 adet tohum almanız lazım 10 fide istiyorsanız değil mi?<br /><br />CB: Evet, ilk baştaki tohum fiyatları ve imkânları son derece toleranslı ve cazip oluyor haliyle, sonrasında işler biraz değişmeye başlıyor. Şimdi bunun ekonomik tarafı bu, yani ekonomik açıdan bir bağımlılık oluşturuyor. Peki bu tohum firmalarının bu satışı yapabilmesinin sebebi nedir? Çok büyük sayılarda yapılan tohum analizleri ve sonuç ilişkilerinden elde edilen verimin, sizin köy tohumlarına göre daha yüksek olabilmesi. "Olabilmesi" diyorum, çünkü belli şartlarda bu sağlanabiliyor. Yani o X, A, B, C firmalarının kendi laboratuar şartlarında sağlanan bu yüksek verim, bir takım ısı, nem, toprak ve su özellikleriyle sağlanabiliyor. Bu şartlar, bu parametreler, hele ki bugünkü iklim değişikliğinde ciddi sapmalar gösterebiliyor. Bunun da örneklerine dünyada rastladık; özellikle Hindistan'da son 8 sene öncesine kadar herkes kendi yerel tohumlarıyla<br />çalışma yaparken, özellikle Dünya Bankası ve IMF'nin de desteğinde, çok da iyi bir niyetle verim arttırma çalışmaları başladı ve halk tamamen endüstriyel tohumlara geçiş konusunda özendirildi. Neticede yaklaşık 25 bin çiftçi intihar etti, çünkü gördüler ki kendi yerel tohumları ile, bu aldıkları verime hiçbir zaman ulaşamadılar, üstüne üstlük bu tohumları alabilmek için ciddi borçlanma içine girdiler ve bu borçlanma sonucunda ürün alamadıkları için borçlarını ödeyemez hale geldiler. Biliyorsunuz Hintlilerin inanışlarında reenkarnasyon çok güçlü, gelecek yaşamda daha iyi bir noktaya gelebilmek düşüncesi ile pek çok intihar oldu çiftçiler arasında.<br /><br />ÖM: Mesela tarım ilacı içerek filan intihar etti pek çok çiftçi maalesef.<br /><br />CB: Tohum konusu çok geniş bir konu, bunun içinde çeşitlilik meselesi<script> <!-- D(["mb","de var, yani sadece ekonomik açıdan çiftçiyi zor durumda bırakmak\u003cbr /\>değil, yaşamsal anlamda, doğa, çevre açısından biyoçeşitliliğin çok\u003cbr /\>ciddi erozyona uğraması söz konusu. Çünkü yerel tohum dediğiniz zaman,\u003cbr /\>çok dar kapsamlı bir alanda dahi çok çeşitli sebze tohumlarına\u003cbr /\>rastlamak mümkün bugün dünyada. Örneğin bugün Türkiye\'de özellikle bu\u003cbr /\>yerel tohumlar konusunda çalışmalar yürüten bazı STK\'lar var. Bunlarla\u003cbr /\>olan görüşmelerimizde ifade edildiğine göre, çok dar alanlarda, mesela\u003cbr /\>50 km. çapında alanlarda bile bir kaç çeşit fasulye, bir kaç çeşit\u003cbr /\>domates yerel tohumuna rastlayabiliyorsunuz. Düşünün ki bunu bir\u003cbr /\>Türkiye coğrafyasında 3 veya 4 çeşit domatese indirgerseniz, belki bu\u003cbr /\>300 yılda oluşmuş, çünkü aslında domatesin anavatanı Türkiye değil,\u003cbr /\>ama buna rağmen Türkiye\'de gelişme göstermiş son 300-500 yılda, ama\u003cbr /\>mesela buğday söz konusu olduğunda, binlerce yıldır Türkiye\'de\u003cbr /\>gelişmiş yüzlerce çeşidin ortadan kaldırılması çok ciddi bir\u003cbr /\>biyoçeşitlilik kaybı.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Tabii türlerin de zayıf düşmesine, yani büyük bir kıran durumunda\u003cbr /\>da dayanıksız olmasına da neden oluyor.\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Kesinlikle.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Sırf zenginlik, hoşluk olsun diye biyoçeşitliliği savunuyor değiliz.\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Tabii, bu bir denge ve böylece doğal dengeyi bozuyorsunuz. Bu\u003cbr /\>konuda yapılan uyarılar var; Meclis\'ten Kasım ayında geçen kanunun\u003cbr /\>öncesinde, Avrupalı çiftçiler TBMM\'ye bir mektup yolladılar, dediler\u003cbr /\>ki; "biz bu hatayı yaptık, küçük çiftçiler olarak çok büyük zararlar\u003cbr /\>gördük, Kıta Avrupası\'nda çok büyük bir biyoçeşitlilik kaybı yaşandı,\u003cbr /\>Kıta Avrupası kadar büyük bir bitki çeşitliliğine sahip, -12 bin çeşit\u003cbr /\>bitkinden bahsediliyor, 2500-3000 endemik türden söz ediliyor sadece\u003cbr /\>bu coğrafyaya ait türler olarak- Türkiye gibi zengin bir coğrafyada\u003cbr /\>siz bu kanunu çıkararak bindiğiniz dalı kesiyorsunuz."\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Tohum Kanunu\'nun asıl öngörülen zararlı tarafı nedir?\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Tohum kanununun en ciddi kısıtlarından biri, sertifikasız\u003cbr /\>",1] ); //--> </script>de var, yani sadece ekonomik açıdan çiftçiyi zor durumda bırakmak değil, yaşamsal anlamda, doğa, çevre açısından biyoçeşitliliğin çok ciddi erozyona uğraması söz konusu. Çünkü yerel tohum dediğiniz zaman,<br />çok dar kapsamlı bir alanda dahi çok çeşitli sebze tohumlarına rastlamak mümkün bugün dünyada. Örneğin bugün Türkiye'de özellikle bu yerel tohumlar konusunda çalışmalar yürüten bazı STK'lar var. Bunlarla olan görüşmelerimizde ifade edildiğine göre, çok dar alanlarda, mesela<br />50 km. çapında alanlarda bile bir kaç çeşit fasulye, bir kaç çeşit domates yerel tohumuna rastlayabiliyorsunuz. Düşünün ki bunu bir Türkiye coğrafyasında 3 veya 4 çeşit domatese indirgerseniz, belki bu 300 yılda oluşmuş, çünkü aslında domatesin anavatanı Türkiye değil,<br />ama buna rağmen Türkiye'de gelişme göstermiş son 300-500 yılda, ama mesela buğday söz konusu olduğunda, binlerce yıldır Türkiye'de gelişmiş yüzlerce çeşidin ortadan kaldırılması çok ciddi bir biyoçeşitlilik kaybı.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><br />ÖM: Tabii türlerin de zayıf düşmesine, yani büyük bir kıran durumunda<br />da dayanıksız olmasına da neden oluyor.<br /><br />CB: Kesinlikle.<br /></span><a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVZAy-2hISclxvKS4SuhDpnhrsr-IChhX24b9djJsGJsXn8gGb4Gzx_4SyQ0l-e9lD0Qk1M3nVsE138iaTdnEauXGixwHW-a1EZd0bc-iIeMfugHJDZUbgvrF3sq0cvWKVOFfOgyYK1tZV/s1600-h/behi%C3%A7+ak+karikat%C3%BCr.JPG"><img style="cursor: pointer;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVZAy-2hISclxvKS4SuhDpnhrsr-IChhX24b9djJsGJsXn8gGb4Gzx_4SyQ0l-e9lD0Qk1M3nVsE138iaTdnEauXGixwHW-a1EZd0bc-iIeMfugHJDZUbgvrF3sq0cvWKVOFfOgyYK1tZV/s400/behi%C3%A7+ak+karikat%C3%BCr.JPG" alt="" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5083278694884379170" border="0" /></a><br /><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >ÖM: Sırf zenginlik, hoşluk olsun diye biyoçeşitliliği savunuyor değiliz.<br /></span><span style="text-decoration: underline;"></span></p><p class="MsoNormal"><span style="text-decoration: underline;"></span><br /><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >CB: Tabii, bu bir denge ve böylece doğal dengeyi bozuyorsunuz. Bu konuda yapılan uyarılar var; Meclis'ten Kasım ayında geçen kanunun öncesinde, Avrupalı çiftçiler TBMM'ye bir mektup yolladılar, dediler ki; "biz bu hatayı yaptık, küçük çiftçiler olarak çok büyük zararlar gördük, Kıta Avrupası'nda çok büyük bir biyoçeşitlilik kaybı yaşandı, Kıta Avrupası kadar büyük bir bitki çeşitliliğine sahip, -12 bin çeşit bitkinden bahsediliyor, 2500-3000 endemik türden söz ediliyor sadece bu coğrafyaya ait türler olarak- Türkiye gibi zengin bir coğrafyada siz bu kanunu çıkararak bindiğiniz dalı kesiyorsunuz."<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><br />ÖM: Tohum Kanunu'nun asıl öngörülen zararlı tarafı nedir?<br /><br />CB: Tohum kanununun en ciddi kısıtlarından biri, sertifikasız <script> <!-- D(["mb","tohumların ticaretini engellemesi. Düşünün, biraz önce örneğini\u003cbr /\>verdiğimiz yüzlerce çeşit köylük tohumuna sahip bir coğrafyada, her\u003cbr /\>sebze için veya bazı sebzeler için bizim köylerimizin, köylülerimizin,\u003cbr /\>çiftçimizin bu tohumları alıp sertifikalandırmak sürecine girmeleri\u003cbr /\>mümkün gözükmüyor. Böyle bir pratik imkân yok, çünkü bir tohumu\u003cbr /\>sertifikalandırmanız için yapılması gereken çok ciddi bir ön çalışma\u003cbr /\>var. Bu tohumun bazı ön koşullar taşıması gerekiyor, dolayısıyla o ön\u003cbr /\>koşulları taşımayan tohumların da sertifikalandırılması mümkün değil.\u003cbr /\>\u003cbr /\>Ön koşulların taşınıp taşınmadığı analizler sonucu ortaya çıkıyor.\u003cbr /\>İngilizce\'de \'distinct\', \'uniform\' ve \'stable\' kelimelerinin, -yani\u003cbr /\>farklılık, yeknesanlık ve durulmuşluk-sözcüklerinin baş harflerinden\u003cbr /\>oluşturulan \'DUS\' kısaltması ile tanımlanan bir standar var; yani\u003cbr /\>benzer genetik yapıdan farklı bir tür olacak ama kendi içinde bir\u003cbr /\>yeknesanlık özelliği taşıyacak ve durulmuş olacak. Yani bir\u003cbr /\>jenerasyondan diğer jenerasyona değişim oluşturmayacak. Bu ciddi bir\u003cbr /\>araştırma, bizim köylük tohumlarımızın gerçekten\u003cbr /\>sertifikalandırılabilir olup olmadığının tespit edilmesi pratik olarak\u003cbr /\>mümkün değil. Dolayısıyla sertifikalandırılmamış tohum satışını\u003cbr /\>kısıtlayan bir kanun kesinlikle Türkiye\'ye zarar verecektir. Bunun\u003cbr /\>başka bir alternatifi yok.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Böyle bir kanun çıktı, öyle mi?\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Evet.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Avrupalı çiftçilerin uyarısına rağmen.\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: "Bu kanunu çıkartmayın, aman çok dikkat edin, biz bunun\u003cbr /\>zararlarını hâlâ saramadık" dediler. Düşünün ki kaybedilmiş bir çeşidi\u003cbr /\>tekrar üretmeniz de mümkün değil. Dolayısıyla bu geri dönülmez bir\u003cbr /\>durum. Bu uyarıları yaptılar. Meclis bu uyarıları dikkate almaya\u003cbr /\>çalıştı ve ne yazık ki her şeye rağmen kanun şu anda yürürlüğe girdi.\u003cbr /\>Fakat bazı STK\'lar, ki bunun içinde TEMA var, Anayasa Mahkemesi\'ne bir\u003cbr /\>başvuru yapılmasına destek oldu, ve şu anda Anayasa Mahkemesi kanunu\u003cbr /\>inceliyor. Tekrar revize edilebilir.\u003cbr /\>",1] ); //--> </script>tohumların ticaretini engellemesi. Düşünün, biraz önce örneğini verdiğimiz yüzlerce çeşit köylük tohumuna sahip bir coğrafyada, her sebze için veya bazı sebzeler için bizim köylerimizin, köylülerimizin, çiftçimizin bu tohumları alıp sertifikalandırmak sürecine girmeleri mümkün gözükmüyor. Böyle bir pratik imkân yok, çünkü bir tohumu sertifikalandırmanız için yapılması gereken çok ciddi bir ön çalışma var. Bu tohumun bazı ön koşullar taşıması gerekiyor, dolayısıyla o ön koşulları taşımayan tohumların da sertifikalandırılması mümkün değil.<br /><br />Ön koşulların taşınıp taşınmadığı analizler sonucu ortaya çıkıyor. İngilizce'de 'distinct', 'uniform' ve 'stable' kelimelerinin, -yani farklılık, yeknesanlık ve durulmuşluk-sözcüklerinin baş harflerinden<br />oluşturulan 'DUS' kısaltması ile tanımlanan bir standar var; yani benzer genetik yapıdan farklı bir tür olacak ama kendi içinde bir yeknesanlık özelliği taşıyacak ve durulmuş olacak. Yani bir<br />jenerasyondan diğer jenerasyona değişim oluşturmayacak. Bu ciddi bir araştırma, bizim köylük tohumlarımızın gerçekten sertifikalandırılabilir olup olmadığının tespit edilmesi pratik olarak<br />mümkün değil. Dolayısıyla sertifikalandırılmamış tohum satışını kısıtlayan bir kanun kesinlikle Türkiye'ye zarar verecektir. Bunun başka bir alternatifi yok.<br /><br />ÖM: Böyle bir kanun çıktı, öyle mi?<br /><br />CB: Evet.<br /><br />ÖM: Avrupalı çiftçilerin uyarısına rağmen.<br /><br />CB: "Bu kanunu çıkartmayın, aman çok dikkat edin, biz bunun zararlarını hâlâ saramadık" dediler. Düşünün ki kaybedilmiş bir çeşidi tekrar üretmeniz de mümkün değil. Dolayısıyla bu geri dönülmez bir durum. Bu uyarıları yaptılar. Meclis bu uyarıları dikkate almaya çalıştı ve ne yazık ki her şeye rağmen kanun şu anda yürürlüğe girdi. Fakat bazı STK'lar, ki bunun içinde TEMA var, Anayasa Mahkemesi'ne bir başvuru yapılmasına destek oldu, ve şu anda Anayasa Mahkemesi kanunu inceliyor. Tekrar revize edilebilir.<br /><script> <!-- D(["mb","\u003cbr /\>ÖM: Bu önemli. Mecliste, uzmanların, çiftçi temsilcilerinin de\u003cbr /\>katıldığı etraflı bir tartışma yapılmadan bu kanunun geçmesi\u003cbr /\>düşündürücü.\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Bir farkındalık eksikliği olduğunu kesinlikle söyleyebiliriz, bunu\u003cbr /\>hem medyada gördük, hem Meclis\'te gördük. Türkiye\'deki üniversitelerde\u003cbr /\>de bunu hissediyoruz. Bu konuya gereken ilgi gösterilmedi. Bilgisizlik\u003cbr /\>ve ilgisizlik var.\u003cbr /\>\u003cbr /\>Fakat bu kanun aslında her şeyin başı ve sonu değil. Bu kanuna rağmen,\u003cbr /\>daha doğrusu bu kanunun benzerlerine rağmen Avrupa çok yol aldı.\u003cbr /\>Avrupa\'da da çok benzer kanunlar var, fakat buna rağmen küçük çiftçi\u003cbr /\>örgütleri kendi yerel ürünlerinin değerlendirilmesinin ve sağlıklı\u003cbr /\>ürünler olarak halka sunulmasının yöntemlerini geliştirmiş durumda,\u003cbr /\>dolayısıyla eğer tüketici bu ürünlere ulaşabilmenin yollarına\u003cbr /\>varabiliyor ve görebiliyorsa bu mekanizmanın kurulması mümkün. Bence\u003cbr /\>asıl mesele bu; yani toplumun sağlıklı ürünlere nasıl ulaşabileceğini\u003cbr /\>düşünüp, bunun fırsatlarını oluşturması önemli. Üreticinin tüketiciyle\u003cbr /\>ve tüketicinin üretici ile tanışması gerekiyor, çünkü üreticisini\u003cbr /\>tanıyan bir toplum, her şekilde onu sorgulayabilir ve elde ettiği iyi\u003cbr /\>gıdaların, sağlıklı ürünlerin de peşini bırakmaz. Ama bugünkü sistemde\u003cbr /\>,üretici ile tüketicinin tanışma fırsatı çok düşük.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Bu çok önemli bir nokta. Bölgesel ekonomik pazarlar, tüketiciyle\u003cbr /\>üreticiyi, çiftçiyi buluşturan orta ölçekli bir toplumsal çözüm\u003cbr /\>herhalde\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Hem ekonomik açıdan, hem sosyal açıdan çok doyurucu. Çünkü\u003cbr /\>üreticinin de yegâne kaygısı para değil, çünkü öyle olsaydı bu\u003cbr /\>topraklara bu kadar nesiller boyu sahip çıkma dürtüsü oluşamazdı. Bu\u003cbr /\>dürtüyü ayakta tutacak önemli etkenlerden biri de sosyal doyumdur,\u003cbr /\>üreticisine saygı gösteren bir toplumdur.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Mutluluk faktörü üzerine de şimdi iktisatta çok duruluyor.\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Bunu çok fazla duyacağız diye düşünüyorum, aslında iktisat sonsuz\u003cbr /\>kaynaklar üzerine hesaplarını yaptı, ama bu kaynakları tükettikçe\u003cbr /\>",1] ); //--> </script></span><br /></p><p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >ÖM: Bu önemli. Mecliste, uzmanların, çiftçi temsilcilerinin de katıldığı etraflı bir tartışma yapılmadan bu kanunun geçmesi düşündürücü.<br /><br />CB: Bir farkındalık eksikliği olduğunu kesinlikle söyleyebiliriz, bunu hem medyada gördük, hem Meclis'te gördük. Türkiye'deki üniversitelerde de bunu hissediyoruz. Bu konuya gereken ilgi gösterilmedi. Bilgisizlik ve ilgisizlik var.<br /><br />Fakat bu kanun aslında her şeyin başı ve sonu değil. Bu kanuna rağmen, daha doğrusu bu kanunun benzerlerine rağmen Avrupa çok yol aldı. Avrupa'da da çok benzer kanunlar var, fakat buna rağmen küçük çiftçi örgütleri kendi yerel ürünlerinin değerlendirilmesinin ve sağlıklı<br />ürünler olarak halka sunulmasının yöntemlerini geliştirmiş durumda, dolayısıyla </span><st1:city><st1:place><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >eğer</span></st1:place></st1:city><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > tüketici bu ürünlere ulaşabilmenin yollarına varabiliyor ve görebiliyorsa bu mekanizmanın kurulması mümkün. Bence asıl mesele bu; yani toplumun sağlıklı ürünlere nasıl ulaşabileceğini<br />düşünüp, bunun fırsatlarını oluşturması önemli. Üreticinin tüketiciyle ve tüketicinin üretici ile tanışması gerekiyor, çünkü üreticisini tanıyan bir toplum, her şekilde onu sorgulayabilir ve elde ettiği iyi gıdaların, sağlıklı ürünlerin de peşini bırakmaz. Ama bugünkü sistemde, üretici ile tüketicinin tanışma fırsatı çok düşük.<br /><br />ÖM: Bu çok önemli bir nokta. Bölgesel ekonomik pazarlar, tüketiciyle üreticiyi, çiftçiyi buluşturan orta ölçekli bir toplumsal çözüm herhalde…<br /><br />CB: Hem ekonomik açıdan, hem sosyal açıdan çok doyurucu. Çünkü üreticinin de yegâne kaygısı para değil, çünkü öyle olsaydı bu topraklara bu kadar nesiller boyu sahip çıkma dürtüsü oluşamazdı. Bu dürtüyü ayakta tutacak önemli etkenlerden biri de sosyal doyumdur,<br />üreticisine saygı gösteren bir toplumdur. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><br />ÖM: Mutluluk faktörü üzerine de şimdi iktisatta çok duruluyor.<br /><br />CB: Bunu çok fazla duyacağız diye düşünüyorum, aslında iktisat sonsuz kaynaklar üzerine hesaplarını yaptı, ama bu kaynakları tükettikçe <script> <!-- D(["mb","mutluluğun ve sosyal değerlerin önemi artacak.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Biraz önce Ekonomi Notları\'nda Hasan Ersel\'le konuşurken bana çok\u003cbr /\>doğru gelen bir şey söyledi; yapılan araştırmalarda bencillik ön\u003cbr /\>planda gelmiyormuş, yani insanların çoğunlukla, "daha çok para\u003cbr /\>kazanayım, daha çok mal mülk edineyim" değil, tersine, daha çok,\u003cbr /\>"komşuma yardım edeyim" duyguları birinci planda geliyormuş, ama\u003cbr /\>Hasan Ersel dedi ki, "yalnız ekonomide, \'insan bencildir\' varsayımı\u003cbr /\>ile gidersen hesap yapmak çok daha kolay oluyor."\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Kapitalist sistemin ön şartlarından veya temel taşlarından biri,\u003cbr /\>toplumsal olarak bencillik duygusunun oluşturulması. Ama biz\u003cbr /\>inanıyoruz ki, bu topraklarda insanlarımızın da genetiğinde kalan bazı\u003cbr /\>değerler var, örneğin bu bahsettiğiniz kültürel dayanışma duygusu,\u003cbr /\>bunun da parayla ölçülebilen bir tarafı yoktur.\u003cbr /\>\u003cbr /\>AH: Belki bunun parayla ölçülen bir tarafını yaratarak sistemin içinde\u003cbr /\>varolmak daha kolay olmaz mı?\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Zaten sisteme tamamen karşı olmak çok ütopik ve gereksiz benim\u003cbr /\>şahsi görüşüme göre. O bakımdan muhakkak sistemle uyumlu, çok karşı\u003cbr /\>durmayan, ama diğer değerleri de yok saymayan bir yapı üzerinde\u003cbr /\>ilerlemek gerekiyor.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Mesela Bangladeş\'te ve Hindistan\'da, tohum üretici birlikleri\u003cbr /\>kendi aralarında böyle alttan yukarıya doğru baskı yapan dayanışma\u003cbr /\>birlikleri kurmuşlar ve oldukça başarılı sonuçlar da elde etmişler.\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Kesinlikle. Bu hem alttan yukarı doğru bir baskı, ama hem de\u003cbr /\>yukarıda da bazı öngörülü akademisyenlerin profesyonellerin desteğinde\u003cbr /\>gelişiyor, özellikle Hindistan\'da Vandana Shiva bu konuda ciddi bir\u003cbr /\>isim. Bazı tetiklemeler muhakkak şart, bu buluşmaları gerçekleştirmek\u003cbr /\>için de ayrımcılık yapmamak ve çiftçinin tüketiciyle, üreticinin\u003cbr /\>tüketiciyle buluşması çok çok değerli.\u003cbr /\>\u003cbr /\>Bir ufak not eklemek istiyorum bu kanunla ilgili; AB uyum yasalarında\u003cbr /\>çıkarıldı biliyorsunuz Tohumculuk Kanunu, ama bu kanun, AB üyeleri\u003cbr /\>",1] ); //--> </script>mutluluğun ve sosyal değerlerin önemi artacak. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><br />ÖM: Biraz önce Ekonomi Notları'nda Hasan Ersel'le konuşurken bana çok doğru gelen bir şey söyledi; yapılan araştırmalarda bencillik ön planda gelmiyormuş, yani insanların çoğunlukla, "daha çok para kazanayım, daha çok mal mülk edineyim" değil, tersine, daha çok,<br />"komşuma yardım edeyim" duyguları birinci planda geliyormuş, ama Hasan Ersel dedi ki, "yalnız ekonomide, 'insan bencildir' varsayımı ile gidersen hesap yapmak çok daha kolay oluyor."<br /><br />CB: Kapitalist sistemin ön şartlarından veya temel taşlarından biri, toplumsal olarak bencillik duygusunun oluşturulması. Ama biz inanıyoruz ki, bu topraklarda insanlarımızın da genetiğinde kalan bazı değerler var, örneğin bu bahsettiğiniz kültürel dayanışma duygusu, bunun da parayla ölçülebilen bir tarafı yoktur.<br /><br />AH: Belki bunun parayla ölçülen bir tarafını yaratarak sistemin içinde varolmak daha kolay olmaz mı?<br /><br />CB: Zaten sisteme tamamen karşı olmak çok ütopik ve gereksiz benim şahsi görüşüme göre. O bakımdan muhakkak sistemle uyumlu, çok karşı durmayan, ama diğer değerleri de yok saymayan bir yapı üzerinde ilerlemek gerekiyor.<br /><br />ÖM: Mesela Bangladeş'te ve Hindistan'da, tohum üretici birlikleri kendi aralarında böyle alttan yukarıya doğru baskı yapan dayanışma birlikleri kurmuşlar ve oldukça başarılı sonuçlar da elde etmişler.<br /><br />CB: Kesinlikle. Bu hem alttan yukarı doğru bir baskı, ama hem de yukarıda da bazı öngörülü akademisyenlerin profesyonellerin desteğinde gelişiyor, özellikle Hindistan'da Vandana Shiva bu konuda ciddi bir isim. Bazı tetiklemeler muhakkak şart, bu buluşmaları gerçekleştirmek için de ayrımcılık yapmamak ve çiftçinin tüketiciyle, üreticinin tüketiciyle buluşması çok çok değerli.<br /><br />Bir ufak not eklemek istiyorum bu kanunla ilgili; AB uyum yasalarında çıkarıldı biliyorsunuz Tohumculuk Kanunu, ama bu kanun, AB üyeleri <script> <!-- D(["mb","içinde özellikle Yunanistan\'ın karşı koyduğu bir kanun. Bugün üye olan\u003cbr /\>4 devlet, ki bunlar Yunanistan, Lüksemburg, Malta ve Kıbrıs Rum\u003cbr /\>kesimi, bu kanunu ülkelerine sokmadılar. Tabii diğer 3 ülke küçük, ama\u003cbr /\>özellikle Yunanistan\'ın buna karşı koyabiliyor olması, kanımca\u003cbr /\>Türkiye\'deki hem bakanlık ve seviyesindeki yetkililerin hem de\u003cbr /\>akademisyenlerin STK\'ların araştırması ve ilişki kurması gereken bir\u003cbr /\>konu.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Malta ve Kıbrıs küçük olabilir, hele Rum kesimi Kıbrıs\'ın yarısı\u003cbr /\>diyelim, fakat Lüksemburg da küçük olmakla beraber zengin, çok önemli\u003cbr /\>bir ülke.\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Biyoçeşitlilik açısından baktığınızda Yunanistan Türkiye\'ye daha\u003cbr /\>benzer bir yapıda ve oradaki küçük çiftçi örgütleri bu konuda çok\u003cbr /\>ciddi ses çıkardılar ve bu kanunun ülkeye girmesini engellediler. Çok\u003cbr /\>ciddi bir baskı var AB\'de Yunanistan\'a bu konuda, "sen AB üyesisin, bu\u003cbr /\>kanunu kabul etmelisin" şeklinde, ama biz üye olmadığımız halde bu\u003cbr /\>kanunu çok çabuk geçirdik. Bu kanunun kaldırılamaması veya iptal\u003cbr /\>edilememesi durumunda bile şu anda yapılması gereken şeyler var.\u003cbr /\>Yönetmelikler üzerinde çalışmalar sürüyor Bakanlık\'ta. Dolayısıyla bu\u003cbr /\>yönetmelikler üzerinde katılımcı bir grup oluşturmak çok çok önemli.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Tohum Kanunu ne aşamada şimdi?\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Kanun şu anda yürürlükte. 7 Kasım 2006 tarihi itibariyle Resmi\u003cbr /\>Gazete\'de yayımlanarak yürürlüğe girdi, ama yönetmelikleri henüz\u003cbr /\>hazırlık aşamasında.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Peki TEMA\'nın başını çektiği, itiraz ne aşamada?\u003cbr /\>\u003cbr /\>AH: İtiraz noktası ne?\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Çeşitli itiraz noktaları var; bunun temelini "yaşam patentlenemez"\u003cbr /\>ana fikri oluşturuyor. Çok detaya giremiyoruz, ama onun altında da\u003cbr /\>Tohumcular Birliği konusu, ticari sınırlamalar var, sertifikasyon\u003cbr /\>süreçlerinde yapılması gerekenler var. Hepsiyle ilgili küçük küçük\u003cbr /\>itirazlar var, ama asıl mesele "yaşamın patentlenemez" oluşu, yaşamın\u003cbr /\>bize sunduğu bir kaynağı, bazı kişilerin patentleyip elimizden\u003cbr /\>",1] ); //--> </script>içinde özellikle Yunanistan'ın karşı koyduğu bir kanun. Bugün üye olan 4 devlet, ki bunlar Yunanistan, Lüksemburg, Malta ve Kıbrıs Rum<br />kesimi, bu kanunu ülkelerine sokmadılar. Tabii diğer 3 ülke küçük, ama özellikle Yunanistan'ın buna karşı koyabiliyor olması, kanımca Türkiye'deki hem bakanlık ve seviyesindeki yetkililerin hem de akademisyenlerin STK'ların araştırması ve ilişki kurması gereken bir konu.<br /><br />ÖM: Malta ve Kıbrıs küçük olabilir, hele Rum kesimi Kıbrıs'ın yarısı diyelim, fakat Lüksemburg da küçük olmakla beraber zengin, çok önemli bir ülke.<br /><br />CB: Biyoçeşitlilik açısından baktığınızda Yunanistan Türkiye'ye daha benzer bir yapıda ve oradaki küçük çiftçi örgütleri bu konuda çok ciddi ses çıkardılar ve bu kanunun ülkeye girmesini engellediler. Çok ciddi bir baskı var AB'de Yunanistan'a bu konuda, "sen AB üyesisin, bu<br />kanunu </span><st1:city><st1:place><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >kabul</span></st1:place></st1:city><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > etmelisin" şeklinde, ama biz üye olmadığımız halde bu kanunu çok çabuk geçirdik. Bu kanunun kaldırılamaması veya iptal edilememesi durumunda bile şu anda yapılması gereken şeyler var. Yönetmelikler üzerinde çalışmalar sürüyor Bakanlık'ta. Dolayısıyla bu yönetmelikler üzerinde katılımcı bir grup oluşturmak çok çok önemli.<br /><br />ÖM: Tohum Kanunu ne aşamada şimdi?<br /><br />CB: Kanun şu anda yürürlükte. 7 Kasım 2006 tarihi itibariyle Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi, ama yönetmelikleri henüz hazırlık aşamasında.<br /><br />ÖM: Peki TEMA'nın başını çektiği, itiraz ne aşamada?<br /><br />AH: İtiraz noktası ne?<br /><br />CB: Çeşitli itiraz noktaları var; bunun temelini "yaşam patentlenemez" ana fikri oluşturuyor. Çok detaya giremiyoruz, ama onun altında da Tohumcular Birliği konusu, ticari sınırlamalar var, sertifikasyon süreçlerinde yapılması gerekenler var. Hepsiyle ilgili küçük küçük itirazlar var, ama asıl mesele "yaşamın patentlenemez" oluşu, yaşamın bize sunduğu bir kaynağı, bazı kişilerin patentleyip elimizden <script> <!-- D(["mb","almasına engel olmak.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Cumhurbaşkanı bunu geri göndermiş miydi?\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Hayır, bunu ne yazık ki geri göndermemişti, ama yönetmeliklerle\u003cbr /\>bir takım sorunları çözebileceğimizi düşünüyorum. Yeter ki bunu bir\u003cbr /\>toplumsal bir farkındalığa dönüştürelim. Gerçekten yaşamsal önemde ve\u003cbr /\>geleceğimizi etkileyen, çocuklarımızı etkileyen, ülkemizdeki\u003cbr /\>biyoçeşitliliğimizi etkileyen bir konu.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Beni en çok düşündüren konulardan bir tanesi, insanın tarıma,\u003cbr /\>yerleşik düzene geçmesinden bu yana, bu topraklarda başlayarak,\u003cbr /\>Mezopotamya\'da , Çin\'de vs. en az 8 bin yılda, hatta belki 10 bin\u003cbr /\>yılda oluşan bütün bu çeşitlilik ortaya çıkarken, patent yasaları\u003cbr /\>olmadan idare etmiş insanlık, şimdi nasıl onsuz idare edemiyoruz, onu\u003cbr /\>anlamıyorum?\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Büyük bir güç söz konusu, bu gücün kim olduğunu bilemiyoruz ama o\u003cbr /\>büyük güç her şeyi biraz altüst edebiliyor.\u003cbr /\>\u003cbr /\>ÖM: Batılı beyazlar olmasın bunlar? Toprak Ana Platformu\'ndan Cem\u003cbr /\>Birder\'le, tohumlarımıza ne olacak konulu bir söyleşi yaptık. Çok\u003cbr /\>teşekkür ederiz.\u003cbr /\>\u003cbr /\>CB: Ben teşekkür ederim bu konuya yer verdiğiniz için.\u003cbr /\>\u003cbr /\>(21 Haziran 2007 tarihinde Açık Radyo\'da Açık Gazete programında\u003cbr /\>yayınlanmıştır.)\u003cbr /\>\u003c/div\>",0] ); //--> </script>almasına engel olmak.<br /><br />ÖM: Cumhurbaşkanı bunu geri göndermiş miydi?<br /><br />CB: Hayır, bunu ne yazık ki geri göndermemişti, ama yönetmeliklerle bir takım sorunları çözebileceğimizi düşünüyorum. Yeter ki bunu bir toplumsal bir farkındalığa dönüştürelim. Gerçekten yaşamsal önemde ve geleceğimizi etkileyen, çocuklarımızı etkileyen, ülkemizdeki<br />biyoçeşitliliğimizi etkileyen bir konu.<br /><br />ÖM: Beni en çok düşündüren konulardan bir tanesi, insanın tarıma, yerleşik düzene geçmesinden bu yana, bu topraklarda başlayarak, Mezopotamya'da , Çin'de vs. en az 8 bin yılda, hatta belki 10 bin yılda oluşan bütün bu çeşitlilik ortaya çıkarken, patent yasaları olmadan idare etmiş insanlık, şimdi nasıl onsuz idare edemiyoruz, onu anlamıyorum?<br /><br />CB: Büyük bir güç söz konusu, bu gücün kim olduğunu bilemiyoruz ama o büyük güç her şeyi biraz altüst edebiliyor.<br /><br />ÖM: Batılı beyazlar olmasın bunlar? Toprak Ana Platformu'ndan Cem Birder'le, tohumlarımıza ne olacak konulu bir söyleşi yaptık. Çok teşekkür ederiz.<br /><br />CB: Ben teşekkür ederim bu konuya yer verdiğiniz için.<br /><br /><b style="">(21 Haziran 2007 tarihinde Açık Radyo'da Açık Gazete programında yayınlanmıştır.)<o:p></o:p></b></span></p>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4156547752571280404.post-65291231698401746072007-04-05T05:31:00.000-07:002007-04-05T05:42:35.744-07:00<p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Domates tohumunu alıp, fide haline getirip, başta sera üreticilerine satan bir firmanın yetkilisi olarak sizlere kendi öz malımız zannettiğimiz domatesteki dışa, dolayısıyla dövize bağımlığımızın hikayesini anlatmak isterim.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Domates tohumunu İsrail ya da Hollandalı firmalardan döviz bazında satın alarak işe başlarız. Bu tohumu ekebilmek için gerekli makineyi İspanya'dan ithal etmişiz. (Conic Sytem'den). Tohumun ekileceği harç olan Torf'u Kuzeyden, Baltık Cumhuriyetleri' nden ithal ederiz, Torf'un içine koyacağımız harçlardan biri olan Vermikulit, Güney Afrika'dan ithal edilip ülkemize İsrail üstünden getirilir. Bu harçları içine koyacağımız straforun plastik hammadesi dışardan ithal edilir. Tohum ekilip fide olurken gerekli gübre ve zirai ilaç yurtdışından ithal gelir. Isıtmak için kullandığımız LPG yine öyle, en sonunda hazır hale gelen fideyi kutulayacağımız kutu hammaddesini de International Paper'den aldığımızı görürsünüz; daha domatesin fide aşamasındaki durumu budur.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Belki daha unuttuklarımız da olabilir. Seraya aktarılıp dikilen domates fideleri topraksız kültürde yetişecekse toprak niyetine kullanılan yataklar da Hollanda'dan ithal edilir. Sera konstrüksiyonları (çelik sera demirleri) dışardan ithal edilir, üstüne çekilen plastik de öyle. Yerli üretilse bile içine katılan UHD katkı maddesi İsviçre'den getirilir. Tozlama için gerekli Bambus Arıları Hollanda'dan alınır. Gübreleme ve sulama için ekipmanlar İsrail, Fransa ve Danimarka gibi ülkelerden ithal edilir. İlaçlar Syngenta, Bayer, BASF Sumitome gibi dünya ilaç devlerinden alınır. Isıtma için kömür Rusya'dan gelir, taşıma için ambalaj ve petrol veya araçları saymayalım. Toprak yerine yetiştirme ortamı (topraksız kültür) olarak "Kaya yünü" kullanılırsa bu da dışardan geliyor. Geriye işçilik kalıyor, korkarım onu da bir gün ithal edeceğiz.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Basit bir domatesin büyük şehirlere gelene kadar geçen 120 günlük hikayesinin arkası böyledir.</span></p><p class="MsoNormal"><a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg1HDBlyBvUIv1mT1G5pwd0J9QUG42gVKyaKKBYYiBYPGOSsJbNvbTD0VcOlBdnr-wYETEzh-JhIYegBB5sWuX8tPskJai5s289tOva7ShMDBOJoHhkCs5mtRwUzIBIm_OFaaUtTMwLILlM/s1600-h/tomato.JPG"><img style="cursor: pointer;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg1HDBlyBvUIv1mT1G5pwd0J9QUG42gVKyaKKBYYiBYPGOSsJbNvbTD0VcOlBdnr-wYETEzh-JhIYegBB5sWuX8tPskJai5s289tOva7ShMDBOJoHhkCs5mtRwUzIBIm_OFaaUtTMwLILlM/s320/tomato.JPG" alt="" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5049923053792468322" border="0" /></a><br /><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Dikkat edin uzay aracı üretmiyoruz, basit öz malımız sandığımız, ülkemiz toprağında domatesi üretiyoruz. Bu, dünya ekonomilerinin mal üretiminde ne kadar birbirine entegre olduğunu gösteriyor. Kendisini içe kapatan bir ekonominin en basit domatesi bile üretemeyeceğini söyleyebiliriz.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >İhraç ettiğimiz mallar içinde yerli katkı payı oranını yükseltmek için gerekli çalışmalar yapılmalıdır. Domates bile olsa.....<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><st1:city><st1:place><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Antalya</span></st1:place></st1:city><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > İhracatçılar Birliği-Yönetim Kurulu Üyesi - Ziraat Mühendisi C.Ö.</span></p><p class="MsoNormal">(Bu yazı Bilge Ölmez tarafından iletilmiştir)<br /><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p></o:p></span></p>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4156547752571280404.post-73822834106230141322007-03-10T03:16:00.000-08:002007-05-04T13:32:15.955-07:00<b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><a href="http://www.grain.org/briefings_files/upov-2007-en.pdf"><span style="color: rgb(0, 0, 102);">Tohum Şirketleri Çiftlikte Saklanan Tohumu Yasaklamak İstiyor!</span></a> <o:p></o:p></span></b> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Çev.: Ekoloji Kolektifi -<span style=""> </span>Cumartesi, 03 Mart 2007<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >“Bir çiftçinin ertesi yılın ekini için tohum saklamasını suç haline getirmek.” Bu, Grain’in aşağıda özetlenen yeni brifinginde açıklandığı üzere, küresel tohum endüstrisinin yeni lobi saldırısının ana taleplerinden biri.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Tohum şirketleri şimdiden hükümetlerin güçlü desteğini almış durumdalar. Pek çok ülkede yürürlükte olan tohum kanunları, çiftçilere sadece hükümetlerinin onayladığı türlerin sertifikalı tohumlarını kullanma hakkı tanıyor.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Aynı zamanda giderek daha çok ülkede ‘Endüstriyel Patentler’ ya da ‘Bitki Çeşidi Koruma’ (PVP-Plant Variety Protection) adı verilen sistemlerle ticari tohuma hukuki tekel hakkı veriliyor.Yakın geçmişe kadar, hem tohum patentleri hem de PVP<span style=""> </span>yalnızca kalkınmış ülkelerde geçerliydi. Ancak 1994’te Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ)’nün kurulmasıyla birlikte, tüm üye ülkeler tohum üzerinde bir çeşit tekel kanunu uygulamak zorunda kaldılar. Kalkınmakta olan dünya üzerinde kalkınmış ülke modellerini uygulamaları yönünde yoğun bir baskı vardı. Birçoğu UPOV (Uluslararası Yeni Bitki Çeşitleri Koruma Birliği - International Union for the Protection of New Varieties of Plants) tarafından organize edilen uluslararası PVP sistemine katılmaya ikna oldular. Geçtiğimiz on yıl içinde UPOV üye sayısını ikiye katladı. Yeni üyelerin büyük çoğunluğu kalkınmakta olan ülkelerdi.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p><a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhnq1gpPC8BA9hD9jmlpC4BlJtUkB9VF28b1GyVJx_zsnG8CKETDsZuLfrwvXvk_Wtl_XuLMP5P1LzeisSMe7Ryo1zVgOY6ckuK_crZoKs56dA2sP8m2ypALdnc_nvQFsFZx2uBvfLlzAT8/s1600-h/UPOV.JPG"><img style="cursor: pointer;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhnq1gpPC8BA9hD9jmlpC4BlJtUkB9VF28b1GyVJx_zsnG8CKETDsZuLfrwvXvk_Wtl_XuLMP5P1LzeisSMe7Ryo1zVgOY6ckuK_crZoKs56dA2sP8m2ypALdnc_nvQFsFZx2uBvfLlzAT8/s320/UPOV.JPG" alt="" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5044692803771765522" border="0" /></a><p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >UPOV sistemi, tohum endüstrisinin yıllar süren lobi faaliyetlerine cevaben 1961 yılında kuruldu. Şirketlerin amacı tohumlar üzerindeki endüstriyel patentlere sahip olmaktı. Patentler, hem ekim hem de yeniden üretimde tohumların tüm kullanımını kontrol altına alan mutlak haklar tanıyordu. Ancak o tarihte hükümetler, bu patentlerle birlikte endüstrinin çiftçi üzerindeki gücünü fazlasıyla arttıracağını hissettiler. Bir uzlaşma/çözüm olarak UPOV-PVP oluşturuldu. Başlangıçtan beri bu oluşum, şirketlere yalnızca tohumların ticari olarak çoğaltılması ve pazarlanmasıyla ilgili tekel hakları veriyordu. Bu durum da çiftçilere gelecek yıllarda kullanılmak üzere tohum saklama konusunda özgürlük tanırken diğer üreticiler de breeding için korunan ya da korunmayan herhangi bir türü özgürce kullanabiliyorlardı.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >1980lerde genetik mühendisliğinin gelişimiyle birlikte ilaç sanayi ve kimya sektörünün dev ulus ötesi şirketleri tohum üretimi işiyle ilgilenmeye başladılar. Çok daha güçlü olan lobi silahlarını kullanarak kalkınmış ülkelerdeki tohum yaratımına dair monopol haklarını güçlendirmek üzere yeni bir saldırıya geçtiler. İlk olarak, genetik mühendisliği veya benzeri tekniklerle üretilen tohumlar üzerindeki endüstriyel patentleri aldılar. Böylelikle de, yirmi yıl kadar önce geleneksel üreticilerin karşı çıktıkları mutlak tekele pratikte sahip oldular.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >İkinci olarak, UPOV-PVP hakları Genetiği Değiştirilmiş olsun geleneksel olsun, tüm bitki türleri için radikal biçimde genişletildi.1991’den bu yana PVP tekeli sadece tohum çoğaltılması üzerinde değil, aynı zamanda hasat ve bazen de nihai ürün üzerinde etkilidir. Daha evvel sınırsız bir hak olarak çiftçilere sunulan sonraki yılın üretimi için tohum saklama işlemi tercihli bir istisnaya dönüştürülmüş durumda. Yalnızca ulusal hükümet izin verdiği takdirde çiftlikte saklanan tohum kullanılabiliyor ve bu durumda<span style=""> </span>bile, çiftlikte yetişen tohumlar için de olmak üzere, tohum şirketine bir miktar telif ücreti ödenmek zorunda.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Üçüncü olarak, daha önce de belirtildiği gibi DTÖ ’ye üye olabilmek için bu daha güçlü tekel yasaları zorunlu hale getirilmişti. Bu da küresel tohum endüstrisinin hazırladığı yeni lobi saldırısı için kullandığı başlangıç noktası. Bu sefer amaç, PVP sistemiyle patent sistemi arasında kalan birkaç farkı ortadan kaldırmak, ki böylelikle tüm ekinler ve tüm ülkeler için, kullanılan hukuk sistemi ne olursa olsun dünyanın her yerinde tohumlar üzerinde geçerli olacak mutlak tekelin sahibi olmak.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Bu saldırının ana hedefi elbette çiftlikte saklanan tohumlar olacaktır. Halen küresel ekin alanlarının 2/3’ünde her yıl, çiftçinin ayırdığı tohumlar ekiliyor. Bu, kalkınmakta olan ülkelerin çoğunda tohumların %80-90’ını temsil ediyor,ve hatta kalkınmış ülkelerde bile oldukça büyük bir paya sahip (%30-60). </span><st1:city><st1:place><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Eğer</span></st1:place></st1:city><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > çiftçiler bu alanın tümünde ticari tohum ekmeye hukuki olarak zorunlu kılınsalardı, tohum endüstrisinin girdisi kolaylıkla en az iki katına çıkardı, yılda fazladan 20 milyar $- hepsi de çiftçilerin cebinden alınan ve DuPont, Bayer, Syngenta ve Monsanto gibi ulus ötesi devlere aktarılan para...<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Endüstrinin diğer temel taleplerinden biri de PVP ile korunan çeşitlerin geliştirilme özgürlüğünün tamamen ortadan kaldırılması ya da kısıtlanması- ki bu da UPOV sistemiyle patent sistemi arasındaki temel ayrımlardan biri. Amaç basitçe rekabeti bitirmek. </span><st1:city><st1:place><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Eğer</span></st1:place></st1:city><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > hiç kimse koruma süresi –20 yıl ve civarı- dolana kadar bir çeşidi geliştiremiyorsa, tohum şirketi geliştirilmemiş bu tohumu çok daha uzun bir süre satmaya devam edebilir ve bu sayede de yeni türler için yüklenmesi gereken araştırma masrafını erteler. Net sonuç: PVP sahipleri için artan karlar, yüksek tohum fiyatları ve çiftçiler için daha az yeni çeşit.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><br /></span></p><a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiLErq9PFAJXx1sBAu8kJ-ee7a7ZX0IjtQyilY4BDpVBtHW7IgF0yZJd1FjSLrznC6rBGjTqRSLMC6zfUyHYdo1P53Zc21mSRU3evw-dJ3qmSwOH2yKqyuODBn6kOxcr7ohdoyk78J8qZGW/s1600-h/cartoon+-+a+word+from+novarti.JPG"><img style="cursor: pointer;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiLErq9PFAJXx1sBAu8kJ-ee7a7ZX0IjtQyilY4BDpVBtHW7IgF0yZJd1FjSLrznC6rBGjTqRSLMC6zfUyHYdo1P53Zc21mSRU3evw-dJ3qmSwOH2yKqyuODBn6kOxcr7ohdoyk78J8qZGW/s320/cartoon+-+a+word+from+novarti.JPG" alt="" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5060805868294376306" border="0" /></a><p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><br /></span></p><p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Tohum endüstrisinin çiftlikte saklanan tohumun ve yaratıcı tohum üreticilerinin<span style=""> </span>rekabetinden korkmak için her türlü nedeni var. Sadece çiftlikte yaptıkları seçimlerle (seleksiyon) bireysel çiftçiler bile ticari türlerin performansıyla yarışabilir ve hatta onları yenebilir. Büyüyen tekel haklarıyla ve giderek birkaç dev şirketin elinde toplanan tohum şirketleri giderek daha az kaliteli tohum üretir oldular. Tohumların veriminin ve dayanma kapasitelerinin geliştirilmesinde büyük adımlar daha tekel kanunları ortada yokken, 20. yüzyıl başlarında atıldı. Ve bu gelişmelere temelde endüstri sponsorlu araştırmalarla değil, yüzyıllar boyunca geliştirilen çiftçi üretimi binlerce türün en iyileri seçilip çaprazlanarak ulaşıldı.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Ticari tohum üretiminin başarısızlığı küresel tarımı, küresel ısınma ya da fosil yakıtlara olan bağımlılığın azaltılması gibi yakın geleceğin tehditlerine karşı savunmasız bıraktı.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Zaman, tohum endüstrisindeki tekel ayrıcalıklarının geri alınması zamanıdır, onların daha da güçlendirilmesi zamanı değil!<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >GRAIN, Şubat 2007<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Çeviren : Binnur ALOĞLU, Ayça BULUT (Ekoloji Kolektifi)<o:p></o:p></span></p>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4156547752571280404.post-35586429668980830002007-02-23T10:32:00.000-08:002007-02-23T10:45:57.382-08:00<b style=""><span lang="TR" style="font-family:Arial;">T<span style="color: rgb(0, 0, 102);">ohumculuk Kanunu: Biyoçeşitliliğe, Çiftçiye- Tüketiciye Karşı Saatli Bomba<br /></span></span></b><b style=""><span lang="TR" style="font-family:Arial;"><span style="color: rgb(0, 0, 102);"><a href="http://www.tayfunozkaya.com/index.html">Prof. Dr. Tayfun Özkaya</a><br /><br /></span><o:p></o:p></span></b> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Yıl:1840, İrlanda’dayız. Patates 8 milyon vatandaşın hemen hemen tek besini. Tek bir çeşit yetiştiriliyor. İrlanda İngiltere’nin sömürgesi. Onca yoksulluğa rağmen İngiltere’ye patates deyim yerinde ise ihraç ediliyor. Yani ihracata dönük bir ekonomi kurulmuş. Patatesin ana vatanı olan Latin Amerika’dan gelen patates mildiyösü<span style=""> </span>hastalığı birkaç yıl içinde üretimin çoğunu yok ediyor. Büyük kıtlık denilen bu felaketin sonucu bir milyon İrlanda’lı öldü. 1.5 milyon ise ülkeyi terk ederek başta ABD dışa göç etti. 1845’de İrlanda’da 200 yıldır patates yetişiyordu. İngiltere’ye patates ihracı nedeni ile yoksul köylüler artan fiyatlar nedeni ile patates satın alamadılar. Ulusal olmayan tarım politikası ölümü derinleştirmiş idi.<span style=""> </span>Patatesin ana vatanı olan Latin Amerika’da ise 3800 geleneksel Andean kültür patatesi çeşidi vardı.<span style=""> </span>Latin Amerika’da hastalık böyle bir felakete yol açmamıştı. Herhangi bir hastalık birçok çeşitten sadece bazılarını etkiliyor. Çiftçiler kısa zamanda seçimler yaparak dayanıklı yerli yeni çeşitler elde ediyorlardı. Bu tarihsel olay bize biyoçeşitliliğin kaybının ve ulusal bir tarım ve<span style=""> </span>ticaret politikasının yokluğunun nasıl bir felaket oluşturacağını açıkça ortaya koymaktadır. İşte Türkiye’de 31 Ekim 2006’da 5553 sayı ile çıkan “Tohumculuk Kanunu” ülkemiz biyoçeşitliğini, çiftçi ve tüketici haklarını yok edecek İrlanda örneğine benzer zaman ayarlı bir bombadır.<span style=""> </span><span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Tohumculuk kanunu TBMM’de Avrupa Birliği uyum paketi içinde görüşülerek<span style=""> </span>yasalaştı. Bu yasa ulusaşırı tohumculuk devlerinin hegomonya yasasıdır. Kanunun Irak’ı işgal </span><st1:city><st1:place><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >eden</span></st1:place></st1:city><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > Koalisyon Geçici yönetimi adına<span style=""> </span>Paul Bremer tarafından imzalanan ve Irak’ın 1970 tarihli kanununu değiştiren 81 no’lu karara çok benzediği ortaya çıkmıştır. Daha sonra Irak’ta biyoteknolojik yöntemler uygulanmış yani genetiği değiştirilmiş tohum ihalesi Monsanto firmasına verilmiştir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Kanun Avrupa Birliği bizden böyle bir şey istememesine rağmen uyum yasaları içine alınarak temel yasa </span><st1:city><st1:place><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >kabul</span></st1:place></st1:city><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > edildi ve fırtına hızı ile yasalaşmasının önü açıldı. Yasanın meclise geldiği ilk hafta, değil köylüler, bazı bakanlıklar dahil Türkiye’de birçok kuruluşun yasanın görüşüleceğinden haberi bile olmadı. Yasalaştıktan sonra ise gittiğim bir Manisa köyünde 60 kişilik bir üretici kitlesi içinde yasadan haberdar olan sadece kentle bağı olan bir kişi çıktı.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Yasanın genetik olarak değişikliğe uğramış (kısaca GDO) tohumlukları da kapsaması planlanmış, kamu oyu tepkisi üzerine bu konudaki yapılacaklar sonraya ertelenerek GDO’yu kapsayacak<span style=""> </span>ifadeler yasadan çıkarılmıştır. Yasa taslağında çeşit tanımı yapılırken “.. geleneksel ve/veya biyoteknolojik yöntemlerle geliştirilmiş olan..” ifadesi bütünüyle çıkarılmış böylelikle aslında GDO için gizli bir açık kapı bırakılmıştır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Yasa tohumculuk devlerine Türkiye tohumculuğunu teslim etme anlamına gelmektedir. Madde 14’de istisnalar olarak “ticarete konu olmamak ve şahsi ihtiyaç miktarı ile sınırlı kalmak şartıyla, çiftçiler arasında tohumluk mübadeleleri” kanun dışında bırakılmıştır. Ancak bu oldukça kısıtlayıcıdır. İyi tohuma sahip bir üretici </span><st1:city><st1:place><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >eğer</span></st1:place></st1:city><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > tohumluğunu köylülere para ile satarsa istisnadan yararlanamayacaktır. Kanunda kamunun tohumluğun her alanından çekilerek bu alanı özel firmalara terk edeceği anlaşılmaktadır. Madde 15’de yetki devrinden söz edilmektedir. Kamu üretim, sertifikalandırma, ticaret ve denetimi pratikte kurulacak olan tohumculuk birliğine<span style=""> </span>gerçekte ise buna hakim olacak olan büyük dünya tohum devlerine bıracaktır. Yasa ile tohumculuk konusundaki birliklerin ve alt birliklerin kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu sayılacak olması ve bunlardan oluşacak olan Birlik ve alt birliklere yetki devredilecek olması fotoğrafı tamamlamaktadır. Bu birliklerin oluşturacağı hakem kurullarının örneğin çiftçilerle şirketler arası anlaşmazlıklarda yetkili olacak olmaları tohum devlerinin hakim koltuğuna da oturduğunun açık kanıtıdır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Şu anda domates başta birçok sebze tohumu altından daha pahalı satılmaktadır. Gelecekte tarla bitkileri için de bu kadar olmasa da büyük fiyat artışları beklenebilir. Katoloğa kaydedilmeyen çeşitlerin veya çeşit haline gelmemiş tohumlukların iki yıl sonra satılmasına engel olunacaktır. Bunlar kalite getiriyoruz gerekçesi ile yapılmaktadır. Gerçekte ise örneğin Niğde’de patates kanseri (veya bakanlığın değişi ile patates siğilinin) yabancı patates çeşitleri ile geldiğini hatırlatalım. Birçok hastalık yabancı tohum ithali ile Türkiye’ye girmiştir. Bu yüzden onlarca yıl Niğde’de birçok köyde patates ekilemeyecek, yasaklandı. Esas amaç onbin yıldır Anadolu’da çiftçilerin çabaları ile geliştirilmiş tohumlukların çok uluslu denen firmalarca el konulmasıdır. Binlerce genden oluşan çeşidimize iki gen katıp mülkiyetlerine alacaklar. Buna da fikri mülkiyet demekteler. Mülkiyetsiz fikirden yanayız. Bir anlaşma yapalım. Çok uluslu firmalar doğanın<span style=""> </span>ve çiftçilerin geliştirdiği her çeşit başına örneğin 30 milyar dolar ödesin. Biz çeşitlerimizi serbestçe kullanmaya devam edelim. O zaman belki bunu </span><st1:city><st1:place><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >kabul</span></st1:place></st1:city><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > edebiliriz. Ayrıca bizim çeşitlerimize kendi tohumundan kaçan genler için bizim çiftçilerimiz değil kendileri sorumluluk alsın. Biz değil onlar tazminat ödesin. Bunu </span><st1:city><st1:place><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >kabul</span></st1:place></st1:city><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > etmeyecekleri açıktır. Doğrusu hayat patentlenemez. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Yasa biyoçeşitliliğe büyük bir darbe indirecektir. Büyük ölçüde aşınmış olmakla birlikte hala biyoçeşitliliğimiz bu ülkede 70 milyon insanın doyurulmasını eksik de olsa sağlamaktadır. Ülkemizde 3 bini endemik (sadece Türkiye’ye ait) 13 bin bitki çeşidi bulunmaktadır. Ancak ulusaşırı şirketlerin amacı bizim çeşitlerimizi, çeşit karışımlarımızı, ekotiplerimizi, köylü çeşitlerimizi silip süpürerek, bazılarını da mülkiyetine geçirerek ancak kimyasal gübre, ilaç vb. ile yetiştirilebilecek, güya verimli gerçekte ise doğayı ve çiftçileri yıkıma götüren birkaç çeşidi dayatmaktır. Tohumlar altın fiyatına olmaz ise gümüş fiyatına satılacaktır. Zenginliğimizi oluşturan tohumlarımız ise kaçak CD muamelesi görecektir. Amaç kaliteyi sağlamak ise yapılabilecek çok şey var. Ancak amaç kalite değildir. Yabancı tohumlarla birçok hastalığın ülkeye girmiş olduğunu bir kez daha yineleyelim. Bu CD benzetmesi bizzat yetkililerce yapılmıştır. Kim kimin eserini kopyalıyor. Yeni bir makine mı geliştirmişler? Yeşil devrim denilen süreç bazılarımızın sandığı gibi Dünya’ya çok iyi şeyler getirmemiştir. Dünya’daki biyoçeşitliliği yok etmeye devam etmektedir. Dünya’da sera gazlarının üretilmesinde tarımın payı FAO (Birleşmiş Milletler Tarım ve Gıda Örgütü) raporuna göre çok yüksektir. (Sera gazlarında %20-30, metanda %44) Yeşil devrim teknolojileri (yani endüstriyel tarım) geleneksel tarımdan 50 misli daha fazla enerji tüketir. İşleme ve taşıma da dikkate alındığında gelişmiş ülkelerde kullanılan toplam enerjinin dörtte biri besinlerin üretilmesinden masaya gelmesine kadarki işlerde kullanılır. Kısacası endüstriyel tarım sürdürülemezdir. İngiliz bilim adamları önümüzdeki on yıl içinde ciddi önlemler alınmaz ise dünyanın artık kurtarılamayacağını ortaya koymuşlardır. Biyoçeşitliliğin kaybolması daha fazla tarım ilacı, kimyasal gübre ve enerji kullanımı demektir. Tohum devleri biyoçeşitliliği yok eder. Köylünün on bin yıldır ürettiği binlerce çeşit yerine 3-4 çeşit koymaya çalışır. Tohum devleri bilimi korsanlık yaparak kaçırmıştır ve sadece kendi karları için kullanmaktadırlar. Bilim adamları ve köylüler el ele çalışarak biyoçeşitliliğe saygılı yeni çeşitler üretebilirler. Bu amaçla şirketler de gayret gösterebilir. Ancak yasanın etkisi dünya tohum devlerinin hegemonyasını tamamlamak ve güvence altına almaktır. Tarımın ortaya çıktığı onbin yıldan yaklaşık yeşil devrime kadar bitki ıslahını köylüler yapmıştır. Daha sonra köylüler bu alandan çıkarıldılar. Linux bilgisayar programları, rüzgar türbinleri vb. birçok teknolojinin kolektif yollarla (aynı binlerce yıldır köylülerin tohum ıslah etmesi gibi) binlerce kişi tarafından geliştirilmiş olması ve bunların şirketlerin hegomonyasında olan teknolojilerden daha üstün olması tohum devlerinin sadece kar amaçlı geliştirdiği çeşitlere muhtaç olmadığımızı ispatlamıştır. Dünyada çoktandır katılımcı ıslah yaklaşımları köylüleri tekrar araştırma ekibine almaya çalışmaktadır. Böylelikle çok sayıda çeşidi daha hızlı ve hegemonya yaratmadan ortaya çıkarmak, biyoçeşitliliği ve çevreyi korumak mümkündür. Ziraatçıları bu yaklaşımları incelemeye davet ediyoruz.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Yasalaşma sırasında küçük bir değişiklik yapılmıştır. Buna göre, “kayıtlı çeşidi bulunmayan bitki türleri ile kayıtlı çeşidi bulunmakla beraber bakanlığın gerekli göreceği tohumluk çeşitleri hakkında (ilgili maddeler) bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıl süre ile uygulanmaz" denmektedir. Tarım Bakanı TBMM’de gerekçe olarak aşağıdakileri okumuştur: <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >"Ülkemizde yeter sayıda kayıtlı çeşidi bulunmayan bitki türlerinde halen devam </span><st1:city><st1:place><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >eden</span></st1:place></st1:city><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > çeşit geliştirme ve çoğaltım faaliyetlerinin sürekliliğinin sağlanması gerekmektedir. Ayrıca, kayıtlı çeşit olsa bile bazı özellikleri ile ülke ekonomisi bakımından önem taşıyan bitki türlerinde yeni çeşitlerin ülke tarımına kazandırılması için öngörülen süreden daha uzun bir süreye ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle, geçiş dönemi beş yıl olarak düzenlenmiştir."<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Şimdi bu ifadeden de anlaşılmaktadır ki aslında yasa Türkiye biyolojik çeşitliliğine ve genetik zenginliğimize büyük bir darbe indirmeye hazır bir silahtır. Yapılan bunun işlemesini kısa bir süre yavaşlatmış görünmektir. Muhtemelen firmaların şimdilik ilgi göstermeyecekleri türler bu istisna içine alınacaktır. "Çeşit olsa bile yeni çeşitlerin kazandırılması için süreye ihtiyaç duyulduğu" ne anlama gelmektedir? Bunun anlamı açıktır: Ulusaşırı tohum devleri iki üç çeşitle diğerlerini silip süpürecektir. Onların tohumları ise bol bol kimyasal gübre ve ilaç olmadan yetiştirilemeyecek ancak endüstriyel tarımla rekabet eder görüneceklerdir. Bedel doğanın ve çiftçiliğin katledilmesi olacaktır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><span style=""> </span><o:p></o:p></span></p>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4156547752571280404.post-14225632817505504932007-01-21T14:13:00.001-08:002007-01-21T14:13:15.354-08:00<span style="font-family:arial;"><span style="font-weight: bold; color: rgb(0, 0, 102);">Avrupa'da Tohum Kanunları: Çiftçiyi hapsediyor (İngilizce)</span><br /><br />Seed laws in Europe: locking farmers out </span><br /><span style="font-family:arial;">Guy Kastler<br /></span><span style="font-family:arial;">In Europe, the commercial seed supply system is highly organised and controlled. European law on seed marketing has evolved over the years to ensure that only uniform seeds for industrial farming can be sold on the market, condemning farmers' seeds and traditional varieties to the black market if not complete illegality. Together with strong intellectual property rules and the production of hybrids, European seed laws lock farmers out of the seed system. This article is an extract from a longer work by Guy Kastler. Kastler is a French farmer involved with the Réseau Semences Paysannes, the Confédération Paysanne and Nature et Progrès. The article focuses on France which has taken the strictest approach to implementing seed laws in Europe, and perhaps the world. </span><br /><span style="font-family:arial;">Since the beginning of agriculture, the selection and reproduction of seeds, as well as the conservation and renewing of agricultural biodiversity, have never left farmers' fields. Of course, farmers' work with seeds has been influenced by many things such as local culture, traditional medicinal systems, religion and the birth of modern science, but these never took varietal development away from agricultural production. The breeding and production of seeds as a profession started in Europe and then in the US towards the end of the 19 th century, first within specialised farms, and then among specialised companies. This was the beginning of the separation of seed production from farming. </span><br /><span style="font-family:arial;">The growth of markets, first at the national level and then at the international level, is what drove this separation. A local market supports and even produces local diversity. However, the spread and concentration of the agribusiness chain (providers of seeds and farm inputs, processors and distributors) within large markets has encouraged economies of scale on a few of the most important crops, leading to uniform products at the cheapest price possible. Getting all farmers to plant the same seeds and varieties is an excellent way to achieve the same standardised product. And for the farmers to produce more for the same amount of work is the best way to reduce prices. But this is difficult as long as their harvest is dependent on an array of different agro-ecological and climatic conditions. Therefore the homogenisation of lands is important to produce homogeneous seeds and food. Through the use of pesticides and fertilisers, and often unlimited irrigation, farming has become more and more detached from its environment. Farmers have slowly become dependent on the industrial agricultural model encouraged by seed producers. </span><br /><span style="font-family:arial;">Production costs continue to decline, while the real costs are borne by the pollution of our soils, water and air, global warming, unemployment and the loss of small farms. These rising costs, which will be paid for by future generations, oblige us to abandon this agricultural model and the laws that support them. </span><br /><span style="font-family:arial;">Seed exchange between farmers at the local level is based on honesty and the basic rules of being a good neighbour. Everyone knows the farmer providing the seed and how good his or her seeds are. It's more risky to mislead your neighbour than a farmer who lives at the other end of the country who will never be seen again. As we increase the area of seed exchange, risk increases. The quality of seed is not visible to the naked eye and the market is soon invaded by fraudsters who sell any old seed. Industrial seed producers who want to control markets have used the excuse that the anonymous consumer needs protecting and that fraudsters need to be kept at bay. It is in the name of these objectives that the state, together with the corporate seed producers, put in place seed laws to ensure that the corporates can get, and maintain, an absolute monopoly on seed production. ( See Box: Seed laws in France.)</span><br /><br /><br /><span style="font-weight: bold;font-family:arial;" >Box: Seed laws in France </span><br /><span style="font-family:arial;">France has perhaps the strictest and most constraining seed legislation in the world. Since 1949, farmers are only allowed to buy seeds that are officially registered on the national catalogue. France houses the biggest commercial seed industry in Europe, which in turn has a powerful and active corporate lobby.</span><br /><span style="font-family:arial;">1884 The seed producers of France created the first National Centre for Seed Research (Station National d 'Essais de Semences), with the aim of analysing the quality of commercial seeds (already differentiated from farmers' seeds).</span><br /><span style="font-family:arial;">1905 The first law on seed quality control was created.</span><br /><span style="font-family:arial;">1922 A committee on seed control drew up a list of wheat varieties and defined standards of quality for wheat seed in terms of varietal purity and germination rate.</span><br /><span style="font-family:arial;">1932 An official French seed catalogue was created for approved species and varieties, first for wheat, and then rapidly oats, potatoes, barley, fodder beet and maize. With the exception of ornamental plants, which are still not listed, the last plants to be added to the catalogue were horticultural vegetables at the start of the 1960s.</span><br /><span style="font-family:arial;">1942 The Permanent Technical Committee on Seeds (Comité Technique Permanent des Semences), made up of seed industry representatives and government scientists, started managing the seed catalogue. They determine the criteria for defining the varieties listed in the catalogue.</span><br /><span style="font-family:arial;">1949 A decree outlawed any commercialisation -- whether free or for a payment -- of seeds not listed in the national catalogue. Only certified seed producers are allowed to sell seeds. </span><br /><span style="font-family:arial;">Post-war years In France, farmers' varieties soon started disappearing after World War II. Cooperatives, which buy all harvested crops, also started making more money by selling seeds, fertiliser and pesticides to farmers each year, and started selling hybrid seeds.</span><br /><span style="font-family:arial;">1966 The European Community created the Common Catalogue.</span><br /><span style="font-family:arial;">1998 France created an annex to its national catalogue for amateur vegetable varieties (non-commercial use)</span><br /><span style="font-family:arial;">The EU adopted a directive opening the possibility of a separate list for conservation varieties.</span><br /><span style="font-family:arial;">2005 European Commission proposed a directive on conservation varieties. </span><br /><br /><br /><span style="font-weight: bold;font-family:arial;" >Locked varieties </span><br /><span style="font-family:arial;">Since the beginning of the 20 th Century in the US, industrial seed producers have looked for ways to strengthen their monopoly over the production of seeds by stopping farmers from re-sowing harvested seeds. Their first offensive was with cross-pollinating plants which cannot reproduce themselves sustainably without receiving pollen from another plant of the same species which has slightly different genetic makeup. As soon as a cross-pollinating plant is self-fertilised to fix its characteristics, its descendants express a depressive effect from inbreeding which makes the crop unsellable. With the technique of hybridisation a breeder will get a seed with fixed characteristics and a good commercial value. Hybridisation involves crossing two inbred plants with characteristics of interest which are fixed yet weakened from depressive inbreeding. A farmer planting hybrid seed will get a field of identical plants, and any seed produced from this field will suffer from the same depressive inbreeding as from pure inbred plants. For these locked varieties, the farmer becomes indefinitely dependent on the seed producers and agroindustrial companies. Today, the majority of commercialised cross-pollinating species (beet, sunflower, most horticultural crops) are hybrid clones. </span><br /><span style="font-family:arial;"><span style="font-weight: bold;">Box: The EU seed catalogue system </span></span><br /><span style="font-family:arial;">Each member state of the European Union is required to maintain a national catalogue (or "list" as it is called in some countries) of officially recognised varieties which may be freely marketed in its territory. The national catalogues are then collated together by the European Commission into what is known as the EU Common Catalogue. Varieties which are not listed in a national or the Common Catalogue are, technically speaking, not allowed to be marketed in the EU.</span><br /><span style="font-family:arial;">All varieties submitted to be registered need to be tested for DUS (distinctiveness, uniformity and stablility) and, for some crops, VCU (value for cultivation and use) over a minimum two-year period. Distinctiveness means that the variety is distinguishable by one or more characteristics from all other registered varieties. Uniformity means that all plants from the same batch of seed are the same. Stability means that the plant is the same after successive generations. VCU means that compared to other registered varieties, the variety being registered offers a qualitative or technological advance (either when grown or processed). </span><br /><span style="font-family:arial;">In Europe, there is a strong relation between this catalogue system and intellectual property rights. In both cases, the same DUS testing is required and it is often done by the same technical services. Most varieties registered for sale on a national catalogue or list are also protected by PBR. </span><br /><br /><span style="font-weight: bold;font-family:arial;" >farmers' varieties </span><br /><span style="font-family:arial;">It is impossible to fulfill the criteria of distinctiveness, uniformity and stability (DUS), plus value for cultivation and use (VCU), required for registration on the national seed catalogue, without using breeding techniques which have become more and more sophisticated and are not available to farmers. ( See Box The EU seed catalogue system.) From the first hybrids to modern biotechnology, the plant breeder has left the field for the laboratory. In this way, the plant breeder is imposing on farmers standardised crops which have been perfected in the laboratory and at research stations. A plant breeder cannot meet DUS and VCU criteria without the use of fertiliser, pesticides, mechanisation and irrigation to ensure conditions are stable and to evermore increase yield. Therefore today's commercial varieties are selected for and by these techniques for industrial agriculture, without which farmers cannot produce crops from these seeds. </span><br /><span style="font-family:arial;">Yet there are many farmers who wish, for a variety of reasons, to grow crops not listed in the official seed catalogue. They may not have the money to pay all the costs of the industrial production system that the seeds were bred for. They may be against buying these seeds or they may be attached to a traditional way of doing things. They may be looking for more autonomy or to develop alternative farming systems (organic, peasant, low-input, regional, etc). Or they may simply not find what they need in the official seed supply system. In all these cases, farmers may be tempted to grow traditional, local or peasant seeds. Consumer demand for better food quality together with society's demand for farming systems that are environment-friendly and disconnected from agricultural subsidies are pushing more and more farmers in this direction. </span><br /><span style="font-family:arial;">For this, farmers need to use traditional peasant techniques of seed conservation and selection. These methods adapt crops to the diversity of terroirs[1] and climates and to how the crop is used after harvest. Such crops are not necessarily stable outside of their terroirs, nor are they uniform due to the natural diversity within the crop, and they are constantly evolving. They will not meet the criteria for VCU as they are not adapted to industrial processing or widespread distribution. For this reason, these seeds do not correspond, in legal terms, to varieties - they are "non-varieties". Therefore, plants selected for diversified, organic or low-input agricultural systems, as well as nearby marketing systems, fall outside the trade-driven definition of "varieties". Even when farmers' materials can respond to the strict marketing criteria, it is impossible to pay the registration costs (which can be as much as 5,000 Euros for a vegetable variety and 15,000 Euros for a cereal) as such varieties would only be produced in small amounts for local farming. Finally, a registered variety is not allowed to evolve or adapt. It would have to be re-registered as a different variety. </span><br /><span style="font-family:arial;">Even faced with all these problems, farmers still cannot register their "non-variety" on the seed catalogue. They therefore cannot sell, or even give away for free, their seeds and even exchanging seeds with a neighbouring farmer is illegal. The European law only allows for farmers to produce seed from their own harvest which can only be used on the same farm. </span><br /><span style="font-family:arial;">Even if a farmer could reproduce seeds for his or her own use, individuals are often unable to maintain a variety. Varieties are very much dependent on the collective work not based on a market, but on regular exchanges. Such varieties need to be crossed with other varieties and continuously renewed so that the plant can continue to express diversity and genetic variability. In each terroir, certain fields or plots from certain farmers produce better seeds of one species, whereas for another species, it will be other farmers and other plots of land. A farmer with diverse production cannot produce all the seed required for planting the next year. A market gardener cannot simultaneously reproduce several cross-pollinating varieties from one species and at the same time produce more seed from one variety than is needed (for cabbage, at least 50 plants are needed to produce seed and keep the diversity, which produces about one to two kilos of seed, yet a market gardener needs between 50 and 100 grams). Finally, nobody is safe from the loss of all seed, as a result of crop failure, for the next year's plantings. </span><br /><span style="font-family:arial;">If certain stages in seed production can temporarily be skipped, the exchange and sale of restricted quantities of farmer seed is the key to the dynamic and collective management of agricultural biodiversity which is at the base of their existence. To forbid exchange is to forbid farmers' seeds. </span><br /><span style="font-family:arial;"><span style="font-weight: bold;">Farm-saved seed </span></span><br /><span style="font-family:arial;">One of the problems that corporate seed producers continue to face is self-pollinating crops, such as wheat. With these crops, farmers can harvest, save and replant seed the following year. Farm-saved seed is free seed and this is not tolerated by commercial seed producers. Of course, it is illegal to sell or exchange seeds which are not on the European seed catalogues, and seeds cannot be used without the permission of the Plant Breeders ' Rights (PBR) owner when they are proprietary. But physically speaking, nothing stops farmers from saving, exchanging or to selling their seed harvest for re-sowing. Therefore varieties deleted from the catalogue can actually be reused for many years. Farmers select their own "local" varieties and become again completely autonomous from seed producers. Farm-saved seed therefore allows for the renaissance of "farmers' seeds" which the catalogue system has tried to eradicate. Farm-saved seed is still used widely in Europe, for example in France accounting for 50% of self-pollinating crops. </span><br /><span style="font-family:arial;">Therefore the seed industry along with government has come up with a raft of other measures meant to suppress the use of farm-saved seed. </span><br /><span style="font-family:arial;"><span style="font-weight: bold;">PBR </span></span><br /><span style="font-family:arial;">Most seeds are PBR protected, and plant breeders are now extending their influence around the world by coaxing countries into joining UPOV. The latest revision of the UPOV Convention (1991) increased the protection given to PBR holders so that all varieties which are "essentially derived" from an initial protected variety are also covered. This new step was aimed at preparing the legal ground for new genetically modified varieties which had been "essentially derived" from PBR varieties. However, it also allows the plant breeder to get legal rights over all farm-saved seed which is "essentially derived" from a protected variety. In 1994, EU regulation 2100/94/EC was adopted to implement UPOV 1991 in the EU member states. It allows farmers to sow, for certain crops, farm-saved seeds of PBR-protected varieties on their own farm but only if they pay a royalty each year to the breeder. Small farmers (those with a cereal harvest of less than 92 tonnes) are exempted from this provision. As it is difficult to monitor which varieties are being saved on the farm, several European countries, such as Belgium and France, have developed a Mandatory and Voluntary Contribution (MVC) scheme. Under the MVC, a payment is collected from all farmers growing bread wheat. It is then reimbursed to small farmers, who are exempt from the royalty on farm-saved seed, and to farmers who bought certified seed. The fee is even collected from farmers who are not growing PBR-protected varieties. This scheme has been challenged several times in the courts and the cases are still on-going. If allowed to continue, these MVC payments may effectively and legally end the existence of farmer-saved seeds. </span><br /><span style="font-family:arial;">In Germany, the seed companies have written letters to all "farmers" (including dead farmers and people who were not farmers) demanding a full inventory each year of what seed they are growing, to determine the royalty on farm-saved seed that the companies should collect. Since 1998, more than 4,000 German farmers have refused to fill out the questionnaire, believing that it is their right to save and use their own seeds on the farm, and have been taken to court. Three of these cases so far have gone all the way to the European Court of Justice. In the first case, the ECJ ruled that the seed companies cannot indiscriminately wrestle such information out of the farmers. In another case it ruled that an 80% royalty on farm-saved seed, as eyed by the companies, was way too high; it said that 50% should be the maximum (see also Box: The Linda potato controversy in Germany). </span><br /><span style="font-family:arial;"><span style="font-weight: bold;">Box: The Linda potato controversy in Germany </span></span><br /><span style="font-family:arial;">Linda is a potato variety that was bred by plant breeder Friedrich Böhm. In 1974, it was registered and certified for sale in Germany and protected with plant breeders ' rights (PBR) for 30 years. Europlant was assigned the rights to maintain and collect royalties on the marketing of Linda. </span><br /><span style="font-family:arial;">One month prior to the expiration of the PBR certificate in December 2004, Europlant ceased maintenance of the variety, even though its registration on the national list was valid until 2009. This means that no one else could take over maintenance of the variety because it was still under PBR at the time -- meaning Europlant had the only rights to produce the variety. So Linda was marked for deletion from the German potato market. </span><br /><span style="font-family:arial;">The reason that Europlant stopped maintenance? There are other potato varieties now available that are similar but superior to Linda, they said. But the move was constructed in such a way that Linda was de-listed and may not get re-listed because it may be difficult for it pass the VCU tests of today. Various groups in Germany have called it foul play, figuring that Europlant just wants to control the market for its own benefit.</span><br /><span style="font-family:arial;">Organic farmers like Karsten Ellenberg and small farmers organisations like ABL are upset that Linda is being taken off the market because it is a very popular variety that deserves to be kept available. Europlant, however, says Linda only commanded 1.4% of the German seed potato market in 2004 (and 0.5% for the whole period of registration 1974-2004). Critics also say that Europlant is improperly playing a role of monopolist, deciding what is good for German consumers. Europlant responds that Linda was a quality potato because production of the seed was licensed out to a few highly controlled seed producers and that if it goes into the open market now, seed will be produced by uncontrolled producers resulting in bad quality seeds, thus harming both farmers and consumers.</span><br /><span style="font-family:arial;">The large German farmers organisation, Deutcher Bauernverband, shares some of the criticism of Europlant's handling of the situation. They say that production of Linda seed potatoes will now have to be handled in private -- on the farm, off the market -- and commercialisation of the final produce will be restricted to direct marketing between farmers and consumers. This will have the effect of creating greater distance, or even distrust and disruption they say, between farmers and breeders in Germany.</span><br /><span style="font-family:arial;">Europlant for its part has retorted that people are making a lot of noise not because they want to keep Linda alive but because they want to grow potatoes without paying royalties on seeds. </span><br /><span style="font-family:arial;">Indeed, the popularity of Linda potato is such that a lot of noise has been generated in the media. And at the last minute (the deadline was the 30 June 2005), the German authorities have given Linda a two-year extension on its use following a request from the Ellenberg farm. Ellenberg, who has also applied to re-register the variety, ended up reasoning that Europlant had decided to drop the Linda potato very suddenly and that there was still a lot of Linda potato seed in stock to be used, so for another tentative two years, the Linda potato will still be produced. But thereafter? </span><br /><span style="font-family:arial;">For more information visit: http://www.kartoffelvielfalt.de/linda.htm</span><br /><span style="font-weight: bold;font-family:arial;" >Patents </span><br /><span style="font-family:arial;">As a result of GM crops, Europe adopted a directive on patenting plants and animals (98/44/EC - the legal protection of biotechnological inventions). Protection has been provided with a patent on genetic information (a gene plus a function) which includes all biological derivatives from its reproduction and multiplication. A variety already covered by a PBR cannot be patented, though a variety which includes a patented gene can be protected with a PBR. Despite the opposition of the seed industry, all new GM varieties need to be registered in the seed catalogue, even if the same variety is not GM is already registered. The patent only covers the gene when it is knowingly used. Therefore a farmer can re-sow harvested seed that has been accidentally contaminated, but as soon as the contamination becomes publicly endemic, as with oilseed rape in Canada, the farmer can no longer be ignorant of the contamination and use the contaminated varieties (see also Box: Coexistence). </span><br /><span style="font-family:arial;"><span style="font-weight: bold;">Box: Coexistence </span></span><br /><span style="font-family:arial;">In the case of GM crops being grown within Europe, all seed laws will have to face the inevitable consequences of patented genetic pollution. In a 2001 directive (2001/18/EC Deliberate Release of GMOs) the EU established a new right, the right to coexistence, whilst allowing member countries to define (if they wished) national laws to manage coexistence. According to the EU, coexistence means that all crops can be grown next to each other without any being banned. This means that farmers can choose to grow GM crops, but can also choose to grow crops that have not been contaminated with GMOs. However, with the inevitable contamination coming from GM crops, the right to grow GM crops is also a right to destroy non-GM agriculture. Discussions on coexistence are continuing throughout Europe in 2005. The Italian 2001 seed law establishes the right to protect traditional farming practices. This right goes beyond "risk" to health and the environment and introduces the concept of "risk to agricultural systems". Legally, such risks need to be evaluated before any EU-authorised GM crop can be grown. The same law only allows for the government minister to approve the growing of GM crops which therefore places the government as liable for any contamination. </span><br /><span style="font-family:arial;"><span style="font-weight: bold;">Seed cleaners</span> </span><span style="font-family:arial;">Farmers wishing to use farm-saved seed will invariably send their seed to a seed cleaner. Seed cleaners, who are often mobile, remove poor quality seeds and weed seeds, chaff and awns, and treat the seeds against pests and diseases. This requires substantial equipment which is not available to small- and medium-sized farms. This is why entrepreneurs with mobile equipment clean seed for farmers as a service. At the end of the 1980s, the French seed companies tried to ban such seed cleaning, known as triage à façon. The National Coordination for the Defense of Farm-Saved Seeds (CNDSF) brings together farmers and farm-seed cleaners fought this attempt to ban seed cleaners and continues to champion the rights of farmers to use farm-saved seed. A 1994 European Community directive recognises the right to clean harvested seed "by the farmer or by a service provider" for replanting. </span><br /><span style="font-family:arial;"><span style="font-weight: bold;">Agricultural subsidies </span></span><br /><span style="font-family:arial;">Agricultural subsidies have also been used to reinforce the monopoly that seed companies enjoy. In France, for example, subsidies paid to encourage farmers to grow durum wheat are only available for those buying certified seeds. On the other hand in Italy, where the terroirs and local growing conditions are just as important the certified variety, subsidies are given for all durum wheat varieties grown. However, the European Commission is trying to get Italy into line. </span><br /><span style="font-family:arial;">Pest and disease control rules </span><br /><span style="font-family:arial;">Health regulations also reinforce the seed companies ' monopoly. Subsidies in France for fruit trees or vines are only provided for certified plants bought from certified nurseries and from certified vine stock without viral contamination, all held in public centres. The planting of all vine stock which is not cloned from a certified type is completely illegal. The struggle against viral disease provoked by industrial agriculture practices, by and large manageable under small farmer and agroecological practices, is the basis for this rule. However, when the contamination is from the nursery, little appears to be done. This shows that the disease regulations are more about protecting nurseries than the prevention of disease. </span><br /><span style="font-family:arial;">The rules for the protection of quality production also have the same aim: farmers can only plant a few certified vines; farmers are stopped from growing other vines which are grown around the world. Seed treatment, which farmers cannot do themselves, can also be made obligatory, as with the case of sunflowers. Illicit industry agreements also have the same aim. For example, pesticide companies were taken to court and found guilty when they refused to sell their seed chemicals to farmers or certain seed cleaners. </span><br /><span style="font-family:arial;"><span style="font-weight: bold;">Production contracts</span></span><br /><span style="font-family:arial;">Finally, when the law isn 't enough, the companies themselves impose contracts on farmers in which a harvest will only be bought if certified seed is used. </span><br /><span style="font-family:arial;"><span style="font-weight: bold;">Conservation varieties</span> </span><span style="font-family:arial;">The extreme position taken by the seed industry in France, which cuts the very branch of biodiversity that they sit on, is not found all over in Europe. Most countries tolerate informal exchanges of seeds between farmers and some countries allow the marketing of small quantities of seeds of varieties not listed on the catalogue. In 1998, the EU member states agreed to make special provisions to allow the marketing of "conservation varieties" under Directive 98/95/EC. Within this directive, EU countries can optionally implement these laws, as was done by the Italians in 2001 (Law 212/2001) which recognised the right of regions to establish a catalogue of conservation varieties. </span><br /><span style="font-family:arial;">That same year in 1998, the Swiss, who are not a member of the EU but who are part of the European seed area, adopted a law authorising the commercialisation of limited quantities of seeds not listed in the catalogue (see Box: Opening up the seed system in Switzerland). Also in 1998, France created an annex to its national catalogue for amateur horticultural varieties. Seeds of the varieties can only be sold to non-professional gardeners who don't commercialise their harvest. </span><br /><span style="font-family:arial;"><span style="font-weight: bold;">Box: Opening up the seed system in Switzerland </span></span><br /><span style="font-family:arial;">(with the collaboration of Francois Meienberg of Berne Declaration) </span><br /><span style="font-family:arial;">In Switzerland, like in the European Union, seeds cannot be marketed or exchanged unless they are registered and certified with the government. However, in 1998, the Swiss government amended its seed law to allow for the circulation of local varieties, traditional ( 'obsolete ') varieties and landraces ( 'ecotypes '). It did this through a special derogation from the main law. The derogation states that seeds of local varieties can be sold or given away for free without being registered or certified in the conventional way as long as they satisfy regular quality controls (germination, purity, etc) and bear a special label. In addition, the government retains the right to limit the quantity of seeds of local varieties that can be circulated. </span><br /><span style="font-family:arial;">This means that planting material of traditional varieties can legally be marketed without fulfilling the DUS and VCU criteria. But clearance is necessary from the government, which maintains a list of traditional varieties cleared for marketing, and the quantities are restricted. </span><br /><span style="font-family:arial;">The quantitative ceiling at present is the amount of seed needed to cultivate 5-10 hectares of the variety per year, for the whole country -- which the government translates into a weight measure. For example, if someone wants to produce and sell a locally adapted potato variety for growing in Switzerland (where one tonne of seed potato is needed for one hectare), only 5-10 tonnes of this seed potato will be permitted for circulation in a given year. </span><br /><span style="font-family:arial;">A few things are rather unclear:</span><br /><span style="font-family:arial;">• Who has the right to sell the seed if this variety gets clearance: one person or 50 people? If only one person, the first to register that year, then this is a monopoly on that potato variety. There is normally only one registrant per variety, in Switzerland, 'the breeder '. But who is 'the breeder ' of a traditional variety? The government says it never considered this matter. The thinking right now is that if someone else wants to produce seed of a listed traditional variety, that person should contact the registrant and they can sort it out. </span><br /><span style="font-family:arial;">• How can or does the government control the quantitative limits? At present, there seems to be no system for this. </span><br /><span style="font-family:arial;">• What does the quantitative limits apply to: sale or exchange or both? Circulation, in the law, covers both sale and exchange. </span><br /><span style="font-family:arial;">In the six years since it was signed into law, the government has given authorisation for 64 cereal and 67 potato varieties under this derogation.</span><br /><span style="font-family:arial;">Pro Specie Rara (PSR) is one organisation making use of this new legal provision. Since 1982, PSR have been maintaining and producing seed of traditional plant varieties as well as threatened animal breeds and final produce for consumers. With the change in the Swiss seed law in 1998, they can now go into marketing of traditional seeds, which they started doing in 2001. But the quantitative limit is turning into a problem. They have in fact recently got authorisation to market a blue potato variety, off the mainstream catalogue, called Blue Swede. They produced 10 tonnes, within the government’s restriction, and are marketing the seed material through Coop, a huge retailer. But now, the Swiss potato professional organisation, involving potato growers and seed potato producers, is taking notice. They're complaining that at 10 tonnes, Blue Swede is gaining a noticeable market and is not fulfilling a 'conservation ' role anymore. </span><br /><span style="font-family:arial;">Negotiations are now starting up to find a solution. The government thinks that the Blue Swede should just be entered into the regular catalogue, so that there is no more quantitative limit. But then it's not clear if it would need to go through DUS and VCU testing. PSR might need to appeal to have it registered under one of the seed law derogations to avoid the DUS and VCU testing. </span><br /><span style="font-family:arial;">The EFTA Convention establishes a common seed market among the four EFTA member states (Iceland, Liechtenstein, Norway and Switzerland ), allowing the free circulation of seeds accepted for marketing in one state among all four states, with the specific exclusion of local varieties accepted for circulation in Switzerland. In other words, local materials (at least from Switzerland) are excluded from the EFTA common seed market.</span><br /><br /><span style="font-family:arial;">In March 2005, the European Commission came up with a proposed directive on "conservation varieties" which deviates from the standard DUS criteria and replaces testing with "the knowledge gained from practical experience during growing, reproduction and use". </span><br /><span style="font-family:arial;">If it is adopted, this directive will have to be implemented by member states by 1 June 2006. The proposed definition of conservation varieties is limited to local varieties at risk from genetic erosion, which makes it clear that this is only about saving, at a low cost, what is at risk of disappearing and which could tomorrow be used as a resource for the seed industry. The recognition of the possible evolution of a variety (from repeated growing) introduces implicitly the continued creativity in dynamic farmers' seed selection. Seed mixtures are not recognised unless associated with a natural or semi-natural habitat, which excludes mixtures selected for associated crops outside of the defined zones in the national scheme of classification of natural or semi-natural vegetation. Within this directive, conservation varieties could be commercialised in very limited quantities, without an indication of whether this is a global quantity for each variety or a quantity for each harvest commercialised, nor are there details of who can commercialise these quantities. Without more details there is a risk that a government will allocate the quantity to one seed producer. Finally, nothing is said about the inalienable right of farmers and gardeners to freely exchange outside of the seed market, whatever they have harvested themselves. In countries where this exchange is strongly suppressed, this directive does provide a slight improvement. However, in countries where this exchange is largely tolerated, particularly in the new member states in Eastern Europe, this could be used as an excuse to restrict seed exchange. </span><br /><span style="font-family:arial;">European organic farmers, since 2003, can use conventional certified seeds but only for varieties that are not already available as organic seed. As official organic seed is subject to the same rules for all commercial varieties, these seeds are not necessarily adapted to local conditions, which is essential for organic production. In 2004, Germany put in place specific criteria for the registration of organic varieties. Since early 2005, France is looking into specific VCU criteria for low-input crop production. </span><br /><span style="font-family:arial;"><span style="font-weight: bold;">What now? </span></span><br /><span style="font-family:arial;">There are still a number of options available to farmers in Europe to give them more flexibility in using their own seeds. Several countries have asked for the directive on biotechnology patents (98/44/EC), which allows patenting on life, to be re-negotiated. Evidence since 1998 now questions the science upon which this patent law was based on. In Italy, a country which takes a far more flexible view on European seed laws, some interesting developments are under way. The growing use of "conservation varieties", especially by organic agriculture, provides ground to implement a law for their registration. . The discussion around conservation varieties could also be used to reintroduce the concept of collective rights within seed-related legislation, including to protect farmers' seeds against biopiracy. The Swiss law allows for the exchange of limited quantities of seed from non-registered varieties. This should be the opportunity to state unambiguously the absolute right of farmers to freely exchange their seed outside of all commercial regulations. </span><br /><span style="font-weight: bold;font-family:arial;" >Box: Seeds as genetic resources </span><br /><span style="font-family:arial;">Whatever the sophistication of the techniques used, no plant breeder can "create" a seed from nothing. All genetic material comes from the immense biodiversity provided by generations of farmers over the whole world. Since the beginning of the 20 th Century, varieties of agricultural and horticultural crops have disappeared at an alarming rate. This is due to seed companies taking over the role of producing seeds from the farmer and using just a few varieties specifically for the industrial agricultural model. As breeders and seed companies know, they still need a genetic pool from which to develop new varieties. Which is why large public collections and gene banks were formed where thousands of varieties are stocked. The industry is free to use these public collections to develop their own private collections of just a few specialised plants. The irony of course is that their own private collections are not available publicly. </span><br /><span style="font-family:arial;">These varieties, whether they exist in collections or are still farmed, are not legally treated as varieties, but as a genetic pool for the breeder. It is for this reason that they are termed "genetic resources" and what was once a resource for farmers is now legally a resource only for a few seed companies and researchers. </span><br /><span style="font-family:arial;">In the first instance, the FAO declared genetic resources a "common heritage of mankind". In the name of research freedom, access is completely free. This legal concept made possible, until 1992, all the large seed collections. </span><br /><span style="font-family:arial;">In 1992, at the Earth Summit in Rio de Janeiro, the South obtained the "sovereign rights of States over their natural resources" and "the equitable sharing of the benefits" from their use, though the benefits soon appear to be an illusion. </span><br /><span style="font-family:arial;">In 2002 in Italy, most governments signed the International Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture (ITPGRFA). ITPGRFA agreed to collect a maximum of resources to make an inventory within a national collection which is freely accessible to all other signatories. With the ITGRFA these national collections become the heritage of the private club of seed companies. </span><br /><span style="font-family:arial;">For the large majority of food producers in the South, the farmer grows, selects and conserves biodiversity in the same field. In Europe, these three activities have been totally divorced by law. Farmers are either supposed to produce food or to select and produce seeds or to conserve genetic resources. The ITPGRFA reserves access to genetic resources only for the purpose of conservation, selection or training. Therefore, European farmers who today can still recuperate a few seeds in the national collections to restart breeding and selecting now face this last alternative to industrial seeds being closed forever. Neither the "past and future contributions from farmers for conservation and increased biodiversity" nor the "right to participate in decision making" on the questions related to this, as stated in the FAO Treaty, are recognised by European laws. Europe has ratified the ITGRFA, but implementation of its provisions on farmers' Rights is left up to national legislation. </span><br /><br /><br /><span style="font-family:arial;">------------------------ </span><br /><span style="font-family:arial;">[1] Terroir is a French word that has no real equivalent in English. It refers to soil or land, but it encompasses elements of geography, pedology and culture all at once. Terroir is a source of identity. It is often used to explain the characteristics of a given wine.</span><br /><span style="font-family:arial;">Ref: seedling|seed-05-07-3-en </span>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4156547752571280404.post-25885267368716100972007-01-21T04:41:00.000-08:002007-01-21T14:14:14.076-08:00<span style="font-weight: bold; color: rgb(0, 51, 51);font-family:arial;font-size:100%;" >Genetiği Değiştirilmiş Organizmaların</span><span style="color: rgb(0, 51, 51);font-size:100%;" ><br /></span><span style=";font-family:arial;font-size:100%;" ><b><span lang="TR"><span style="font-weight: bold; color: rgb(0, 51, 51);">Genetik Çeşitliliğimiz Üzerine Olası Etkileri</span><o:p></o:p></span></b></span><pre style="font-family:arial;"><span style="font-size:100%;"><b><span lang="TR"><o:p></o:p></span></b></span><span style="font-weight: normal;font-size:100%;" lang="TR" >Alptekin KARAGÖZ</span></pre><pre style="font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">ÖZET </span><span style="font-size:100%;"><i><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></i></span></pre><p class="MsoBodyText" style="line-height: 12pt;font-family:arial;" align="left"><span style="font-weight: normal;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p><p class="MsoBodyText" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-weight: normal;font-size:100%;" lang="TR" >Genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO), başta sağlık, beslenme, çevre ve sürdürülebilir tarım ile ilişkisi olması bakımından, günümüzün öne çıkan konular arasında yer almaktadır. Biyolojik çeşitlilik unsurlarından olan bitkisel çeşitlilik ve bitki genetik kaynakları, eskiden beri biyoteknolojinin birçok uygulamalarında materyal olarak kullanılmıştır. Özellikle klasik yöntemlerle muhafazası zor veya olanaksız olan bitkilere ait genetik çeşitliliğin devamlılığında, farklı uygulamalarıyla biyoteknolojiden yararlanılmış ve yararlanılmaya devam edilmektedir. Bu şekliyle biyoteknoloji, sürdürülebilir tarımın sigortası durumunda olan bitki genetik kaynaklarının korunması ve yeni çeşitlilikler oluşturması bakımından vazgeçilmez bir araç durumundadır.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoBodyText" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-weight: normal;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p><p class="MsoBodyText" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-weight: normal;font-size:100%;" lang="TR" >Bu olumlu özelliği yanında, biyoteknoloji uygulamaları ile ileride biyoçeşitliliğin devamı ve insan sağlığı gibi konularda olumsuzluklara neden olabilecek ürünler ve canlılar da ortaya çıkarılabilmektedir. Özellikle bitkilere bazı dayanıklılık genlerinin aktarılmasında kullanılan bakteriyel kökenli, toksin üreten çeşitlerin kullanılması, uzun dönemde ekolojik dengenin bozulmasına yol açabilir. Türler arası melezleme doğada sıkça görülmekte olup, biyoteknoloji uygulamaları sonucu ortaya çıkan çeşitlerden doğaya istenmeyen genlerin kaçışı olasıdır. Benzer şekilde herbisit dayanıklılığı kazandırılmış kültür çeşitlerinden yabani akrabalarına gen akışı sonucu, bunların da herbisite dayanıklı hale gelmeleri gibi olumsuzluklar yaşanabilir. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoBodyText" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-weight: normal;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p><p class="MsoBodyText" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-weight: normal;font-size:100%;" lang="TR" >Türkiye, coğrafyası, ekolojik koşulları ve tarihi nedeniyle, bitki genetik kaynakları bakımından çok önemli bir konumda bulunmaktadır. Doğal bitki örtüsündeki 10.000 üzerindeki bitki türü ve % 35’i bulan endemizm oranı bu önemi vurgular niteliktedir. Bu zenginliğin doğal haliyle, bozulmadan ve doğal evrimleşme sürecini devam ettirerek korunması, gelecekte sürdürülebilir tarım uygulamaları için gerekli olacak çeşitlilik kaynaklarının sağlanması bakımından kaçınılmazdır. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;"><b><span lang="TR"><o:p></o:p></span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;"><b><span lang="TR">1. Giriş<o:p></o:p></span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Biyoteknoloji, günümüzde tıp dahil olmak üzere oldukça geniş bit uygulama alanı bulmaktadır.</span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" > Hatipoğlu (1999), b</span><span lang="TR" style="font-size:100%;">itki biyoteknolojisini “bitki organ, doku ve hücrelerinin steril suni ortamlarda kültür edilme ve genetik olarak değiştirilme tekniklerinden oluşan bir teknikler bütünü” olarak tanımlamaktadır. Aynı yazar bitki biyoteknolojisinin bitki organ, doku ve hücrelerinin steril suni besi ortamlarında kültürü, çoğaltılması ve bunların genetik olarak değiştirilmesini kapsadığını ve bitkisel üretimde bilinen klasik yöntemlerle çözülemeyen veya aşılması güç olan problemlere çözüm getirerek, daha ekonomik, kalite ve kantite yönünden daha yüksek bitkisel üretimin gerçekleşmesine yardımcı olmak üzere uygulandığını ifade etmektedir. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-indent: 1cm; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Biyolojik çeşitliliğin tüm unsurlarının korunması, sürdürülebilir kullanımı ve bunların kullanımından doğacak hakların adil ve eşit paylaşımını sağlamak amacıyla hazırlanan ve dünya ülkelerinin birkaçı dışında, ülkemizin de taraf olduğu Biyolojik Çeşitlilik Sözleşme’sinde biyoteknoloji, “biyolojik sistemlerin, canlı organizmaların veya bunların türevlerinin, özel bir kullanım amacına yönelik yeni ürünler veya işlemler ortaya koymak veya varolanları değişime uğratmak üzere kullanıldığı her türlü teknolojik uygulama” şeklinde tanımlanmaktadır</span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" > (CBD, 1998).</span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> Bu tanımlardan anlaşılacağı gibi biyoteknoloji, canlı organizmaların istenen genotipteki bireylerini elde etmek üzere genetik yapılarını değiştirme işleminde kullanılan her türlü teknolojik uygulamadır. Ancak sözü edilen amaçlarla ilişkili olsa da, biyoteknoloji kavramı burada ifade edilenlerden daha geniş bir kullanım alanına sahiptir. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Genetiği değiştirilmiş organizmaların ile genetik çeşitlilik üzerindeki olası etkileri konusuna girmeden önce, genetik çeşitliliğin oluşması ve bunun sürdürülebilirlik açısından önemine bakmakta yarar vardır. Sürdürülebilirlik kavramı, değişen koşullara uyum sağlama ile ilgilidir. Bu konu sadece canlılar alemi için değil; bilim ve teknolojinin tüm dalları, sanayi, ekonomi için de geçerlidir. Dış çevrede ortaya çıkan değişikliklere ayak uydurabilen canlılar ve sektörler faaliyetlerini sürdürebilmekte, uyum sağlayamayanlar ise sağlıksız bir yapıya kavuşmakta ya da zaman içinde ortadan kalkmaktadır. İnsanlığın gelişimi ile bilim ve teknolojide ulaştığı nokta bu değişim sayesinde olmuştur. Benzer şekilde canlılar aleminin mevcut formları da belirli bir değişim ve evrimleşme sonucu günümüze gelmiştir. Değişen çevre koşullarına uyum sağlayamayan canlı türleri yok olurken, evrimleşebilenler canlılıklarını sürdürebilmişlerdir.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Canlıların evrimleşmeleri milyonlarca yıldır devam eden ve dünya durdukça devam edecek sürekli bir olaydır. Bu süreç içinde insanoğlunun günümüzdeki bilgi düzeyiyle bir kısmı henüz anlaşılamamış bir seri doğal ve rastlantısal olaylar sonucu yeni canlı türleri yanında mevcutlarının farklı genotipleri ortaya çıkmaktadır. Tür zenginliği ve tür içi çeşitlilik tarımsal sürdürülebilirliğin sigortası durumundadır. Genetik çeşitlilik bir ölçüde yapay yollarla oluşturulabilse de doğal çeşitliliğin korunması ve bir yandan da evrimleşme sürecinin devam etmesi, sürdürülebilirliğin temel koşuludur.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;"><b><span lang="TR"><o:p></o:p></span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;"><b><span lang="TR">2. Türkiye’nin bitkisel zenginliği<o:p></o:p></span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Türkiye bitki genetik çeşitliliği bakımından özellikli bir konumdadır. Toplam 78 milyon ha yüzölçümüne sahip ülkemizde 10.754 takson bulunduğu ifade </span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >edilmektedir (Vural, 2003).</span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> Bu rakam tüm Avrupa kıtasındaki tür adedinin biraz altındadır. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Canlı türlerinin ilk kez olarak ortaya çıktığı ve dünyaya yayıldıkları yerler olarak bilinen gen merkezlerinden iki tanesi; Akdeniz ve Yakın Doğu Gen Merkezleri ülkemiz üzerinde </span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >buluşmaktadır (Vavilov, 1994). Ayrıca üç farklı bitki coğrafya bölgelerinin (İran-Turan, Akdeniz ve Avrupa-Sibirya) ülkemizde</span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> buluşması ve tarihsel gelişimi içinde Anadolu’nun göç yolları üzerinde bulunması ve birçok medeniyetlere ev sahipliği yapması gibi unsurlar da çeşitliliğin artmasında yardımcı olmuştur. Bezelye, buğday, çavdar, keten, mercimek, nohut, pancar, soğan türleri, üçgül, yonca, yulaf gibi otsu bitkiler yanında; Antep fıstığı, armut, asma, elma, erik ve nar gibi odunsu bitkiler Türkiye’den orijin almaktadır. Ülkemiz bitki tür adedinde olduğu kadar kültürü yapılan bitkilerin çiftçi çeşitleri bakımından da zengindir. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Tarla ve bağ-bahçe tarımı Türkiye’de çok eski bir geçmişe dayanmaktadır. Çeşitli kazılardan toplanan bilgilerden, tahıl tarımının yaklaşık 10.000 yıl önce Anadolu’da başladığı sonucu çıkarılmaktadır. Türkiye’de yapılan çeşitli arkeolojik kazılardan sağlanan bilgiler tahıl tarımının yaklaşık 10.000 yıl önce Anadolu’da başladığını </span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >kanıtlamıştır (Harlan, 1992). Buğday</span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> ve arpanın </span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >dünyada ilk kez “Verimli Hilal” adı verilen alanda kültüre alındığı, eskiden beri yaygın şekilde kabul görmüştür. Yakın zamanda yayınlanan birçok araştırma bulgularına göre (Heun ve ark., 1997; Diamond, 1997; Nesbit ve Samuel, 1998; Lev-Yadun ve ark., 2000; Özkan ve ark., 2002; Salamini ve ark., 2002) dünyada buğday tarımının ilk kez yapıldığı yer olarak ülkemizin </span><span lang="TR" style="font-size:100%;">güneydoğusundaki Karacadağ ve yöresini göstermektedir. Ülkemizde kültürü yapılan bitkilerden buğdayın 25, arpa ve </span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >yulafın 8, çavdarın 5 (Fırat ve Tan, 1998), mercimeğin 4, nohudun 10, </span><span lang="TR" style="font-size:100%;">bezelyenin 5, yoncanın 34, mürdümüğün 59, üçgülün 104 ve fiğin de 60 adet yabani akrabası vardır (</span><span lang="TR" style="font-size:100%;">Açıkgöz ve ark., 1998).<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Endemizm bakımından da büyük bir yoğunluğun yaşandığı ülkemizde 10.754 adet taksondan 3.708 adetinin (% 34,5) endemik olduğu </span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >belirtilmektedir (Vural, 2003).</span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> Endemizmin en yoğun olduğu yöreler Batı, Orta ve Doğu Toros Dağları, Amanos dağı, Van gölünün güneydoğusu boyunca uzanan bölge, Kuzeydoğu Anadolu’da Gürcistan sınırına yakın kısımlar, Doğu Geçit bölgesinde Gümüşhane, Erzincan dolayları, Kuzey geçit bölgesinde Çankırı, Kastamonu dolayları, Orta Anadolu’da Tuz Gölü ve çevresi, Uludağ ile Kaz Dağları olarak sıralanabilir. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;"><b><span lang="TR"><o:p></o:p></span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;"><b><span lang="TR">3. Bitki genetik kaynaklarının korunması çalışmalarında biyoteknolojinin yeri<o:p></o:p></span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Bitki genetik kaynakları çoğu insanlar tarafından oluşturulan tehdit faktörlerinin etkisi altındadır. Artan nüfus her geçen gün doğal kaynak kullanımını körüklemekte, çevre kirliliği gibi olumsuzlukları da arttırmaktadır. Bitki genetik kaynakları tarımsal faaliyetler (mera alanlarının tarla açmak amacıyla sürülmesi, aşırı otlatma, anızın yakılması, gübre ve tarımsal ilaçların aşırı kullanımı, yüksek verimli kültür çeşitlerinin yaygınlaşması), endüstrileşme, şehirleşme, yol ve baraj yapımları, doğadan aşırı toplama ve söküm, orman tahribatı ve yangınları, turizm faaliyetleri, tuzlu ve bataklık alanların ıslahı, taban suyunun derinlere inmesi, uygun olmayan alanlarda yürütülen geniş çaplı ormanlaştırma çalışmaları ve diğer birçok faktörlerin etkisiyle gün geçtikçe daha fazla tahrip olmaktadır. Bütün bu olumsuzlukların sonucu endemik olmayan türlerden 2.698 adeti, endemiklerin 1.087 adeti olmak üzere toplam 3.785 adet takson çeşitli düzeylerde tehlike altındadır. Bu da tüm bitkisel varlığımızın 35,2’sine karşılık </span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >gelmektedir (Ekim ve ark., 2000).<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Dünyada genetik çeşitliliğin korunmasında yerinde (<i>in situ</i>) ve yeri dışında (<i>ex situ</i>) koruma olmak üzere iki temel strateji uygulanmaktadır. Bunlardan yerinde koruma, ekosistemlerin ve doğal habitatların korunması; türlerin canlı populasyonlarının doğal çevreleri içinde sürdürülmesi; kültüre alınmış türlerin de gelişip farklı özellikler kazanmış olduğu çevrelerde muhafazasıdır </span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >(CBD, 1998). Yerinde muhafaza işlemi sırasında, doğal evrimleşme süreci devam ettiğinden dolayı</span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> bu koruma stratejisinin üzerinde daha fazla durulması ve yaygınlaştırılması gerekir.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Yeri dışında (<i>ex situ</i>) koruma ise, biyolojik çeşitlilik unsurlarının, doğal habitatları dışında muhafazası demektir (CBD, 1998). <i>Ex-situ </i>muhafaza, tohum bankaları, DNA gen bankaları, polen bankaları, <i>in-vitro</i> gen bankaları, çeşit muhafaza bahçeleri, arboretum, botanik bahçesi (hayvanat bahçesi, akvaryum) gibi tesislerde yapılır. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Biyoteknoloji günümüze değin biyolojik çeşitliliğin korunmasında çok önemli bir rol oynamıştır. Bitki genetik kaynakları açısından bakıldığında <i>ex-situ</i> muhafaza stratejisi içerisinde klasik koruma yöntemlerinin kullanılamadığı recalcitrant (inatçı) tohumlu türler (meşe, kestane), tohumla üretilmesinde problem olan türler (orkideler, süs bitkileri), vegetatif yolla çoğalanlar (meyve ağaçları), yumrulu, rizomlu, soğanlı türlerin (soğan türleri, <i>Orchidaceae, Galanthus, Sternbergia</i>) embriyo kültürü, embriyo kurtarma, doku kültürü, meristem kültürü, yavaş büyütme, ultra soğuk koşullarda koruma; DNA, polen koruma gibi konular da teknoloji yardımıyla gerçekleşmektedir.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Biyoteknolojik yöntemler, populasyonların genetik çeşitliliğin anlaşılmasında da olanak sağlamaktadır. Bu şekilde materyal toplama çalışmalarında yoğunlaşılması gereken yöreler bilinmekte; gen bankalarında muhafaza edilen genetik materyalin sahip olduğu çeşitliliğin değişim aralığının bilinmesi ile, koleksiyonlar içindeki benzer genetik yapıdaki örnekler ayıklanabilmektedir. Bu şekilde daha az sayıda materyalin depolanması suretiyle genetik kaynak muhafazası çalışmalarında ekonomiye gidilebilmekte ve yeni kaynaklar için yer açılmaktadır. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Biyoteknolojinin ve klasik genetik çalışmaları sonucu ortaya çıkarılan izogenik hatlar, nullizomik hatlar, substitution hatlar, addition hatları, doubled haploid populasyonlar, mutantlar vb, aracılığıyla çeşitliliğin zenginleşmesine yol açmışlardır. Biyoteknolojik uygulamalar, geliştirilen genotiplerin genetik yapılarının daha iyi tanınmasına da yardımcı olmuştur.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Biyoteknolojik yöntemler kullanılarak yapılan melezleme çalışmaları da çeşitliliğin artmasında rol oynamaktadır. Ayrıca marker destekli seleksiyon çalışmaları, yabani akrabalarda bulunan hedef genlerin kültür çeşitlerine aktarılmasında fırsatlar yaratmaktadır. Sıralanan bu yönleriyle biyoteknoloji, bitki genetik kaynaklarının korunması, dolayısıyla da sürdürülebilir tarım için vazgeçilmez bir araçtır. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;"><b><span lang="TR">4. Türler arası gen alışverişi ve genetiği değiştirilmiş organizmaların genetik çeşitlilik üzerine olası olumsuz etkileri <o:p></o:p></span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Biyoteknoloji alanında yapılan çalışmalar sonucu farklı kaynaklardan organizmalar arasında gen alışverişi mümkün hale gelmiştir. Bu gelişme sonucu hızla artan dünya nüfusunun gıda gereksinimini karşılamak amacıyla geliştirildiği ifade edilen genetik yapısı değiştirilmiş organizmaların, uzun dönemde biyolojik çeşitliliği olumsuz yönde etkilemek gibi tehlikeleri de vardır. Burada en büyük tehdit doğal evrimleşme sürecinin doğal olmayan yollardan kazanılan genler ile istenmeyen şekilde değişmesi olasılığıdır. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Canlıların evrimleşmeleri milyonlarca yıldır devam doğal bir süreçtir. Evrimleşme süreci boyunca canlı türlerinde mikro mutasyonlar ve seyrek de olsa daha büyük doğal mutasyonlar ortaya çıkmaktadır. Bunların sonucu oluşan genotiplerden değişen çevre ve stres koşullarına adapte olabilenleri neslini devam ettirmektedir. Nesiller boyunca ortaya çıkan bu değişimler sonucu, çevre ve stres koşullarına daha iyi uyum sağlayacak fenotipik değişiklikler de oluşmaktadır. Örneğin aynı cinse ait farklı türlerin soğuk bölgelerde yetişenleri nispeten daha kısa boylu ve daha yatık olmaktadır. Benzer şekilde herhangi bir zararlının yoğun olduğu yöreler içinde meydana gelen doğal evrimleşme süreci boyunca bitkiler, hücre duvarını kalınlaştırmak, tüylenmek, sap kısmında mumsu tabaka oluşturmak gibi doğal savunma mekanizmaları geliştirmektedir. Bu arada hastalıklara karşı dayanıklı genotipler de ortaya çıkmaktadır. Buna karşılık zararlılar da doğal evrimleşme süreçleri içinde kendilerini yenilemekte ve bitkilerin geliştirdikleri doğal dayanıklılık mekanizmalarının üstesinden gelecek yönde gelişimlerini sürdürmektedir. Hastalık etmenleri de oluşan dayanıklılık genlerini aşacak yönde yeni ırklar geliştirmektedir. Bu nedenle belirli bir hastalığa karşı dayanıklılığı için tescil edilen bazı kültür çeşitleri, bazen birkaç yıl gibi kısa süre içinde, aynı hastalığın yeni gelişen ırkları tarafından kırılmaktadır.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Genetik yapısı değiştirilmiş organizmalardan kültür çeşitlerine kazandırılan dayanıklılık genleri, alışılmış dayanıklılık mekanizmaları dışında bazı özelliklere sahiptir. Bunlardan özellikle toksin üreten bakteriyel kökenli dayanıklılık genlerinin aktarıldığı çeşitlerin kullanılması durumunda ekolojik dengeye, dolayısıyla da bitki genetik kaynaklarına olabilecek olumsuz etkileri dikkatle izlenmeli, bu tip çalışmalarda bitkisel kökenli genlere öncelik verilmelidir. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Doğada türler arasında gen alışverişi olmaktadır. Gen alıp vermenin ötesinde bazı türlerin ortaya çıkması, türler arası genom alışverişi sonucu olmuştur. Canlıların evrim süreci bu gibi örneklerle doludur. Genetik yapısı değiştirilmiş kültür çeşitlerinden yabani akrabalarına gen akışı olanaklıdır. Milyonlarca yıldır süren evrimleşme işlemi, GDO’lardan doğal bitkilere istenmeyen genlerin bulaşması sonucu 40-50 yıl gibi biyoçeşitliliğin ayak uyduramayacağı ölçüde kısa bir zaman dilimi içinde yön değiştirebilir. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Evrim süreci mutasyon, melezleme, adaptasyon, seleksiyon vb bir dizi işlemleri içermektedir. Evrimleşme olmadan hiçbir canlı türü değişen çevre koşullarına uyum sağlayamaz. Bunu başaramayanlar geçmiş dönemlerde yok olmuşlardır. GDO’lar evrimleşme sürecini istenmeyen yönde değiştirme riskini taşıdıklarından, biyolojik çeşitlilik ve sürdürülebilir tarım için potansiyel bir tehdit durumundadır. Özellikle gen ve çeşitlilik merkezi durumunda olduğumuz türler için bu durum daha da önemlidir.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Doğa, türler arasında meydana gelen gen alışverişi sonucu oluşan melez bitkiler ve hatta yeni türler ile doludur. Evrimleşme sürecine doğal dayanıklılık mekanizmaları dışında kazanılmış dayanıklılık genlerinin, katılması aşamasında bu konu büyük bir önem kazanmaktadır. Doğal flora (ve fauna) elemanlarının dışarıdan alacakları transgenler ile sürdürecekleri evrimin nereye varacağı büyük bir soru işaretidir. Sonuçta doğada baş edilmesi şimdikinden daha güç sorunların ve organizmaların ortaya çıkması olasıdır.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Türler arası melezleme bakımından ülkemiz açısından bazı familya ve bitki grupları öne çıkmaktadır. Bunlardan buğdaygiller (<i>Gramineae</i>) familyasına dahil olan buğdayın evrim süreci türler arası gen alışverişine örnekler ile doludur. Bilindiği gibi günümüzde kültürü yapılan tetraploid buğday grubunun; yabani akrabalarından <i>Aegilops speltoides</i> ile <i>Triticum boeoticum</i> türlerinin melezlenmesi sonucu ortaya çıkan <i>Triticum</i> <i>dicoccoides</i> türünün doğal mutasyona uğraması ile önce <i>Triticum dicoccum</i> türüne, daha sonra da kültürü yapılan <i>Triticum durum</i> türüne dönüşmesiyle oluşmuştur (Nevo <i>et al</i>. 2002). Benzer şekilde hekzaploid olan ekmeklik buğday (<i>Triticum aestivum</i>) da, <i>Triticum dicoccoides</i> türü ile <i>Aegliops tauschii</i> türlerinin doğal melezidir. Buğdayın evriminde diploid yabani akrabaları dışında kalan tüm tetraploid ve hekzaploid kültür çeşitleri ve yabani akrabaları, türler arası doğal melezlemeler sonucu ortaya çıkmış yapay türlerdir. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Türler arası melezlemeler sonucu oluşan yeni türler, gen alışverişinden daha fazlası olan genom alışverişine örnektir. Doğanın dikkatlice incelenmesi sonucu buğdayın ana vatanı olduğunu söyleyebileceğimiz Anadolu’nun muhtelif yörelerinde <i>Aegilops columnaris,</i> <i>Ae. biuncialis, Ae. triuncialis</i> ve <i>Ae. cylindrica</i> türlerinin steril melezlerine sıkça rastlanmaktadır. Burada sıralanan buğday yabani akrabalarından <i>Ae. columnaris</i> türü <i>Ae. umbellulata</i> X <i>Ae. comosa</i> türlerinin; <i>Ae. biuncialis</i> türü <i>Ae. umbellulata</i> X <i>Ae. comosa</i> türlerinin; <i>Ae. triuncialis</i> türü <i>Ae. umbellulata</i> X <i>Ae. caudata</i> türlerinin; <i>Ae. cylindrica</i> türü de <i>Ae. caudata</i> X <i>Ae. tauschii</i> türlerinin doğal melezidir. Geçmişte türler arası genom alışverişinin sonucu ortaya çıkan bu türlerin, başka türlerden toz alarak oluşturdukları melezlerin varlığı, doğal evrimleşme sürecinin bir parçası olarak kabul edilebilir. Bu da sözü edilen türlerin, transgenik bitkilerden gen almalarının mümkün olduğunun göstergesidir. Ekmeklik buğday ile yabani akrabası <i>Aegilops cylindrica</i> arasında gen akışı olduğuna </span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >ilişkin birçok bildirişler vardır (Morrison, 2002; Wang, 2002; Zemetra ve ark., 2002; Stewart ve ark., 2003).</span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Bu melezlerden en yaygın olarak görüleni özellikle Orta Anadolu ve çevresinde sıkça rastlanan <i>Ae. cylindrica</i> melezleridir. Bu melezler çoğunlukla tarla kenarlarında ve tarlalara yakın yol kenarlarında görülmektedir. <i>Ae. cylindrica</i> melezlerinden biri Şekil 1.A’da verilmektedir. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-indent: 1cm; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Daha ziyade Güneydoğu Anadolu bölgesi olmak üzere orijini bilinmeyen melezler de görülmektedir. Şekil 1.B’de Şanlıurfa civarından alınan orijini belirsiz bir <i>Aegilops </i>melezi verilmektedir. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Ankara Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü’nün Haymana’da bulunan Araştırma ve Üretme Çiftliğinde üretim ve yenilenmesi yapılan genetik kaynak materyali içerisinde de çok sayıda melez <i>Aegilops </i>bitkilerine de rastlanmaktadır. Şimdiye değin Top. <i>Ae. biuncialis</i>, <i>Ae. triaristata,</i> <i>Ae. truncialis,</i> <i>A. ovata</i> ve <i>Ae. columnaris</i> gibi tamamı tetraploid olan türlere ait melez bitkiler görülmüş olup bunlardan <i>Ae. biuncialis</i> türüne ait üç farklı melez bitkilere ait resim Şekil 1.C’de görülmektedir. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-indent: 1cm; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Buğdaygiller familyası içinde türler arası melezlemeye başka cinslere ait örnekler de verilebilir. Türkiye’de doğal olarak bulunan <i>Agropyron, Elymus, Festuca, Lolium, Hordeum, Triticum</i> ve birçok buğdaygil cinslerinin genomlarında 7 kromozom olduğu bilinmektedir. Ayrıca bu türlerin kendi aralarında doğal ve yapay melezlerinin olduğunu ortaya koyan çok sayıda literatür vardır. </span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >Bunlardan Fedak (1984) arpa</span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> (<i>Hordeum vulgare</i>) ile mavi ayrık (<i>Agropyron intermedium</i>) arasında % 3.</span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >9’a varan oranlarda melez bitkiler oluşturulabildiğini; Belanger ve ark. (2003) tavuz kuyruğu (<i>Agrostis</i>) türleri arasında melezlenmenin olduğunu; Ellstrand (2003) Kuşyemi (<i>Seteria</i>) türleri arasında % 0.50 oranında, gökdarı (<i>Pennisetum</i>) türleri arasında % 39’a varan oranlarda melezlemenin olduğunu; bu oranın <i>Sorghum bicolor</i> ve <i>Sorghum halepense</i> türleri arasında % 100’e kadar ulaştığını</span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> bildirmektedir. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >Quist ve Chapela (2001) mısır bitkisinin ana vatanı olduğu bilinen Meksika’da transgenik kültür çeşitlerinden geleneksel çiftçi çeşitlerine transgenik DNA geçtiği bildirilmiştir. Bu bilgi üzerine Meksika Hükümeti konunun araştırılması için bir ekip görevlendirmiş ve yapılan çalışma sonucu “cry1A” transgenin Oaxaca Eyaletinde yetiştirilmekte olan mısır çiftçi çeşitlerinde yaygın olarak bulunduğu, ancak incelenen örneklerde “cry9C” transgenine henüz rastlanmadığı rapor edilmiştir (Morales, 2002). <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Buğdaygil familyası dışında ülkemiz açısında risk oluşturan bir başka familya da lahanagiller (<i>Brassicaceae</i>) olmaktadır. Bilindiği gibi bu familyaya ait birçok türün yumrusu, sapı, yaprakları, çiçekleri ve tohumları insan gıdası olarak veya başka amaçlarla kullanılmaktadır. Ayrıca doğal bitki örtüsünde bulunan birçok <i>Brassicaceae</i> türleri süs ve örtü bitkisi olarak (<i>Alyssum saxatile, Brassica oleracea, Cardaria draba, Crambe orientalis, Iberis saxatilis, Isatis glauca, Lobularia maritima, Matthiola incana</i>) (Yücel, 2002), tıbbi amaçlarla (<i>Capsella bursa-pastoris</i>) veya boya bitkisi olarak boya bitkisi olarak (<i>Isatis tinctoria</i>) da kullanılmaktadır. <i>Brassicaceae</i> türleri arasında gen alışverişinin çok yaygın olduğuna ilişkin çok sayıda literatür bildirişleri vardır. Burada üzerinde durulması </span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >gereken konu, 2004 yılı itibarıyla dünyada 4.3 milyon hektar ekim alanı ile soya, mısır ve pamuk ardından dördüncü sırayı alan transgenik kanoladan, yabani akrabalarına olası bir gen akışıdır. Elsstrand (2003), <i>Raphanus sativus </i>bitkisinden aynı adı taşıyan yabani akrabasına % 100 oranında gen</span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> akışı olabileceğini bildirmektedir. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Dünya’da son zamanlarda “biyoyakıt” olarak adlandırılan enerji kaynaklarına yöneliş olmaktadır. Biyoyakıtlar bitki orijinli yağlar, kızartma </span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >yağları, ürün artıkları veya odun gibi maddelerden üretilebilmektedir. Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde geleceğe dönük biyoyakıt kullanım hedefleri şimdiden belirlenmeye başlamıştır. AB, kullandığı akaryakıtın 2005 yılı sonuna kadar % 2’sinin, 2010 yılı sonuna kadar % 6’sının ve 2020 yılı sonuna kadar da % 20’sinin biyoyakıt olmasını hedeflemiştir. Bu arada çiftçilerine biyoyakıt üretim amacıyla </span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >yaptıkları ekimlerde 45 €/ha destek vermektedir. Konuyu İngiltere açısından ele alan Monbiot (2004), % 20 hedefine ulaşabilmek için İngiltere’de ekilebilir alanların tamamının kanola ekimine ayrılması gerektiğini bildirmektedir. Konu diğer AB ülkeleri açısından da düşünüldüğünde</span><span lang="TR" style="font-size:100%;">, ileride AB ülkeleri ve buna bağlı olarak kanola ekiminin yaygın olduğu ülkelerde, biyoyakıt üretimini amaçlayan kanola ekim alanlarının artması nedeniyle gıda üretim amaçlı ekilişlerin daralması, hem de genişleyen kanola ekim alanlarından dolayı muhtemelen artacak olan transgenik çeşit ekim alanları dolayısıyla doğal bitki örtüsündeki yabani akrabalarına ve kültürü yapılan diğer <i>Brassicaceae</i> türlerine gen akışı gibi olası tehditleri de göz önünde bulundurmak gerekir. İki durumda da tarımsal sürdürülebilirliğin zarar göreceği açıktır. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Türkiye açısından önemli olan bir başka familya da sirkengiller (<i>Chenopodiaceae</i>) olmaktadır. Bilindiği gibi ülkemizin temel tarımsal ürünlerinden olan şekerpancarı yanında ıspanak, hayvan pancarı, pazı gibi kültür bitkileri ile yabani florada çok sayıda türleri yanı sıra şeker pancarının yabani akrabaları (<i>Beta</i> spp.) da vardır. Sirkengiller de gen akışının yoğun olarak yaşandığı familyalardan biri olarak </span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >bilinmektedir. Desplanque ve ark. (2002) şeker pancarından yabani sirkengil türlerine gen akışının muhtemel ve mümkün olduğunu, bu nedenle</span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> herbisite dayanıklı şekerpancarından doğaya kaçacak transgenlerin ortaya çıkarabileceği olumsuzluklara işaret </span><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:100%;" lang="TR" >etmektedir. Stewart ve ark. (2003) kültürü yapılan pancardan yabani akrabalarına gen akışının olduğunu bildirmekte; Ellstrand (2003) gen akış oranının</span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> türlere bağlı olarak % 1 düzeyine kadar çıkabileceğini ifade etmektedir. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-indent: 1cm; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;"><b><span lang="TR">5. Sonuç</span></b></span><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Biyoteknoloji tarihsel gelişimi içinde tarımsal sürdürülebilirliğin temeli olan biyolojik çeşitliliğin korunmasında ve artmasında önemli roller oynamıştır. Klasik yöntemlerle muhafazası zor veya olanaksız olan bitkilere ait genetik kaynakların korunmasında biyoteknolojiden yararlanılmış ve yararlanılmaya devam edilmektedir. Bu şekliyle biyoteknoloji, sürdürülebilir tarımın sigortası durumunda olan bitki genetik çeşitliliğinin devamlılığının sağlanması ve yeni çeşitlilik kaynakları oluşturması bakımından vazgeçilmez bir araçdır.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Biyoteknolojinin, bitkilere dayanıklılık genlerinin aktarılmasında kullanılan bakteriyel kökenli toksin üreten çeşitlerin geliştirilmesi amacıyla kullanılması durumunda, istenmeyen genlerin doğaya bulaşması sonucu ekolojik dengenin bozulması olasıdır. Doğada türler arası gen alışverişinin olduğuna dair birçok örnekler vardır. Doğa dikkatli bir şekilde gözlendiğinde türler arası gen akışının devam eden bir süreç olduğu, dolayısıyla da GDO’dan da yabani akrabalarına gen akışının mümkün olduğunu söyleyebiliriz. Gen alış verişinin sonuçlarının görülmesi kısa zaman içinde gerçekleşmemektedir. İnsan ömrü bu sonuçları görecek ölçüde uzun değildir. Unutulmamalıdır ki insan ömrü evrim süreci içinde önemsenmeyecek kadar kısadır.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Sonuç olarak genetiği değiştirilmiş organizmalar, genetik çeşitlilik üzerinde ciddi bir potansiyel bir tehlike durumundadır. Bu durum özellikle gen ve orijin merkezi durumunda olduğumuz kültür bitkilerinin yabani akrabalarının çok bulunduğu alanlar ile türler arası melezlenmenin yaygın olarak görüldüğü bazı familyalar için daha büyük önem kazanmaktadır.</span></p><span style="font-size:100%;"><a style="font-family: arial;" onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgVswTF77PQIgiA6cIyTvVCl_DEugA6tCyzQirbuRUK0yj-mgb3k6kPGXGMNFXY6Wxsum9GIXbt0HUTl4dZu4XD7B6JtBfmWAlSZkwOuiUgyVick6jp8qisNQfMeDFaCYYXYmWD5qFTT1Bh/s1600-h/Karag%C3%83%C2%B6z+-+melezler+1.JPG"><img id="BLOGGER_PHOTO_ID_5022465157672562786" style="cursor: pointer;" alt="" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgVswTF77PQIgiA6cIyTvVCl_DEugA6tCyzQirbuRUK0yj-mgb3k6kPGXGMNFXY6Wxsum9GIXbt0HUTl4dZu4XD7B6JtBfmWAlSZkwOuiUgyVick6jp8qisNQfMeDFaCYYXYmWD5qFTT1Bh/s320/Karag%C3%B6z+-+melezler+1.JPG" border="0" /></a><br /><br /></span><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt; text-align: justify;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Şekil 1: A: Orta Anadolu’dan bir <i>Aegilops cylindrica</i> melezi; B: Şanlıurfa’dan bir orijini belirsiz bir <i>Aegilops </i>melezi; C: Muhtelif <i>Aegilops triuncialis </i>melezleri<o:p></o:p></span></p><span style="font-size:100%;"><br /></span><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;"><b><span lang="TR">Kaynaklar<o:p></o:p></span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Açıkgöz, N., C. O. Sabancı and A. S. Cinsoy. 1998. Ecogeography and distribution of wild legumes in <st1:country-region><st1:place>Turkey</st1:place></st1:country-region></span><span style="font-size:100%;">. In: International Symposium on <i>In situ</i> Conservation of Plant Genetic Diversity. N. Zencirci, Z. Kaya, Y. Anikster and W. T. Adams (Eds.). Central Research Institute for Field Crops. 113-122.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Belanger, E., T.R. Meager, P.R. Day, K. Plumley and W.A. Meyer. 2003. Interspecific Hybridization between Agrostis stolonifera and Related Agrostis Species under Field Conditions Crop Science 43:240-246.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">CBD. 1998. Convention on Biological Diversity. Secretariat of the Convention on Biological Diversity, 34 p. Kanada<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Desplanque, B., N. Hautekeete and H. Van Dijk. 2002. Transgenic weed beets; possible, probable, avoidable? Journal of Applied Ecology. 39: 561-571. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Diamond, J. 1997. Location, location, location: the first farmers. Science, 278:1243-1244. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Ekim, T., M. Koyuncu, M. Vural, H. Duman, Z. Aytaç ve <st1:place>N. Adıgüzel</st1:place></span><span style="font-size:100%;">, 2000. Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı (Eğrelti ve Tohumlu Bitkiler). TTKD ve Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi. Barışcan Matbaası, <st1:city><st1:place>Ankara</st1:place></st1:city></span><span style="font-size:100%;">.</span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Ellstrand, N. 2003. Current knowledge of gene flow in plants: implications for transgene flow. The Royal Society, Philosophical Transactions, 1163-1170. </span><span style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="letter-spacing: 0pt;font-size:100%;" lang="TR" >Fedak, G. 1984. Hybrids between <i>Hordeum vulgare</i> and <i>Agropyron intermedium</i> var. T<i>richophorum</i>. Barley Genetics Newsletter, V 14:25. </span><span style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Fırat, A. E. and A. Tan. 1998. Ecology and distribution of wild cereals in <st1:country-region><st1:place>TURKEY</st1:place></st1:country-region></span><span style="font-size:100%;">. In: International Symposium on <i>In situ</i> Conservation of Plant Genetic Diversity. N. Zencirci, Z. Kaya, Y. Anikster and W. T. Adams (Eds.). Central Research Institute for Field Crops. 81-86.<u><o:p></o:p></u></span></p><p class="MsoBodyText2" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Harlan, J. R. 1992. Crops and man. American Society of Agronomy, Crop Science Society of </span><span style="font-size:100%;"><st1:country-region><st1:place>America</st1:place></st1:country-region></span><span style="font-size:100%;">, </span><span style="font-size:100%;"><st1:place><st1:city>Madison</st1:city>, <st1:state>Wisconsin</st1:state>, <st1:country-region>USA</st1:country-region></st1:place></span><span style="font-size:100%;">.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoBodyText2" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Hatipoğlu, R. 1999. Bitki Biyoteknolojisi. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 190, Ders Kitapları Yayın No: A-58. 176 s. </span><span style="font-size:100%;"><st1:city><st1:place>Adana</st1:place></st1:city></span><span style="font-size:100%;">.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Heun, M., R. Schafer-Pregl, D. Klawan, R. Castagna, M. Accerbi, B. Borghi and F. Salamini. 1997. Site of einkorn wheat domestication identified by DNA fingerprinting. Science, 278:1312-1314.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoBodyText2" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Lev-Yadun, A., A. Gopher and S. Abbo. 2000. The cradle of agriculture. Science, 288:1602-1603. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Monbiot</span><span lang="TR" style="font-size:100%;">, G. 2004 (23 Kasım), </span><span style="font-size:100%;">The Guardian. </span><span lang="TR" style="font-size:100%;">Fu</span><span style="font-size:100%;">el for nought </span><span lang="TR" style="font-size:100%;">.</span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> <o:p></o:p></span></p><p class="MsoBodyText2" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Morales. A. A. 2002. Transgenes in maize landraces in Oaxaca: Official report on the extent and implications. The 7th International Symposium on the Biosafety of GMOs. Pekin. 10-16 October 2002.</span><span style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoBodyText2" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Morrison, L., O. Riera-Lizerazu, L. Cremieux and C.A.Mallory –Smith. 2002. Jointed Goatgrass (<i>Aegilops</i> <i>cylindrica</i> Host) X Wheat (<i>Triticum</i> <i>aestivum</i> L.) Hybrids: Hybridization Dynamics in </span><span style="font-size:100%;"><st1:state><st1:place>Oregon</st1:place></st1:state></span><span style="font-size:100%;"> Wheat Fields. Crop Sci. (42):1863-1872.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Nesbit, M and Samuel, 1998. Wheat domestication, archeobotanical evidence. Science. 279:1433. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Nevo E, Korol AB, Beiles A, Fahima T (2002) Evolution of Wild Emer and Wheat Improvement. Springer - Verlag, <st1:state><st1:place>Berlin</st1:place></st1:state></span><span style="font-size:100%;"> <st1:city><st1:place>Heidelberg</st1:place></st1:city></span><span style="font-size:100%;">.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Özkan, H., A. Brandolini, R. Schafer-Pregl and F. Salamini. 2002. AFLP Analysis of a Collection of Tetraploid Wheats Indicates the Origin of Emmer and Hard Wheat Domestication in <st1:place>Southeast Turkey</st1:place></span><span style="font-size:100%;">. Mol. Biol. Evol. 19(10):1797-1801.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Q</span><span lang="TR" style="font-size:100%;">uist, D. and</span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> </span><span style="font-size:100%;"><st1:place><span lang="TR">I.</span></st1:place></span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> </span><span style="font-size:100%;">H. C</span><span lang="TR" style="font-size:100%;">hapela, 2001. Transgenic DNA introgressed into traditional maize landraces in Oaxaca, Mexico. Nature, </span><span style="font-size:100%;">414</span><span lang="TR" style="font-size:100%;">: </span><span style="font-size:100%;">541-543</span><span lang="TR" style="font-size:100%;">.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Salamini, F., H. Özkan, A. Brandolini, R. Schafer-Pregl and W. Martin. 2002. Genetics and geomorphology of wild cereal domestication in the near east. Natyre Review. Genetics. V:3, 429-441.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Stewart Jr., C. N., M. D. Halfhill and S.I. Warwick. 2003. Transgene interogression from genetically modified crops to their wild relatives. <a href="http://www.nature.com/reviews/genetics">www.nature.com/reviews/genetics</a>, 806-817.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Vavilov, N. I. 1994. Origin and Geography of Cultivated Crops. <st1:place><st1:placename>Cambridge</st1:placename> <st1:placetype>University</st1:placetype></st1:place></span><span style="font-size:100%;"> <st1:place><st1:city>Press</st1:city>, <st1:country-region>UK</st1:country-region></st1:place></span><span style="font-size:100%;">.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Vural, M. 2003. EnTürkiye’nin Tehdit Altındaki Bitkileri. Türkiye’de Biyolojik Çeşitlilik ve Organik Tarım Çalıştay Raporu. FAO / BM Tematik Grubu. DİE Konferans Salonu, 15-16 Nisan 2003, <st1:city><st1:place>Ankara</st1:place></st1:city></span><span style="font-size:100%;">, 168-183.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Wang, Z., R. S. Zemetra, J. Hansen, A. Hang, C. Mallory-Smith and C. Burton. 2002. Determination of the Paternity of Wheat (<i>Triticum</i> <i>aestivum</i> L.) X Jointed Goatgrass (<i>Aegilops</i> <i>cylindrica</i> Host) BC1 plants by using Genomic In Situ Hybridization (GISH) Technique. Crop Science, 42:939-943.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Yücel, E. 2002. Çiçekler ve yer örtücüler. 351 s. Etam Matbaası, <st1:city><st1:place>Eskişehir</st1:place></st1:city></span><span style="font-size:100%;">.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;">Zemetra, R.S., C.A. Mallory-Smith, J. Hansen, Z. Wang, J. Snyder, A. Hang, L. Kroiss, O. Riera-Lizarazu and I. Vales. 2002. The Evolution of a Biological Risk Program: Gene Flow Between Wheat (<i>Triticum</i> <i>aestivum</i> L.) X Jointed Goatgrass (<i>Aegilops</i> <i>cylindrica </i>Host). Geneflow Workshop. The <st1:place><st1:placename>Ohio</st1:placename> <st1:placetype>State</st1:placetype> <st1:placetype>University</st1:placetype></st1:place></span><span style="font-size:100%;">, 5-6 March 2002, 178-187.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-indent: 1cm; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-indent: 1cm; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-indent: 1cm; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-indent: 1cm; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-indent: 1cm; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-indent: 1cm; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-indent: 1cm; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-indent: 1cm; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-indent: -14.2pt; line-height: 12pt;font-family:arial;"><span lang="TR" style="font-size:100%;"><o:p></o:p></span></p><div style="font-family:arial;"><!--[if !supportFootnotes]--><span style="font-size:100%;"><br /></span><hr style="height: 3px;font-size:78%;" align="left" width="33%"><span style="font-size:100%;"><br /></span><!--[endif]--> <div id="ftn1"><p class="MsoFootnoteText"><span style="font-size:100%;"><a title="" href="http://www2.blogger.com/post-edit.g?blogID=4156547752571280404&postID=2588526736871610097#_ftnref1" name="_ftn1"><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="TR"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="TR" style="color:black;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></span></a></span><span lang="TR" style="font-size:100%;"> Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü, Eskişehir Yolu 9. km, PK 226, 06042, Ankara<o:p></o:p></span></p><p class="MsoFootnoteText"><span lang="TR" style="font-size:100%;">Tel: 312 2873334, Faks: 312 2878958, <alptekinkar@email.com><o:p></o:p></alptekinkar@email.com></span></p></div></div>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4156547752571280404.post-11580326761631883862006-11-11T14:52:00.000-08:002007-01-21T14:54:53.325-08:00<p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span><span lang="TR" style="font-family:Arial;font-size:100%;"><span style="font-weight: bold; color: rgb(153, 0, 0);">TEMA TOHUMCULUK KANUNU İÇİN CUMHURBAŞKANINA BAŞVURDU</span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><b><span style=";font-family:Arial;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></b></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><b><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">“Tohumculukta üretim – dış ticaret ve denetimin yabancı egemenliğine terk edilmesi yolunun açılması, ulusal bağımsızlığımızla bağdaşamaz. İnsan sağlığı açısından büyük tehlikeler taşıyan GDO tohumlarının üretimi ve ithalatına olanak tanınması, kamu yararına olduğu kadar ve sağlıklı ve dengeli çevrede yaşama hakkına da aykırıdır.”</span></b></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" >Kamuoyu ve ilgili toplum kesimlerinin yoğun ve yaygın karşı çıkışlarına rağmen Tohumculuk Kanunu 31.10.2006 tarihinde TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaşmıştır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" >TEMA’ya göre; Kanun tohumculuk sürecini kavramak ve sektörün gerek duyduğu ihtiyaçları karşılamak açısından kimi olumlu düzenlemeler getirmesine rağmen, <b>ulusal bağımsızlığımız ve kamu yararının korunması ilkeleri bakımından son derece sakıncalı hükümler taşımaktadır.<o:p></o:p></b></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" >Kanunun on beşinci maddesiyle <b>“ülkemizde tohum üretimine ve ithalatına izin verilmesi ile tohumluk sürecinin denetlenmesi” gibi yetkilerin, özel sektöre devrinin yolu açılmaktadır.</b> Bu maddenin uygulanması sonucunda, <b>ulusal bağımsızlık ve kamu yararları açısından devletin elinde bulunması gereken kamusal yetkilerin, tümüyle yabancıların egemen olduğu özel kesime geçmesi kaçınılmaz olacaktır. “Hangi tohumun, hangi koşullarda, nerede üretileceğine, hangilerinin ithal edileceğine ve sürecin nasıl denetleneceğine”, doğal olarak kendi yararlarını düşünecek olan </b></span><span style="font-size:100%;"><st1:personname productid="bu kesim"><b><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">bu kesim</span></b></st1:personname><b><span style=";font-family:Arial;" lang="TR"> karar verecektir.</span></b></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" > <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" >Öte yandan, Kanunun üçüncü maddesindeki “<b>çeşit</b>” beşinci maddesindeki “<b>üretim izni</b>” ve yedinci maddesindeki “<b>dış ticaret</b>” başlıklı hükümler; genetiği değiştirilmiş organizma <b>(GDO) tohumlarının ülkemizde üretimine ve ithalatına olanak tanıyan özellikleri ile kanımızca toplum sağlığına dönük ağır tehlikeler içermektedir</b>. <b>Kanunda, insan sağlığına zarar verdiği kanıtlanmış GDO’ların tohumlarının üretimini ve ithalini engelleyici hiç bir hüküm bulunmaması, doğal olarak ve teorik açıdan GDO tohumlarının da Kanun kapsamına girdiğini göstermektedir.<o:p></o:p></b></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" >Kanunda kamu yararı adına devletin görev alanı yeterli açıklıkla tanımlanmamıştır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" >Tohumculuk örgütlerinin işleyişlerine ilişkin olan tüzük ve yönetmelik gibi hukuksal metinlerde düzenlenmesi gereken hususlar gerekmediği halde Kanuna koyulmuş ve metnin yarısını oluşturmuştur.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" >Belirtilen nedenlerle 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu; ulusal bağımsızlık ve kamu yararının korunması ilkelerine açıkça aykırı hükümler taşımaktadır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">Kanunun, yeniden görüşülerek ülke ulus yararları doğrultusunda değiştirilmesi olanağının sağlanması bakımından Sayın Cumhurbaşkanı tarafından bir kez daha görüşülmek üzere TBMM’ye geri gönderilmesini, toplumumuzun geleceği adına diliyoruz.<o:p></o:p></span></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">Sayın Cumhurbaşkanının her zaman sergiledikleri ulusal duyarlılıklarıyla, Kanunun geliştirilmesine olanak sağlayacak bir karar alacaklarına içtenlikle inanıyor ve güveniyoruz.</span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <h2 style="font-weight: normal;"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" >TEMA VAKFI<o:p></o:p></span></h2> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">EK: </span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" >Cumhurbaşkanlığı Makamından Kanunun geri gönderilmesini talep eden gerekçe metni <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><br /><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">EK: </span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">CUMHURBAŞKANLIĞI MAKAMINA<o:p></o:p></span></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">Hükümetçe hazırlanan Tohumculuk Kanun tasarısı, 31.10.2006 tarihinde TBMM Genel Kurulunca kabul edilerek, 5553 sayılı Kanun olarak yasalaşmıştır.</span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">Ülkemizin başta toprak ve su olmak üzere doğal varlıklarının korunarak verimli kılınmasını temel görev edinen TEMA Vakfı, bu kaynakların korunması ile ilgili olarak bu düzenlemenin, ulusal bağımsızlık, kamu yararı, tarımsal gelişim amaçları ve genel hukuka uygunluk açılarından, sorumlulukla incelenmesini ve değerlendirmesini gerekli görmüştür.</span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">Bu değerlendirme sonunda yasanın kimi yetersizliklerine karşın; “ıslah, üretim, sertifikasyon, iç ve dış ticaret, tohumculuk meslek kuruluşlarının oluşumu ve denetim” aşamalarına ilişkin hükümleriyle tohumculuk sürecinin bütününü kavradığı ve getirdiği öngörülerle sektörün duyduğu ihtiyaçları karşılamaya katkı vereceği görüşlerine varılmıştır.</span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">Bununla birlikte TEMA Vakfı; çıkarılmış olan yasanın aşağıda kısaca özetlenen ve ekte ayrıntıları sunulan nedenlerle, bir kez daha TBMM tarafından görüşülmek üzere Sayın Cumhurbaşkanımızca geri gönderilmesinin gerekli olacağı düşüncesindedir.</span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">1-Ulusal bağımsızlık ilkesi ve kamu yararının korunması amaçları ile kullanılması gereken “tohumluk üretimi ve dış ticaret izni verilmesi ve denetim yapılması” gibi kamusal yetkilerin, yasanın on beşinci maddesi ile esasen yabancı şirketlerin yönetim ve denetiminde bulunan tohumculuk özel kesiminin yararlarına kullanılabilecek biçimde özel hukuk tüzel kişiliklerine devredilmesi öngörülmektedir. Yasanın bu şekliyle uygulaması durumunda; “hangi tohumun, hangi koşullarda, nerede üretileceğine, hangi tohumların ithal ve ihraç edileceğine veya edilmeyeceğine, nasıl bir denetim yapılacağına” yabancıların yönetim ve denetiminde olduğu bilinen özel firmalar karar verebilecektir. Bu konuda özel firmalara devredilen karar yetkisinin, anılan tohumları kullanacak olan kişilere bugün ve ileriki tarihlerde verilebilecek zararların yeterli değerlendirmesini içermesi temel koşul olmalıdır. Bu tür kararları alanların topluma ve kamu makamlarına hesap verebilmeleri asıldır. Bunu sağlayacak, anılan karar süreçlerini kamu adına özenle izleyecek bağımsız denetim kuruluşlarına ve mekanizmalara önemli ihtiyaç vardır. </span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">2-Yasanın üçüncü maddesinde yer alan “çeşit”, beşinci maddesinde bulunan “üretim izni” ve yedinci maddesinde açıklanan “dış ticaret” hükümleri teorik açıdan, insan ve çevre sağlığına zararı olduğu dünyaca kanıtlanmış Genetiği Değiştirilmiş Organizmaların (GDO) tohumlarını da kapsamakta ve içermektedir. Anayasamızın elli altıncı maddesinde tanımlanan “herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşamak hakkına sahip olduğu” ilkesi ve toplum sağlığının korunması temel sorumluluğu bakımından, GDO tohumlarının yasa kapsamından çıkarılmasını sağlayacak bir düzenlemeye gerek bulunmaktadır. </span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">3-Yasanın on altıncı maddesinden başlayıp otuz dokuzuncu maddesine kadar devam eden hükümlerinde, oluşturulması öngörülen tohumculuk meslek kuruluşlarının işleyişlerine ilişkin olan ve tüzük ve yönetmeliklerle düzenlenmesi gereken hükümler bulunmaktadır. Tanımlanan bu niteliklerinden dolayı, bir yasa konusu olmaması gereken bu hususların, genel hukuk kuralları bakımından yasa metni dışına çıkarılması uygun olacaktır.</span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">4.Yasanın otuz sekizinci maddesi; kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu özelliği nedeniyle esasen ticaret yapması ve ticari yükümlülüğü olmaması gereken ve yasada anılan “alt birlikler” ile yine yasada yer alan “Birliğe”, aslında bu nedenlerle gerekmeyen ve hukuksal olmayan mali ayrıcalıklar tanımaktadır. Hukuka uygun olmadığı ekte sunulan görüşlerimizle açıklanan bu maddenin de yasa metninden çıkarılması uygun görülmektedir. </span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR"><span style="font-weight: bold;">Toprak, su ve doğal varlıklarımızın korunması ve bunların verimli kılınması amacı doğrultusunda toplumsal sorumluluğumuzla hazırladığımız ve takdirlerine sunduğumuz önerinin Makamlarınca anlayışla karşılanmasını diler.</span> </span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">Prof. Dr. Çelik KURTOĞLU</span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">TEMA Vakfı </span><st1:personname productid="Ynetim Kurulu"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">Yönetim Kurulu</span></st1:personname><span style=";font-family:Arial;" lang="TR"> Başkanı</span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><b><u><span style=";font-family:Arial;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></b></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><b><u><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">EKLER:</span></u></b></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;" lang="TR">1. 5553 sayılı Tohumculuk Kanununun bir kez daha görüşülmesi için TBMM’ne geri gönderilmesine ilişkin TEMA Vakfı gerekçe özeti.</span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:100%;"><span style=";font-family:Arial;color:black;" lang="TR">2. Tohumculuk Kanunu değerlendirme raporu</span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:100%;" lang="TR" > <o:p></o:p></span></p>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4156547752571280404.post-36438926167806631882006-11-03T05:15:00.000-08:002007-01-21T14:17:31.300-08:00<p class="MsoNormal"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" ><span style="color: rgb(0, 0, 102);">Tohumculuk Kanunu'nun TBMM'den Geçmesi Üzerine Değerlendirme</span><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" ><br /><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" >Prof. Dr. </span></b><st1:personname productid="Tayfun ᅱzkaya"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" >Tayfun Özkaya</span></b></st1:personname><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" >Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü öğretim üyesi <o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" >31 Ekim 2006'da TBMM'den geçen Tohumculuk Kanunu Avrupa Birliği uyum yasaları paketi içine alınarak ve temel yasa kabul edilerek yeterli bir tartışma ortamı sağlanmadan çıkarılmıştır. Tarım Bakanlığınca yasanın genetik olarak değişikliğe uğramış (kısaca GDO) tohumlukları da kapsaması planlanmış, kamu oyu tepkisi üzerine bu konudaki yapılacaklar sonraya ertelenerek GDO ile ilgili ifadeler yasadan çıkarılmıştır.<span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" >Yasa çokuluslu firmalara Türkiye tohumculuğunu teslim etme anlamına gelmektedir. Şu anda bile domates başta birçok sebze tohumu altından daha pahalı satılmaktadır. Gelecekte tarla bitkileri için de bu kadar olmasa da büyük fiyat artışları planlanmaktadır. Bu amaçla kataloğa kaydedilmeyen çeşitlerin veya çeşit haline gelmemiş tohumlukların iki yıl sonra satılmasına engel olunacaktır. Bu kalite getiriyoruz gerekçesi ile yapılmaktadır. Gerçekte ise örneğin Niğde'de patates kanseri (veya bakanlığın değişi ile uyuzunun) yabancı patates çeşitleri ile geldiğini hatırlatalım. Birçok hastalık yabancı tohum ithali ile Türkiye'ye girmiştir. Ne kalitesinden bahsediyorlar? Bu yüzden onlarca yıl Niğde'de birçok köyde patates ekilemeyecek, yasaklandı. Esas amaç onbin yıldır Anadolu'da çiftçilerin çabaları ile geliştirilmiş tohumlukların çok uluslu denen firmalarca el konulmasıdır. Binlerce genden oluşan çeşidimize iki gen katıp mülkiyetlerine alacaklar. Buna da fikri mülkiyet demekteler. Mülkiyetsiz fikirden yanayız. Bir anlaşma yapalım. Çok uluslu firma doğanın<span style=""> </span>ve çiftçilerin geliştirdiği her çeşit başına örneğin 20 milyar dolar ödesin. Biz çeşitlerimizi kullanmaya devam edelim. O zaman belki bunu kabul edebiliriz. Ayrıca bizim çeşitlerimize kendi tohumundan kaçan genler için bizim çiftçilerimiz değil kendileri sorumluluk alsın. Biz değil onlar tazminat ödesin. Bunu kabul etmeyecekleri açıktır. <b style="">Doğrusu hayat patentlenemez. <o:p></o:p></b></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" >Yasa Tarım Bakanlığın tohum üretim, kontrol denetleme, anlaşmazlıkların çözümü gibi bir çok alandaki yetkisini kurulacak (çokuluslu şirketlerin etkin olacağı) tohumculuk birliğine bırakmaktadır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" >Yasa biyoçeşitliliğe büyük bir darbe indirecektir. Büyük ölçüde aşınmış olmakla birlikte hala biyoçeşitliliğimiz bu ülkede 70 milyon insanın doyurulmasını eksik de olsa sağlamaktadır. Ancak ulusaşırı şirketlerin amacı bizim çeşitlerimizi, çeşit karışımlarımızı, ekotiplerimizi, köylü çeşitlerimizi silip süpürerek, bazılarını da mülkiyetine geçirerek ancak kimyasal gübre, ilaç vb. ile yetiştirilebilecek, güya verimli gerçekte ise doğayı ve çiftçileri yıkıma götüren birkaç çeşidi dayatmaktır. Tohumlar altın fiyatına olmaz ise gümüş fiyatına satılacaktır. Zenginliğimizi oluşturan tohumlarımız ise kaçak CD muamelesi görecektir. Amaç kaliteyi sağlamak ise yapılabilecek çok şey var. Ancak amaç kalite değildir. Yabancı tohumlarla birçok hastalığın ülkeye girmiş olduğunu bir kez daha yineleyelim. Bu CD benzetmesi bizzat yetkililerce yapılmıştır. Kim kimin eserini kopyalıyor. Yeni bir makine mı geliştirmişler</span><st1:personname productid="? Yeşil devrim"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" >? Yeşil devrim</span></st1:personname><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" > denilen süreç bazılarımızın sandığı gibi Dünya'ya çok iyi şeyler getirmemiştir. Dünya'daki biyoçeşitliliği yok etmeye devam etmektedir. Dünya'da sera gazlarının üretilmesinde tarımın payı FAO (Birleşmiş Milletler Tarım ve Gıda Örgütü) raporuna göre çok yüksektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" >Yasalaşma sırasında küçük bir değişiklik yapılmıştır. Buna göre, kayıtlı çeşidi bulunmayan bitki türleri ile kayıtlı çeşidi bulunmakla beraber bakanlığın gerekli göreceği tohumluk çeşitleri hakkında bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıl süre ile uygulanmaz" denmektedir. (cümle düşüklükleri tutanaklardan)<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" >Tarım Bakanı gerekçe olarak aşağıdakileri okumuştur:<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" >"Gerekçe: Ülkemizde yeter sayıda kayıtlı çeşidi bulunmayan bitki türlerinde halen devam eden çeşit geliştirme ve çoğaltım faaliyetlerinin sürekliliğinin sağlanması gerekmektedir. Ayrıca, kayıtlı çeşit olsa bile bazı özellikleri ile ülke ekonomisi bakımından önem taşıyan bitki türlerinde yeni çeşitlerin ülke tarımına kazandırılması için öngörülen süreden daha uzun bir süreye ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle, geçiş dönemi beş yıl olarak düzenlenmiştir."<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" >Şimdi bu ifadeden de anlaşılmaktadır ki aslında yasa Türkiye biyolojik çeşitliliğine ve genetik zenginliğimize büyük bir darbe indirmeye hazır bir silahtır. Yapılan bunun işlemesini kısa bir süre yavaşlatmış görünmektir. Muhtemelen firmaların şimdilik ilgi göstermeyecekleri türler bu istisna içine alınacaktır. "Çeşit olsa bile yeni çeşitlerin kazandırılması için süreye ihtiyaç duyulduğu" ne anlama gelmektedir. Bunun anlamı açıktır: Ulusaşırı tohum devleri iki üç çeşitle diğerlerini silip süpürecektir. Onların tohumları ise bol bol kimyasal gübre ve ilaç olmadan yetiştirilemeyecek ancak endüstriyel tarımla rekabet eder görüneceklerdir. <b style="">Bedel doğanın ve çiftçiliğin katledilmesi olacaktır.<span style=""> </span><o:p></o:p></b></span></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></b></p>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4156547752571280404.post-75260947417488280142006-10-27T04:52:00.000-07:002007-01-21T14:16:09.280-08:00<p class="MsoNormal"><b style=""><span lang="TR" style="font-size:13;"><o:p> </o:p><span style="color: rgb(153, 0, 0);">Avrupa’lı Çiftçi Örgütlerinin TBMM’ne (taslak) Tohum Yasası ile ilgili Mektupları</span> <o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span lang="TR" style="font-size:13;"><br /><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span lang="TR" style="font-size:13;"><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span lang="TR" style="font-size:13;"><o:p> </o:p><br /><span style="font-size:85%;">Sayın Bayanlar ve Baylar, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin değerli milletvekilleri</span></span></b><span lang="TR" style="font-size:13;"><span style="font-size:85%;">;</span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR" style="font-size:11;"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">Tarımsal üretimde kullanılan tohumlarla ilgili bir yasayı oylamak üzere olduğunuzu öğrenmiş bulunuyoruz. Bu yasa taslağı çiftçilerin kendi tohumlarını ellerinden alacaktır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">Biz Avrupalı küçük çiftçiler, benzer yasalardan çok çektik, hala da çekiyoruz: tarımsal üretimimiz, her geçen gün çok uluslu şirketlere, onların tohumlarına ve tarım ilaçlarına daha fazla bağımlı hale geliyor. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">Avrupa Birliği’nin tercih ettiği yoğunlaşmış tarım modeli bizi çok ağır sorunlarla yüz yüze getiriyor,<span style=""> </span>topraklarımızı harap ediyor, petrol kaynaklı gübreler ve tarım ilaçlarıyla sularımızı kirletiyor, sürekli olarak daha fazla yenilenemez maddeleri tüketiyor. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">Avrupa Birliği, milyonlarca küçük tarım işletmesinin ve ancak onlarla birlikte gelişebilen bütün bir biyolojik çeşitliliğin yok oluşuna izin verdi. Binlerce bitki çeşidi yitirilmiş ve onlarla birlikte yüzlerce hayvan ırkı tarihe karışmış oldu. Siz aynı hatayı yapmayın!<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">Bir Akdeniz ülkesinin hala bu kadar geniş bir tarımsal nüfusu barındırabiliyor ve sizinki gibi zengin çeşitliliğe sahip bir tarımsal üretimi sürdürebiliyor olması bizim için bir gurur kaynağıdır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">Sizden elinizden geleni yapmanızı rica ediyoruz. Böylelikle bu yasa ile;<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">- Bütün çiftçiler<span style=""> </span>kendi tohumlarını ve başka çiftçilerin tohumlarını ekme haklarını sürdürsün.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">- Var olan bioçeşitlilik güvencede olmalıdır, böylelikle Türkiye’de çok olan küçük çiftçiler bundan yararlanabilir. Biliyoruz ki Türkiye uzun tarım tarihi ile devasa bir biyolojik çeşitlilik deposudur. Bu korunması gereken bir hazinedir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">- Küçük çiftçiye hiç bir mali veya idari kısıtlama getirilmemelidir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">- Tarım ürünleriniz, GDO’lardan (Genetik Olarak Değiştirilmiş Organizmalar) kaynaklı her türlü bulaşmadan korunmalıdır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">- Türkiye’nin kendi nüfusunu besleyen ve hatta ihraç edebilmesini sağlayan küçük çiftçi kuşaklarının çabalarının tam değeri korunmalıdır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">- Ülkenizde yerel tohumlarını kullanan, geleneksel ve yerel çeşitleri korumak için çalışan bütün çiftçilere yardım edilmelidir.</span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">Yeni bir yol açması için yakınımızda Türkiye gibi bir ülkeye ihtiyacımız var, Avrupa’nın bütün küçük çiftçileri için ve düşük kaliteli standardize edilmiş ürünlere boğulmuş tüketicileri için bir ümit yolunu açacak bir Türkiye’ye. </span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">Geniş küçük çiftçi nüfusu ve biyoçeşitliliğindeki zenginliğiyle Türkiye bu çiftçilere yardım etmek ve tarımsal mirasını korumak ve güvenliğini sağlamak için elinden geleni yapmak zorundadır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">Size ihtiyacımız var!<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR">Türk halkının temsilcilerine en derin saygılarımızla,<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b style=""><span lang="TR" style="color:black;"><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b style=""><span lang="TR" style="color:black;"><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b style=""><span lang="TR" style="color:black;"><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b style=""><span lang="TR" style="color:black;"><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="TR" style="color:black;">(İmzalar ve destekleyen kuruluşlar)*<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b style=""><span style=";font-size:11;color:black;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b style=""><span style=";font-size:11;color:black;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 12pt; text-align: center;" align="center"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:14;" lang="TR" >İmzalar<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">CPE - Coordination Paysanne Européenne</span><b style=""><span lang="TR"><br /></span></b><span lang="TR">European Farmers Coordination<br />Coordinadora Campesina Europea<br />Rue de la Sablonnière 18 – 1000 Bruxelles –</span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >Belgique<o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Tel : + 32 2 217 31 12 Fax :+ 32 2 218 45 09<br /><u><a href="mailto:cpe@cpefarmers.org" target="_blank"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">cpe@cpefarmers.org</span></a><span style=""> </span><o:p></o:p></u></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR"><a href="http://www.cpefarmers.org/" target="_blank"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">www.cpefarmers.org</span></a></span></u><span lang="TR"><span style=""> </span><u><span style=""> </span><o:p></o:p></u></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><tt><span style="" lang="TR">Plataforma Rural Alianzas por un Mundo Rural Vivo</span></tt><b style=""><span lang="TR"><br /></span></b><tt><span style="" lang="TR">Amayuelas de abajo – Palencia<o:p></o:p></span></tt></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><tt><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >España<o:p></o:p></span></i></tt></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><tt><span style="" lang="TR"><a href="mailto:plataforma-rural@cdrtcampos.es" target="_blank"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">plataforma-rural@cdrtcampos.es</span></a><o:p></o:p></span></tt></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><tt><span style="" lang="TR">CIFAES - Universidad Rural Paulo Freire</span></tt><b style=""><span lang="TR"><br /></span></b><tt><span style="" lang="TR">Amayuelas de Abajo - Palencia<o:p></o:p></span></tt></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><tt><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >España<o:p></o:p></span></i></tt></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><tt><u><span style="" lang="TR"><a href="mailto:amayuelas@cdrtcampos.es" target="_blank"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">amayuelas@cdrtcampos.es</span></a><span style=""> </span><o:p></o:p></span></u></tt></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">Réseau Semences paysannes</span><span lang="TR"><br />Biodiversité des semences et plants dans les fermes<br />Cazalens – 81 600 Brens</span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >France</span><span lang="TR"><o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Tel/fax : 00 33 5 63 41 72 86</span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR"><a href="mailto:semencepaysanne@wanadoo.fr" target="_blank"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">semencepaysanne@wanadoo.fr</span></a></span></u><span lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">Nature & Progrès</span><span lang="TR" style="font-size:14;"><br /></span><span lang="TR">68, boulevard Gambetta<br />30700 – Uzès</span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >France</span><span lang="TR"><o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">tél : 00 33 (o)4 66 03 23 40<br /><a href="http://www.natureetprogres.org/" target="_blank"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">www.natureetprogres.org</span></a><u> </u></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">GM Free Cymru</span><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);" lang="TR"><br />Gerald Miles</span></span><b style=""><span lang="TR"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">c/o Dyffryn Dwarch, Abermawr, Nr. Mathry,<br />Haverfordwest, Pembs. SA62 5HL.</span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >Wales, UK</span><span lang="TR"><o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Tel: 0044 7968 286089<br /><a href="http://www.gmfreecymru.org/" target="_blank"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">www.gmfreecymru.org</span></a></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:14;" lang="TR" >Asociación Entrepueblos</span></span><b style=""><span lang="TR" style="font-size:14;"><br /></span></b><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);" lang="TR">Ramon berenguer El Gran, 1, 3º1ª</span></span><span lang="TR"><br /><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">08002 Barcelona<o:p></o:p></span></span></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><tt><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >España</span></i></tt><i><span lang="TR"><o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);" lang="TR">Tel: 00 34 93 268 33 66</span></span><span lang="TR"><br /><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);"><span style=""> </span><a href="http://www.pangea.org/epueblos" target="_blank"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">www.pangea.org/epueblos</span></a></span></span></span><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:14;" lang="TR" >Arche Noah</span></span><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);" lang="TR"> - Austrian Seed Savers Organisation<o:p></o:p></span></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);" lang="TR">Peter Zipser<o:p></o:p></span></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);" lang="TR">Obmann</span></span><span lang="TR">, <span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">Bereichsleitung Bildung</span></span><br /><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">Obere Straße 40</span></span>, <span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">A-3553 Schiltern<o:p></o:p></span></span></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><span class="q1"><i><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >Austria</span></i></span><i><span lang="TR"><o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);" lang="TR">mobile: +43 / (0)650 / 733 64 63</span></span><span lang="TR"><br /><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">tel: +43 / (0)2734 / 8626 / 13</span></span><br /><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">fax: +43 / (0)2734 / 8626</span></span><br /><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);"><a href="mailto:peter.zipser@arche-noah.at"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">peter.zipser@arche-noah.at</span></a></span></span><br /><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);"><a href="http://www.arche-noah.at/" target="_blank"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">www.arche-noah.at</span></a></span></span></span><span style="color: rgb(85, 0, 85);font-family:Arial;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">GM-free Ireland Network<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Michael O’Callaghan / Co-ordinator<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Little Alders ,Knockrath, Rathdrum, Co. Wicklow</span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >Ireland</span><span lang="TR"><o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Tel + 353 404 43885<br />Fax: + 353 404 43887<br /><a href="mailto:mail@gmfreeireland.org" target="_blank"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">mail@gmfreeireland.org</span></a><br /><a href="http://www.gmfreeireland.org/" target="_blank"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">www.gmfreeireland.org</span></a></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">Fundacja ICPPC</span><span style="" lang="TR"> - International Coalition To Protect The Polish Countryside<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><b style=""><span lang="TR"><a href="mailto:jadwiga@icppc.pl"><strong><span style="font-weight: normal; text-decoration: none; color: rgb(0, 0, 0);">Jadwiga Lopata</span></strong></a> (</span></b><span lang="TR">Polish initiator of the ICPPC and President of ECEAT-Poland)<b style=""><o:p></o:p></b></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">34-146 Stryszów 156<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >Poland<o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">tel./fax.: 033 8797 114<br />e-mail: <a href="mailto:biuro@icppc.pl"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">biuro@icppc.pl</span></a><br /><a href="http://www.icppc.pl/pl/index.php" target="_blank"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">www.icppc.pl</span></a><span style=""> </span><a href="http://www.eko-cel.pl/" target="_blank"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">www.eko-cel.pl</span></a> <span style=""> </span><a href="http://www.gmo.icpp.pl/"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">www.gmo.icpp.pl</span></a></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">Interkulturelle Gaerten<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >Austria</span></i><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" ><o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR"><a href="mailto:gartenpolylog@chello.at"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">gartenpolylog@chello.at</span></a></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">WurzelWerk</span><span lang="TR"><br />Christine Klestorfer<br />Mittergrabern 84<br />A-2020 Hollabrunn</span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >Austria</span><span lang="TR"><o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Tel.+ Fax: 02951-3158</span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">www.wurzelwerk.co.at</span></u><span lang="TR"><br /><u>info@wurzelwerk.co.at<o:p></o:p></u></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">CISAS </span><span lang="TR">- Centro de Información y Servicio de Asesoria en Salud<b><br /></b>Denis H. Meléndez Aguirre, Area de Incidencia</span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Bolonia Canal 2 de TV 1 cuadra al sur, 75 varas abajo, mano izquierda</span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >Nicaragua<o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Tel: (505) 2663690 - 2661662 – 2685969 </span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Fax: (505)2662237 </span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">www.cisas.org.ni<br />www.gensalud.org.ni<br />incidencia@cisas.org.ni </span></u></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">A SEED Europe</span><b style=""><span lang="TR" style="font-size:14;"><br /></span></b><span lang="TR">Linda Coenen /coordinator GMO campaign<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Plantagedoklaan 12A<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><st1:metricconverter productid="1018 CM"><span lang="TR">1018 CM</span></st1:metricconverter><span lang="TR"> Amsterdam</span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: center;" align="center"><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >The Netherlands<o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">tel. +31-20-6682236<br />mob. +31-6-31425531<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="sg"><u><span lang="TR">linda@aseed.net</span></u></span><u><span lang="TR"><br /><span class="sg">http://www.aseed.net</span><o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">CPON Consumer Protection Organisation of Nigeria<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="sg"><span lang="TR">Lanre Oginni -Vice-president<o:p></o:p></span></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="sg"><span lang="TR">CPON 4 Ibeh road ,Okota Isolo<o:p></o:p></span></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><span class="sg"><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >Lagos, Nigeria<o:p></o:p></span></i></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="sg"><span lang="TR">Tel : 08038199317</span></span><span lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="sg"><u><span lang="TR">cpon071@yahoo.com<o:p></o:p></span></u></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">The Greens Movement of Georgia / FoE-Georgia<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">George Magradze<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">182, D. Agmashenebeli ave.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Mushtaidi Park, Greens House<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Tbilisi, 0112</span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i style=""><span lang="TR" style="font-family:Arial;">Georgia<o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Tel.: (+995 32) 355069; 354751<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Fax: (+995 32) 351674<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">info@greens.ge<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">www.greens.ge<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">Genetic Food Alert UK<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Robert Vint (Director)<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Hope House<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">75a High Street<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Totnes, Devon, TQ9 5PB</span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >UK</span><span lang="TR"><o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="sg"><span lang="TR">Tel: +44 1803 868523</span></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="sg"><u><span lang="TR">rjvint@globalnet.co.uk<o:p></o:p></span></u></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">The Edmonds Institute<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Beth Burrows<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">20319-92nd Avenue West<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Edmonds, Washington 98020<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >USA<o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">phone:(001) 425-775-5383<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">beb@igc.org<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">http://www.edmonds-institute.org<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">Coordinación Técnica Red de Semillas</span><b style=""><span lang="TR" style="font-size:14;"><br /></span></b><span lang="TR">Juanma González/María Carrascosa<br />C/ San Juan Bosco, 31.<br />41004 Sevilla</span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i><span style=";font-family:Arial;font-size:11;" lang="TR" >España</span><span lang="TR"><o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">+ 34 618 177 810 / + 34 650 102 339<br /><u>coord_redsemillas@agrariamanresa.org<o:p></o:p></u></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <pre style="text-align: center;"><tt><span style="" lang="FR">les Amis de la Confédération paysanne<o:p></o:p></span></tt></pre><pre style="text-align: center;"><tt><span style="" lang="FR">104, rue Robespierre<o:p></o:p></span></tt></pre><pre style="text-align: center;"><tt><span style="" lang="FR">93170 Bagnolet<o:p></o:p></span></tt></pre> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i><span lang="TR" style="font-family:Arial;">France<o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 14.2pt; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">contact@lesamisdelaconf.org<tt><i><span style=""><o:p></o:p></span></i></tt></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">http://<tt><span style="">www.lesamisdelaconf.org</span></tt><o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">BUKO Kampagne gegen Biopiraterie<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">c/o BUKO Agrarkoordination</span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Nernstweg 32-34</span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">22765 Hamburg</span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: center;" align="center"><i><span lang="TR" style="font-family:Arial;">Germany<o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">040-392526<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">info@biopiraterie.de<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">www.biopiraterie.de<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">Le Collectif pour une France-Comté sans OGM<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Maison Régionale de l’Environnement<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">15 rue de l’Industrie<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">25 000 Besançon<tt><span style=""><o:p></o:p></span></tt></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i><span lang="TR" style="font-family:Arial;">France<o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Tél: 03 81 80 92 98<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">fcsansogm@laposte.net<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">http://fcsansogm@laposte.net<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span style=";font-size:14;color:black;" lang="TR" >CROCEVIA<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="color:black;">Antonio Onorati<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="color:black;">Centro Internazionale Crocevia<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="color:black;">Via F. Ferraironi 88/9-00172<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="color:black;">Rome<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: center;" align="center"><i><span style=";font-family:Arial;color:black;" lang="TR"><span style=""> </span>Italy<o:p></o:p></span></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="color:black;">tel: +39 06 2413976<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR" style="color:black;">crocevia@croceviaterra.it<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">www.croceviaterra.it/<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoNormal" style="margin: 6pt 0cm; text-align: center;" align="center"><u><span lang="TR">_______________<o:p></o:p></span></u></p> <pre style="text-align: center;"><tt><span style="" lang="FR">Confédération Paysanne 32</span></tt><span style="" lang="FR"><o:p></o:p></span></pre><pre style="text-align: center;"><tt><span style="" lang="FR">Isabelle Boulanger<o:p></o:p></span></tt></pre><pre style="text-align: center;"><tt><span style="" lang="FR">1 rue charras<o:p></o:p></span></tt></pre><pre style="text-align: center;"><tt><span style="" lang="FR">32000 auch <o:p></o:p></span></tt></pre> <p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 6pt 14.2pt; text-align: center;" align="center"><i><span lang="TR" style="font-family:Arial;">France<o:p></o:p></span></i></p> <pre style="text-align: center;"><tt><span style="" lang="FR">tél: 05.62.05.30.37<o:p></o:p></span></tt></pre><pre style="text-align: center;"><tt><span style="" lang="FR">fax: 05.62.05.30.86<o:p></o:p></span></tt></pre><pre style="text-align: center;"><tt><u><span style="" lang="FR">cfede.paysanne@wanadoo.fr<o:p></o:p></span></u></tt></pre><pre style="text-align: center;"><span style="" lang="FR"><o:p> </o:p></span></pre><pre style="text-align: center;"><u><span style="" lang="FR">________________<o:p></o:p></span></u></pre><pre style="text-align: center;"><span style="" lang="FR">Friends of the Earth England, Wales and Northern Ireland</span><span style="" lang="FR"><br /><br />Clare Oxborrow<br /><br />26-28 Underwood Street<br /><br />London N1 7JQ, <o:p></o:p></span></pre><pre style="text-align: center;"><i style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:12;" lang="FR" >UK<br /><br /></span></i><u><span style="" lang="FR">www.foe.co.uk<o:p></o:p></span></u></pre><pre style="text-align: center;"><u><span style="" lang="FR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></pre><pre style="text-align: center;"><u><span style="" lang="FR">________________<o:p></o:p></span></u></pre> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:14;" lang="TR" >GRAIN<o:p></o:p></span></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Girona 25, pral., E-08010, Barcelona,<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><i style=""><span lang="TR" style="font-family:Arial;">SPAIN</span></i><span lang="TR"><br />Tel: +34 933011381<br />Fax: +34 933011627<span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);"><o:p></o:p></span></span></span></p> <pre style="text-align: center;"><b style=""><span style="" lang="FR">________________<o:p></o:p></span></b></pre> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-size:14;" lang="TR" >GRAIN<o:p></o:p></span></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);" lang="TR">Shalini Bhutani /Regional Programme Officer, Asia</span></span><span lang="TR"><br /><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">134, Tower 10, Supreme Enclave, Mayur Vihar I</span></span><br /><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">Delhi 110091<o:p></o:p></span></span></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span class="q1"><i style=""><span style="color: rgb(0, 0, 0);font-family:Arial;" lang="TR">INDIA</span></i></span><span lang="TR"><br /><span class="q1"><span style="color: rgb(0, 0, 0);">Telefax: +91 11 22753706</span></span><o:p></o:p></span></p> <pre style="text-align: center;"><b style=""><span style="" lang="FR">________________<o:p></o:p></span></b></pre> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;">Interessengemeinschaft für gentechnikfreie Saatgutarbeit</span><span lang="TR"><br />Dipl.-Ing. Siegrid Herbst<br />Hohe Straße 9<br />30449 Hannover<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><i style=""><span lang="TR" style="font-family:Arial;">GERMANY</span></i><span lang="TR"><br />Tel.: 0511 – 92 40 01 - 837<br />Fax: 0511 - 92 40 01 - 899<br /><u>gentechnikfreie-saat@gmx.de<br />www.gentechnikfreie-saat.de<o:p></o:p></u></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="font-size:14;"><o:p> </o:p></span></p> <pre style="text-align: center;"><u><span style="" lang="FR">_________________<o:p></o:p></span></u></pre><pre style="text-align: center;"><u><span style="" lang="FR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></pre><pre style="text-align: center;"><span style="" lang="FR">AEFJN (Africa-Europe Faith & Justice Network)<o:p></o:p></span></pre><pre style="text-align: center;"><span style="" lang="FR">C. Fouarge / Policy Officer<br /><br />Rue Joseph II, 174<br /><br />B 1000 Brussels<br /><br />BELGIUM<o:p></o:p></span></pre><pre style="text-align: center;"><span style="" lang="FR">tel + 32 (0) 2 234 68 24<br /><br />fax + 32 (0) 2 231 14 13<br /><br /><u>cfouarge@aefjn.org<br /><br />http://www.aefjn.org</u><o:p></o:p></span></pre><pre style="text-align: center;"><span style="" lang="FR">______________________<o:p></o:p></span></pre><pre style="text-align: center;"><span lang="FR" style="font-family:Arial;"><o:p> </o:p></span></pre><pre style="text-align: center;"><span style="" lang="FR">MUNLOCHY GM VIGIL<o:p></o:p></span></pre><pre style="text-align: center;"><span style="" lang="FR">Contact :Antony Jackson<o:p></o:p></span></pre> <p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: center;" align="center"><span lang="TR">Tel: 0775 386 5540 - 0781 330 7337<o:p></o:p></span></p> <pre style="text-align: center;"><i style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:12;" lang="FR" >UK<o:p></o:p></span></i></pre><pre style="text-align: center;"><u><span style="" lang="FR">jacko@roskill.fsnet.co.uk<o:p></o:p></span></u></pre><pre style="text-align: center;"><u><span style="" lang="FR">http://www.munlochygmvigil.org.uk<o:p></o:p></span></u></pre><pre style="text-align: center;"><u><span style="" lang="FR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></pre><pre style="text-align: center;"><u><span style="" lang="FR">_____________________<o:p></o:p></span></u></pre> <p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: center;" align="center"><span style=";font-size:14;color:black;" lang="TR" >THANAL<o:p></o:p></span></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="color:black;">S.Usha /, Programme Coordin</span><span lang="EN-GB" style="color:black;">ator</span><span lang="TR" style="color:black;"><o:p></o:p></span></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="color:black;">H-3, Jawahar Nagar, Kowdiar,<br />Thiruvananthapuram - 695 003 Kerala,<o:p></o:p></span></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: center;" align="center"><i style=""><span style=";font-family:Arial;color:black;" lang="TR">India. </span></i><span lang="TR" style="color:black;"><br /><u>admin@thanal.org</u></span><span lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: center;" align="center"><span lang="TR" style="color:black;">Tel: +91- 471- 2727150.</span><span lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <pre style="text-align: center;"><u><span style="" lang="FR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></pre><pre style="text-align: center;"><u><span style="" lang="FR">____________________________<o:p></o:p></span></u></pre><pre style="text-align: center;"><span style="" lang="FR">COECOCeiba-Friends of the Earth Costa Rica<u><o:p></o:p></u></span></pre><pre style="text-align: center;"><span style="" lang="FR">Isaac Rojas,<o:p></o:p></span></pre><pre style="text-align: center;"><i style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:12;" lang="FR" >Costa Rica<o:p></o:p></span></i></pre><pre style="text-align: center;"><u><span style="" lang="FR">gavitza@ice.co.cr</span></u><u><span style="" lang="FR"><o:p></o:p></span></u></pre><pre style="text-align: center;"><span style="" lang="FR">Tel/fax: (506) 223-3925<br /><br />Tel. cel. (506) 399-7203<o:p></o:p></span></pre> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style=";font-size:11;color:black;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style=";font-size:11;color:black;" lang="TR" ><o:p> </o:p></span></p>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4156547752571280404.post-29973589138505455832006-10-11T04:28:00.000-07:002007-01-21T14:16:54.491-08:00<p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left; color: rgb(153, 0, 0);"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Çiftçi Sendikaları Konfederasyonlaşma Platformu<o:p></o:p></span></b></p><div style="text-align: left; color: rgb(153, 0, 0);"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><span style="color: rgb(153, 0, 0);">Tohumculuk Yasası (1) (Milletvekillerine Gönderilmiş Metin)</span><o:p></o:p></span></b></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><br /><o:p></o:p></span></b></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > <o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Tohum, tarım için önemli ve zorunlu, tarımsal üretimin olmazsa olmazıdır. Çünkü toprağa gübre saçmazsanız, bitkiye veya böceğe ilaç atmazsanız az ürün alabilirsiniz ama sonuçta bir miktar ürün alabilirsiniz. Ama toprağa tohum atmazsanız, ürün elde edemezsiniz. <o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > <o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Tarımsal üretim sürecinde çiftçiyi kendi ürettiği üründen tohumluğunu ayırıp kullanmaktan alıkoyarsanız, işte o zaman çiftçiyi, çiftçi olmaktan çıkarırsınız. Tohuma kimi sahip kılar iseniz, onu çiftçiye de sahip kılarsınız yani çiftçiyi ona bağımlı kılmış olursunuz. Peki, birini bir diğerine sahip kılmak için yasa çıkarılabilir mi? “Sen ürettiğinden tohumunu ayırma ve kullanma, tohumu üretecek şirkete para ver ondan satın al” yaptırımı için yasa çıkarmak ne kadar meşru? Adalet ölçüleriyle nasıl ve ne oranda örtüşmektedir/bağdaşmaktadır?<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > <o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Evet, Sayın Milletvekilleri,<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Bu soruları vicdanınıza seslenmek için sormuyoruz. Vicdan kişinin kendi sorumluluğu ve hesaplaşma alanı içerisindedir. Biz çiftçiler kişi ile vicdanı arasına girmeyi o kişiye saygısızlık sayarız. Bunu asla yapmayız. <o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > <o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Ama çıkaracağınız Tohumculuk Yasası ile şirketleri tohumun sahibi kılıyorsunuz. Bu da, tarımın şirketlerin eline geçmesi anlamına gelmektedir. Bir mesleğin yürütücülerini birileri para kazansın diye diğerine mahkûm etmeyi adaletli, eşitlikçi ve özgürleştirici düşüncelerle bağdaştırıyor musunuz, bunu soruyoruz. Çünkü sizler adaleti, eşitliği, özgürleştirmeyi sağlayacak bir çatının altında görev yürütmektesiniz. Tohumu ele geçiren şirketler sadece tarıma değil gıdaya da egemen olur. Bunu bildiğinizi düşünüyoruz. Gıdaya bir avuç şirketin sahip olmasının doğuracağı sonuçları bilerek bu yasaya evet diyorsanız bu bizi sadece üzmüyor, korkutuyor da. Bunu bilmenizi istiyoruz.<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > <o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Dünya tohum tekelleri iki elin parmaklarını geçmiyor. Onlar kurdukları lobilerle kendi çıkarlarına hizmet edecek yasalar çıkarttırıyorlar. Çok uluslu şirketlerin lehine çıkartılan yasalar dünya ölçeğinde 3 milyarı aşkın çiftçiyi etkiliyor. <o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > <o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Çiftçiler ve köylüler istiyorlar ki, kadınlarının, erkeklerinin ve onların ailelerinin;<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 3pt 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >- Yetiştirmek istedikleri bitki çeşitlerini belirleme hakları vardır.<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 3pt 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >- İktisadi, ekolojik ve kültürel açıdan tehlike arz </span><st1:city><st1:place><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >eden</span></st1:place></st1:city><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > bitki çeşitlerini reddetme hakkı vardır.<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 3pt 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >- Yapmak istedikleri çiftçiliğin şekil ve istemine karar verme hakkı vardır.<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 3pt 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >- Tarımdaki yerel bilgilerini koruma ve geliştirme hakkı vardır.<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 3pt 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >- Tarım tesislerini kullanma hakkı vardır.<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 3pt 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >- Kendi ürünlerini, çeşitlerini, miktarını, niteliğini ve yetiştirme şeklini demokratik bir şekilde bireysel veya kollektif olarak seçme hakkı vardır.<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 3pt 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >- Kendi teknolojileri veya insan sağlığını ve çevreyi koruma esasına dayalı olarak kendi seçtikleri teknolojiyle çiftçilik ve yetiştiricilik yapma hakkı vardır.<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 3pt 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >- Kendi yerel çeşitlerini yetiştirme ve geliştirme hakları vardır.<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 3pt 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > <o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Tohum şirketlerinin isteği üzerine çıkaracağınız yasa sizin önünüzde ve elinizdedir. Dünyada emeği ile üreten 3 milyarı aşkın çiftçinin belirlediği tohum ve tarım hakları da yukarıda açıklanmıştır. Oy kullanırken ikisi arasında bir karşılaştırma yapmanızı istiyoruz. Biz çiftçilere göre, çıkaracağınız yasa, deve misali olduğu için yasanın şu maddesini veya bu maddesini düzenleyerek öyle çıkarın demiyoruz. </span><st1:city><st1:place><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Eğer</span></st1:place></st1:city><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > tohumculuk ile ilgili bir düzenlemeye ihtiyaç varsa, buna birlikte karar verelim, diyoruz. Bunun tartışılması için ortam yaratılmasını istiyoruz. Bugüne kadar hiçbir konuda düşüncesi sorulmayan bizler, bizim için hayati önem taşıyan bu konuda sözümüzü söylemek istiyoruz. Bu nedenlerden dolayı bu Yasa geri çekilmelidir diyoruz.<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Kimden yana kimler için yasa çıkardığınızı bir kez daha gözden geçirin. Bakmayın siz bizdeki yerli birkaç tohum firmasının çıkardığı “uyumsuz” sese, “seviyesiz” hırçınlığa, buna teslim olmayın. Yasa çıktıktan 5 yıl sonra onların da şirketlerini dünya devleri satın alır. Türkiye tarihinden siler. Onlar, Türkiye toplumunun tüketicilerinin ve üreticisi olan çiftçileri bağımlı kılmada yaptıkları ittifak utancıyla baş başa kalırlar…<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Evet, Sayın Milletvekilleri,<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Gelin güzel ülkemizi çokuluslu şirketlerin deneme tahtası yapmayın. Çiftçiler için kuyu kazmaktan vazgeçin. Çiftçilerin evrensel düzeyde sahip oldukları tohumculuk ve tarım haklarına tüm milletvekilleri olarak Tohumculuk Yasası’nı geri çekerek saygı gösterin. 21 yüzyılda köleleştirici yasa çıkarmanın utancına ortak olmayın. <o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><b><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><blockquote></blockquote>Abdullah AYSU</span></b><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Çiftçi Sendikaları Konfederasyonlaşma <o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Platformu Sözcüsü<o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > <o:p></o:p></span></p><div style="text-align: left;"> </div><p style="text-align: left;" class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4156547752571280404.post-9851231001813666982006-10-02T14:20:00.000-07:002007-01-21T14:21:32.014-08:00<p class="MsoNormal"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><span style="color: rgb(0, 0, 102);">Tohumculuk Kanunu Kime Yarar?<br /></span></span></b></p><p class="MsoNormal"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><span style="color: rgb(0, 0, 102);"> Türkel Minibaş (Cumhuriyet Gazetesi)</span><span style=""><span style="color: rgb(0, 0, 102);"> </span> </span><span style=""> </span><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><br /><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Dün Meclis yeni yasama yılına girdi. Bu, 22. Dönem Parlamentosu için son yasama dönemi. Onun için de elini çabuk tutup taahhüt ettiği ne kadar yasa varsa bir an önce çıkaracak! <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Bu yasalardan biri de bugün saat 13.00'te TBMM'de görüşülecek olan ''Tohumculuk Kanunu Tasarısı'' .! <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Uzun zamandır Meclis gündeminde olan tasarının yasalaşması, başta ABD ve AB menşeliler olmak üzere özel kesim için çok önemli. Zira Türkiye: <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >* Tarım toprakları kimyevi girdilerle yorulmadığı için tohum denemelerine uygun bir ülke! <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >* 3 bini endemik olmak üzere 13 bin bitki çeşidiyle zengin gen kaynağı.! <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >* Ülkeye özgü tohumluklar patentsiz! <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >* Sertifikalı hububat tohumculuğunda pazarın yüzde 25'i iç piyasaca karşılanmakta! <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><st1:personname productid="* Ulusal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >* Ulusal</span></st1:personname><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > Biyogüvenlik Yasası hâlâ yok! <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >* Gerek yabancıyla döllenen, gerekse kendi kendine döllenen tohumluklarda yıllık 75 milyon dolar civarındaki ithalatıyla dünya tohumculuk piyasası için çok kârlı pazarlardan biri. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Ulusötesi kimlikli bu firmaların Türkiye pazarında varlık göstermeleri tabii ki yeni değil. 1980'nin neoliberal politikaları doğrultusunda tohum ithalatının serbest bırakılması, tohum araştırma (TAGEM) ve üretme (TİGEM) merkezlerinin devreden çıkarılmasıyla piyasadaki paylarını arttırmışlardı. Ama, piyasadaki egemenliklerini kurumsallaştıramamışlardı. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >İşte, Meclis'te görüşülecek olan Tohumculuk Kanunu bu egemenliği kurumsallaştırmakta. Devletin tohum üretiminden sertifikalandırılmasına ve ticaretine kadar tüm alanlardaki faaliyetlerinden çekilerek piyasaya bıraktığını yasa gücüyle ilan etmekte! <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Piyasa dediğimiz bilinmeyen güçlerin oluşamayacağına, kurumları olması gerektiğine göre devir işlemi, tohum üretici ve ticaretiyle uğraşan firmaların oluşturduğu ''Türkiye Tohumcular Birliği'' adı altında bir örgüt yoluyla gerçekleştirilecek. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >''Birlik'' deyince aklınıza üretici kesimi kucaklayan, çiftçilerin tohum gereksinimini karşılayacak bir örgütlenme biçimi gelmesin. Ya da ''Kendi tohumumuzu kendimiz üretir, dışa bağımlılıktan kurtuluruz'' diye sevinmeyin. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Zira tohumun tarımın yani yaşamın temel girdisini oluşturması nedeniyle tohumculuk pazar paylaşım savaşının en vahşi yaşandığı piyasalardandır. 30 milyar dolar civarında olduğu tahmin edilen piyasada: <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >* Dünya tohum piyasası genetik teknolojisindeki Ar-Ge faaliyetleri en gelişmiş firmalardan oluşmaktadır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >* Piyasa oligopolistik yapı özelliklerine sahip olduğundan fiyatların oluşmasında bu firmalar belirleyicidir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >* Firmaların pazar payları tohum üretim ve ticaretiyle ilgili politikaların oluşturulmasında belirleyicidir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >* Tohumların biyogüvenliği bu firmalarca ya da onların oluşturduğu enstitülerde yapılmaktadır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Dolayısıyla, Türkiye Tohumcular Birliği'ni oluşturan firmalar da ister yerli ister yabancı olsunlar dünya piyasasına egemen olan firmaların belirlediği fiyat ve ticaret kurallarına uyacak ve Türkiye bırakın kendi tohumunu yetiştirmeyi, fiyat ve gıda güvenliğini denetleme yetkisini piyasaya bıraktığından sağlıklı halka sahip olma yetkisini de yitirecektir. Çünkü Tasarı: <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >* Üretimi ve dağıtımı yasak olan (mısır, soya, pamuk gibi) genetiği, <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >* Ulusötesi firmalara ülkeye özgü tohumların genetik yapısını değiştirerek kendi firmaları adına patentleme hakkı vermekte. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Kısacası tasarı, sadece çiftçinin değil tüm toplumun geleceğini etkilemekte.! <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Tasarının yasalaşması halinde oluşacak yıkım bugüne kadar çokça yazıldı, söylendi. Ziraat Odası Başkanı Gökhan Günaydın , Ege Üniversitesi'nden Prof. Dr. </span><st1:personname productid="Tayfun ᅱzkaya"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >Tayfun Özkaya</span></st1:personname><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > , CHP'den Prof. Dr. Gürol Sözen, Kemal Anadol tasarıyı tüm ayrıntılarıyla kamuoyunun gündemine taşıdı. Dolayısıyla, kimsenin başıma gelecekleri bilmiyordum deme hakkı artık kalmadı! <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" >''Tasarı, yasalaşmadığına göre ne yapılabilir'' diye soruyorsanız, cevabı 83 yıllık Cumhuriyet tarihimizde var. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" > <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=";font-family:Arial;font-size:10;" ><o:p> </o:p></span></p>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4156547752571280404.post-7722008273240643482002-11-04T14:39:00.000-08:002007-02-05T03:26:53.818-08:00<p class="MsoNormal"> </p><p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-size: 14pt;" lang="TR"><span style="color: rgb(153, 0, 0);">GIDA VE TARIM BİTKİ GENETİK KAYNAKLARI ULUSLARARASI ANTLAŞMASI</span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR">ÖNSÖZ <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR">Sözleşme<span style=""> </span>Taraflar, <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının özel bir doğası olduğuna, bu kaynakların<span style=""> </span>kendine has özelliklerinin ve problemlerinin kendine özgü çözümleri<span style=""> </span>bulunduğuna <i style="">inanarak</i>; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="color: red; font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu kaynakların sürekli bir biçimde erozyona uğramasından <i style="">kaygı duyarak</i>; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Kaynağı nerede olursa olsun, gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının bütün ülkelerde ilgi konusu olduğunun,<span style=""> </span>bütün bu ülkelerde gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarına gereksinim duyulduğunun <i style="">idrakinde olarak</i>; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının korunması, araştırılması, toplanması, karakterizasyonu, değerlendirilmesi<span style=""> </span>ve dokümantasyonu, şimdiki ve gelecek nesillerin sürdürülebilir tarımsal kalkınması bakımından Dünya Gıda Güvenliği Roma Deklarasyonu ile Dünya Gıda Zirvesi Eylem Planının amacına ulaşmasının ve gelişmekte olan ülkelerle ekonomisi geçiş sürecinde olan<span style=""> </span>ülkelerin kapasitelerinin, bu konuda üzerlerine düşen görevleri yerine getirmesi için acilen desteklenmesi gerektiğini <i style="">kabullenerek</i>; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Gıda ve Tarım Bitki Genetik Kaynaklarının Muhafazası ve Sürdürülebilir Kullanımı ile Küresel Eylem<span style=""> </span>Planının<span style=""> </span>bu etkinlikler için uluslar arası alanda üzerinde mutabık kalınan bir çerçeve olduğunu <i style="">belirterek</i>; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının, çiftçi seleksiyonu, klasik bitki ıslahı veya modern biyoteknolojiler yardımıyla yapacakları genetik geliştirme çalışmaları için vazgeçilmez bir ham madde olduğunu, ve<span style=""> </span>öngörülemeyen çevresel değişikliklere uyum sağlama ile gelecekteki insani gereksinmeler için temel olduğunu <i style="">da kabul ederek;<o:p></o:p></i></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu kaynakların muhafazası, geliştirilmesi ve kullanımında farklı bir konumu olan<span style=""> </span>ve özellikle orijin ve çeşitlilik merkezi durumunda olan<span style=""> </span>ülkeler olmak üzere dünyanın her yerindeki çiftçilerin geçmişteki, günümüzde ve gelecekteki katkılarının Çiftçi Hakları için temel teşkil edeceğini <i style="">teyit ederek</i>; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının<span style=""> </span>adil ve eşit bir biçimde kullanılması ve bu konuda karar<span style=""> </span>alma sürecine katılım ile çiftlik şartlarında muhafaza edilen tohum ile diğer üretim materyalinin muhafazası, kullanımı, ticareti ve satışı için bu Antlaşmada tanınmış olan haklar ile Çiftçi Haklarının ulusal ve uluslar arası düzeyde gerçekleştirilmesi ve teşvik edilmesi bakımından önemli olduğunu<span style=""> </span>da <i style="">teyit ederek</i>;<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Antlaşma<span style=""> </span>ve bu antlaşma ile ilgili diğer uluslar arası anlaşmalar sürdürülebilir tarım ve gıda güvenliği<span style=""> </span>bakımından karşılıklı olarak desteklenmesi gerektiği hususunu <i style="">kabul ederek</i>; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Antlaşmada yer alan hiç bir hususun Sözleşme<span style=""> </span>Taraflarının<span style=""> </span>diğer uluslar arası anlaşmalarla tanınan hak ve yükümlülüklerde herhangi bir değişiklik önerdiğine dair bir yoruma meydan vermediğini<span style=""> </span><i style="">onaylayarak</i> ; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yukarıdaki sunumun bu Antlaşma ile diğer uluslar arası anlaşmalar arasında <span style=""> </span>hiyerarşik bir oluşuma zemin hazırlamadığının<span style=""> </span><i style="">idrakinde olarak</i> ; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının<span style=""> </span>yönetimi ile ilgili sorunların<span style=""> </span>tarım, çevre ve ticaret sektörlerinin buluşma noktasında olduğunun<span style=""> </span>ve bu sektörler arasında bir sinerji yaratılması gerektiğinin <i style="">farkında<span style=""> </span>olarak</i>; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Dünya üzerindeki gıda ve tarım bitki kaynaklarının<span style=""> </span>korunması için geçmiş ve gelecek nesillerin sorumluluk taşımakta olduğunun<span style=""> </span><i style="">bilincinde olarak</i> ; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Gıda ve tarım için bitki genetik kaynakların üzerinde egemenlik haklarını kullanarak, devletlerin bu kaynaklarına üzerinde mutabık kalınan ölçülerde erişiminin kolaylaştırılması için<span style=""> </span>etkin bir çok yönlü sitemin<span style=""> </span>oluşturulmasından karşılıklı olarak fayda sağlayacağının<span style=""> </span>ve bu kaynakların kullanımından dolayı elde edilen faydaların adil ve eşit bir biçimde<span style=""> </span>paylaştırılmasını <i style="">kabul ederek; ve</i> <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bundan böyle GTÖ olarak anılacak olan Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü çerçevesinde GTÖ Tüzüğünün XIV maddesi uyarınca bir uluslar arası anlaşma akdetme<span style=""> </span><i style="">niyetiyle</i>; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR">Aşağıdaki hususlarda anlaşmaya varılmıştır : <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR">BÖLÜM I<span style="color: red;"> </span>– GİRİŞ <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 1 – Amaçlar <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 23.25pt; text-align: left; text-indent: -23.25pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">1.1<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Antlaşmanın amacı gıda ve tarım için bitki kaynaklarının korunması ve sürdürebilir bir biçimde kullanılması ve sürdürülebilir tarım ve gıda güvenliği için Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi ile uyumlu olarak bu kaynakların kullanımından elde edilen faydaların adil ve eşit bir şekilde paylaşımının sağlanmasıdır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 23.25pt; text-align: left; text-indent: -23.25pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">1.2<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Söz konusu amaçlara, bu Antlaşmanın Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü ve Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi ile yakından ilişkilendirilmesi ile<span style=""> </span>erişilecektir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <b><u><span style="font-size: 12pt; font-family: "Times New Roman";" lang="TR"><br /></span></u></b> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 2 – Terimlerin Kullanımı <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Antlaşmanın amaçları bakımından,<span style=""> </span>aşağıdaki terimler karşılarında verilen anlamları taşıyacaktır. Bu tanımlar mal ticaretini içermeyecek şekilde düşünülmüştür. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">“<i style="">In situ</i> muhafaza”, ekosistemler ile doğal habitatların muhafazası ve türlerin canlı populasyonlarının kendi doğal çevrelerinde; insan eliyle yetiştirilmiş veya kültüre alınmış bitki türlerinde ise, bunların diğerlerinden ayırt edici özelliklerini geliştirmiş oldukları çevrelerin idamesi ve iyileştirilmesi anlamına gelmektedir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">“<i style="">Ex situ</i> Muhafaza” Gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının doğal ortamlarının dışında korunması anlamını taşımaktadır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">“Gıda ve Tarım Bitki Genetik Kaynakları” gıda ve tarım<span style=""> </span>için gerçek veya potansiyel bir değer taşıyan<span style="color: red;"> </span>bitki kökenli genetik materyal anlamına gelmektedir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">“Genetik Materyal” fonksiyonel kalıtım üniteleri içeren üreyebilen ve vegetatif üretim materyali dahil olmak üzere, her türlü bitki kökenli<span style=""> </span>materyal<span style="color: red;"> </span>anlamına gelmektedir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">“Çeşit”<span style="color: red;">,</span><span style=""> </span>farklı üreme<span style=""> </span>özelliği ile diğer nitelikleri bakımından<span style=""> </span>bilinen en düşük düzeydeki tek bir botanik taksonda gruplanan<span style="color: red;"> </span>bitki anlamına gelmektedir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">“<i style="">Ex situ</i> kolleksiyon” doğal ortamının dışında muhafaza edilen gıda ve tarım için bitki<span style=""> </span>genetik kaynakları koleksiyonu anlamını<span style=""> </span>taşımaktadır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">“Orijin<span style=""> </span>Merkezi” kültüre alınmış veya yabani bitki türlerinin ayırt edici özelliklerini ilk kazandığı<span style=""> </span>coğrafi alan anlamına gelmektedir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">“Ürün Çeşitlilik Merkezi”<span style=""> </span>ürün türlerinin <i style="">in situ</i> koşullarda yüksek düzeyde genetik çeşitlilik içerdiği coğrafi alan anlamına gelmektedir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 3 – Kapsam <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">İşbu Antlaşma<span style=""> </span>gıda ve tarım bitki genetik kaynakları ile ilgilidir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR">BÖLÜM II – GENEL ŞARTLAR <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 4 – Genel Yükümlülükler <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Antlaşmaya imza koyan her bir Taraf<span style=""> </span>kanun, yönetmelik ve işlemlerinin işbu Antlaşmada belirtilen yükümlülüklere uygun olmasını sağlayacaklardır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <b><u><span style="font-size: 12pt; font-family: "Times New Roman";" lang="TR"><br /></span></u></b> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 5 – Gıda ve Tarım Bitki Genetik Kaynaklarının Muhafazası, Surveyi,<span style="color: red;"><span style=""> </span></span>Toplanması, Karakterizasyonu, Değerlendirilmesi ve Dokümantasyonu <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">5.1. Antlaşmaya imza koyan her bir Taraf, ulusal mevzuatlarına tabi olarak ve uygun durumlarda diğer Sözleşme Taraflarıyla işbirliğine giderek,<span style=""> </span>aşağıda belirtilen hususlarda, gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının surveyi, korunması ve sürdürülebilir kullanımı için ortak bir yaklaşım<span style=""> </span>geliştirecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36.85pt; text-align: left; text-indent: -36.85pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(a)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Kullanma potansiyeli olan türler de dahil olmak üzere gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının surveyi, envanteri ve imkan dahilinde, maruz kaldıkları tehditlerin değerlendirmeye alınması;<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36.85pt; text-align: left; text-indent: -36.85pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(b)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Gıda ve tarım bitki<span style=""> </span>genetik kaynakları ve tehdit altındaki yada kullanma potansiyeli olan bitki genetik kaynakları ile ilgili bilgilerin bir araya getirilmesinin teşvik edilmesi; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36.85pt; text-align: left; text-indent: -36.85pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(c)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Çiftçilerin<span style=""> </span>ve yerel toplulukların gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının çiftçi şartlarında<span style=""> </span>yönetimi ve korunması çabalarının, elverdiği ölçüde, teşvik edilmesi ve desteklenmesi;<span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36.85pt; text-align: left; text-indent: -36.85pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(d)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Diğer faaliyetlerle birlikte, yerli ve yerel toplulukların gıda üretimi için ürünlerin yabani akrabaları ve yabani ürünlerin <i style="">in situ</i> muhafazasına yönelik çalışmalarının korunmuş alanlar da dahil olmak üzere teşvik edilmesi;<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36.85pt; text-align: left; text-indent: -36.85pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(e)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının sürdürülebilir kullanımını geliştirmek üzere, yeterli dokümantasyon, karakterizasyon, rejenerasyon ve değerlendirmesinin yapılmasını dikkate alarak, etkin ve sürdürülebilir bir <i style="">ex situ</i> muhafaza sisteminin geliştirilmesi yönünde işbirliği yapılması ve bu amaçla teknoloji geliştirme ve uygun teknolojilerin transferinin teşvik edilmesi;<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36.85pt; text-align: left; text-indent: -36.85pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(f)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının canlılık,<span style="color: red;"> </span>genetik bütünlük ve çeşitlilik düzeyinin izlenmesi; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">5.2.<span style="color: red;"> </span>Sözleşme Tarafları, elverdiği ölçüde, gıda ve tarım için bitki<span style=""> </span>genetik kaynaklarının karşılaştıkları tehlikeleri en aza indirgemek ya da, mümkün olması halinde, ortadan kaldırılması amacıyla gerekli önlemleri alacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <b><u><span style="font-size: 12pt; font-family: "Times New Roman";" lang="TR"><br /></span></u></b> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 6 – Bitki Genetik Kaynaklarının Sürdürülebilir<span style=""> </span>Kullanımı <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 0cm; text-align: left; text-indent: 0cm;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">6.1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Tarafları gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının sürdürülebilir ölçüde kullanımın teşvik edilmesi amacıyla uygun politikaları ve yasal önlemleri<span style=""> </span>geliştirip uygulamaya koyacaklardır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 0cm; text-align: left; text-indent: 0cm;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">6.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Gıda ve tarım için bitki gen<span style=""> </span>kaynaklarının sürdürülebilir<span style=""> </span>kullanımı aşağıdaki önlemlerin alınmasını içerebilir; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 38.25pt; text-align: left; text-indent: -38.25pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(a)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">uygun olduğu ölçüde tarımsal biyolojik çeşitlilik ve diğer doğal kaynakların değerini arttıracak şekilde farklı çiftlik sistemlerinin idamesi ve geliştirilmesine yönelik tarımsal politikalar izlenmesi; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36.85pt; text-align: left; text-indent: -36.85pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(b)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">faaliyetlerini özellikle hastalık, yabancı ot ile zararlılarla mücadelede toprak verimliliğini sürdürecek şekilde ekolojik prensipler içinde yapan ve kendi çeşitlerini kullanan çiftçilerin yararına yürütülen, tür içi ve türler arası çeşitliliği en üst düzeye çıkarmak suretiyle biyolojik çeşitliliği geliştirmeye ve muhafazaya yönelik araştırmaların teşvik edilmesi; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36.85pt; text-align: left; text-indent: -36.85pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(c)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">özellikle gelişmekte olan ülkelerde<span style=""> </span>çiftçilerin de katılımıyla<span style=""> </span>bitki ıslah çalışmalarının teşvik edilmesi, marjinal alanlar da dahil olmak üzere, sosyal, ekonomik ve ekolojik koşullara uyumlu çeşitlerin<span style=""> </span>geliştirilmesi için kapasitesinin arttırılması;<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36.85pt; text-align: left; text-indent: -36.85pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(d)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">ürünlerin genetik<span style=""> </span>tabanının<span style=""> </span>genişletilmesi ve genetik çeşitliliğin çiftçilerin<span style=""> </span>yararına arttırılması; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36.85pt; text-align: left; text-indent: -36.85pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(e)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">yerel ve yöreye adapte olmuş ürünlerin,<span style=""> </span>çeşitlerin ve ihmal edilmiş türlerin kapsamlı bir biçimde kullanılmasının mümkün olduğu ölçüde teşvik edilmesi; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36.85pt; text-align: left; text-indent: -36.85pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(f)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">dünya gıda<span style=""> </span>üretiminin sürdürülebilir kalkınmaya uygun yönde daha fazla teşvikinin ve tarla ortamında<span style=""> </span>farklı tür ve çeşitlerin yönetimi, korunması ve ürünün<span style=""> </span>geniş kapsamlı olarak sürdürülebilir kullanımı ile ürün verimsizliği ve genetik erozyonu azaltılması için bitki yetiştirme ve tarımsal kalkınma<span style=""> </span>arasında güçlü bir bağ oluşturulması için teşvik sağlanması; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36.85pt; text-align: left; text-indent: -36.85pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(g)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">çeşitliliğin arttırılması ve tohum dağıtımı ile ilgili olarak yetiştirme stratejileri ve yönetmeliklerinin incelenmesi ve uygun görülmesi halinde düzenlenmesi. <o:p></o:p></span></p> <span style="font-size: 12pt; font-family: "Times New Roman";" lang="TR"><br /></span> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 7 – Ulusal Taahhütler ve Uluslar Arası İşbirliği<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 0cm; text-align: left; text-indent: 0cm;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">7.1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşmeye imza koyan her bir Taraf, Madde 5 ve 6’da belirtilen faaliyetleri<span style=""> </span>uygun olduğu ölçüde, tarım ve kırsal kalkınma politika ve programlarına dahil edecek ve gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımı için<span style=""> </span>diğer Sözleşme Taraflarıyla doğrudan yada GTÖ veya diğer ilgili uluslar arası kuruluşlar aracılığı ile işbirliği yapacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 24pt; text-align: left; text-indent: -24pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">7.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Uluslar arası işbirliği özellikle aşağıdaki hususlarda olacaktır: <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36.85pt; text-align: left; text-indent: -36.85pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(a)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımı<span style=""> </span>bakımından gelişmekte olan ve ekonomileri geçiş sürecinde olan ülkelerde kapasite oluşturulması ve geliştirilmesi; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36.85pt; text-align: left; text-indent: -36.85pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(b)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">gıda ve tarım bitki genetik kaynakları ile ilgili bilgi ve teknolojiye uygun olarak, koruma, değerlendirme, dokümantasyon, genetik geliştirme, bitki yetiştiriciliği, tohum üretim ve paylaşımı konularında, Bölüm IV’e uygun şekilde, uluslar arası etkinliklerin arttırılması; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36.85pt; text-align: left; text-indent: -36.85pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(c)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bölüm V’de<span style="color: red;"> </span>belirtilen kurumsal düzenlemelerin yapılması ve geliştirilmesi, ve <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 0cm; text-align: left; text-indent: 0cm;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(d)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 18’deki<span style=""> </span>finansal stratejinin uygulanması. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 8 – Teknik Yardım <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Tarafları bu Sözleşmenin uygulanmasını kolaylaştırmak amacıyla, tek taraflı olarak yada<span style=""> </span>uluslar arası kuruluşlar aracılığıyla<span style=""> </span>özellikle gelişmekte olan ülkelere ya da ekonomileri geçiş sürecinde olan ülkelere olmak üzere Sözleşme Taraflarına teknik yardım sağlayacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR">BÖLÜM III – ÇİFTÇİ HAKLARI<u> <o:p></o:p></u></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 9 – Çiftçi<span style=""> </span>Hakları <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 0cm; text-align: left; text-indent: 0cm;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">9.1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Tarafları<span style=""> </span>özellikle<span style=""> </span>menşei merkez ile ürün çeşitlilik merkezindeki<span style=""> </span>yerel<span style=""> </span>topluluklar ile<span style=""> </span>dünyanın bütün bölgelerindeki çiftçilerin önemli ölçüde katkı sağladığını ve<span style=""> </span>bütün dünyada<span style=""> </span>gıda ve tarımsal üretimin temelini oluşturan bitki genetik kaynaklarının korunması ve geliştirilmesi için bu katkının devam edeceğini kabul etmektedir.<span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 0cm; text-align: left; text-indent: 0cm;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">9.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Tarafları, gıda ve tarım bitki genetik kaynakları ile olan ilişkisinden dolayı, Çiftçi Haklarının hayata geçirilmesi sorumluluğunun ulusal hükümetlerde olduğu hususunda mutabıktırlar. Gereksinim ve önceliklerine uygun olarak,<span style=""> </span>Sözleşmeye imza koyan her bir Taraf<span style=""> </span>ulusal mevzuatlarına tabi olarak ve uygun görüldüğü ölçüde, aşağıdakiler de dahil olmak üzere, Çiftçi Haklarını<span style=""> </span>koruma altına almak ve teşvik etmek için önlemler alacaklardır : <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36pt; text-align: left; text-indent: -36pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(a)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">gıda ve tarım bitki genetik kaynakları konusunda geleneksel bilgilerin korunması; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36pt; text-align: left; text-indent: -36pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(b)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının kullanılmasından doğan yararların eşit olarak paylaşılması hakkı; ve<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36pt; text-align: left; text-indent: -36pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(c)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımı<span style=""> </span>ile ilgili konularda<span style=""> </span>ulusal düzeyde<span style=""> </span>karar alma sürecine katılım hakkı. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 0cm; text-align: left; text-indent: 0cm;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">9.3.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu maddede yer alan hiç bir hüküm<span style=""> </span>ulusal kanunlara tabi olarak ve uygun görüldüğü ölçüde, çiftçi tarafından ayrılmış tohum / üretim materyalinin<span style=""> </span>saklanması,<span style=""> </span>kullanımı, değişimi, ticareti ve satışı<span style=""> </span>ile ilgili olarak çiftçilerin sahip olduğu hakların kısıtlanması şeklinde yorumlanmayacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR">KISIM IV –<span style=""> </span>ÇOK TARAFLI ERİŞİM VE YARAR<span style=""> </span>PAYLAŞIMI SİSTEMİ <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 10 –<span style=""> </span>Çok Taraflı Erişim ve Yarar Paylaşımı Sistemi <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">10.1.Diğer Devletlerle olan ilişkilerde Sözleşme Tarafları, Devletlerin kendi tarım ve gıda bitki genetik kaynakları üzerindeki hükümranlık hakları olduğunu, erişim konusunda karar vermek de dahil olmak üzere, ulusal mevzuata uygun şekilde hükümetlerin yetkisi dahilinde olduğunu kabul etmektedir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">10.2.Egemenlik haklarını kullanırken, Sözleşme Tarafları gerek gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarına erişimi kolaylaştırmak gerekse bu kaynakların kullanımından doğan faydaların eşit ve adil bir biçimde<span style=""> </span>paylaşımı için verimli, etkili ve şeffaf çok taraflı bir sistemin geliştirilmesi gerektiği üzerinde mutabıktırlar. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 11 – Çok Taraflı Sistemin Kapsamı <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">11.1.Madde 1’de belirtilen gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir bir biçimde kullanılması ile bu kaynakların kullanılmasından doğan yararların adil ve eşit bir biçimde paylaşımına ilişkin amaçlar bakımından, gıda güvenliği ve aralarındaki karşılıklı bağıntıya uygun bir şekilde oluşturulan Çok Taraflı Sistem, Ek I’de liste halinde verilen gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarını içermektedir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">11.2.Madde 11.1’de tanımlandırıldığı üzere, Çok taraflı Sistem<span style=""> </span>kamusal<span style=""> </span>ağırlıklı olan ve Sözleşmenin Taraflarının kontrol ve yönetimindeki Ek I’de sıralanan<span style=""> </span>bütün gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarını içermektedir. Çok Taraflı Sistemin<span style=""> </span>kapsamının mümkün olduğunca geniş tutulabilmesi amacıyla, Sözleşmenin Tarafları Ek I’de belirtilen diğer gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının Çok Taraflı Sisteme dahil edilebilmesi için gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarını elinde tutan diğer<span style=""> </span>tarafların<span style=""> </span>da katılması yönünde davet yapmaktadır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">11.3.Sözleşmenin Tarafları, Ek I’de liste halinde verilen gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarını elinde tutan<span style=""> </span>bütün gerçek ve tüzel şahısları<span style=""> </span>bu gibi gıda ve tarım bitki kaynaklarının Çok Taraflı Sisteme dahil edilebilmesi için,<span style=""> </span>yetki alanları içerisinde<span style=""> </span>uygun önlemleri alma yönünde teşvikte bulunma konusunda mutabıktırlar. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">11.4.Sözleşmenin yürürlülüğe girmesinden itibaren iki yıl içerisinde, Yönetim Organı11.3. paragrafta belirtilen gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının Çok taraflı Sisteme dahil edilmesi konusunda<span style=""> </span>sağlanan ilerlemeleri değerlendirmeye alacaktır. Bu değerlendirmenin ardından, Yönetim Organı’da ve tarım bitki genetik kaynaklarını Çok Yönlü Sisteme dahil ettirmeyen paragraf 11.3’de adı geçen gerçek ve tüzel kişilere ulaşılması<span style=""> </span>gerekip gerekmediği ya da uygun göreceği diğer önlemlerin alınması gerekip gerekmediğine karar verecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">11.5.Çok Taraflı Sistem Madde 15.1 (a)’da belirtildiği üzere, Uluslararası Tarımsal Araştırmalar Danışma Grubu’na bağlı Uluslararası Tarımsal Araştırma Merkezleri ve diğer uluslar arası kuruluşların ellerinde bulunan <i style="">ex situ</i> koleksiyonlarının, Madde 15.5’e uygun olarak bir araya getirdiği ve Ek 1’de liste halinde<span style=""> </span>verilen gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarını da kapsayacaktır. <u><o:p></o:p></u></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 12 – Çok Taraflı Sistem İçerisinde Gıda ve Tarım Bitki Genetik Kaynaklarına Erişiminin Kolaylaştırılması<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR">12.1.</span></u><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşmenin Tarafları Madde 11’de belirtilen gıda ve tarım bitki kaynaklarına Çok Taraflı Sistem içerisinde erişiminin kolaylaştırılmasının işbu Sözleşmede öngörülen şartlara uygun olarak yapılacağı konusunda mutabık kalmışlardır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">12.2.Sözleşme Tarafları Çok Taraflı Sistem aracılığıyla, diğer Sözleşme Tarafları’na erişim sağlanması için gerekli yasal veya diğer uygun önlemleri alma konusunda anlaşmış bulunmaktadır. Bu bağlamda, Madde 14.4’de öngörülen şartlara tabi olarak;<span style=""> </span>herhangi bir<span style=""> </span>Sözleşme Tarafının<span style=""> </span>yargı yetkisi altında olan<span style=""> </span>gerçek ya da tüzel kişilere<span style=""> </span>de erişim sağlanacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">12.3.Erişim aşağıdaki şartlara uygun olarak sağlanacaktır : <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(a)Erişim yalnızca kimyasal, farmakolojik ve / veya beslenmeyle ilgisi olmayan<span style=""> </span>sanayi kullanımını hariç olmak kaydıyla, gıda ve tarım için araştırma, ıslah ve eğitime yönelik kullanım ve muhafazaya yönelik olacaktır.<span style=""> </span>Çok amaçlı olarak kullanılabilen ürünlerde (gıda ve gıda dışı), bu ürünlerin gıda güvenliği bakımından sahip oldukları önem Çok taraflı Sisteme dahil edilmesi ve kolaylıkla erişim sağlanabilmesi için belirleyici olmalıdır;<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(b)Erişim kısa süre içerisinde, bireysel<span style=""> </span>erişimlerin izlenmesine<span style=""> </span>gerek kalmaksızın bedelsiz olarak sağlanmalı veya bir bedel istenecekse, asgari maliyeti aşmamalıdır; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(c)Eldeki tüm pasaport verileri ilgili kanuna tabi olarak, beraberindeki diğer bütün gizliliği olmayan bilgiler<span style=""> </span>söz konusu gıda ve tarım bitki genetik kaynakları<span style=""> </span>ile birlikte verilmelidir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(d)Alıcı,<span style=""> </span>Çok Taraflı Sistem içerisinde belirlenen biçimde, fikri mülkiyet veya gıda ve tarım bitki genetik kaynakları veya gen parçalarına<span style=""> </span>ya da elemanlarına erişimi sınırlandırılan diğer haklar için talepte bulunamayacaktır. Alıcı, materyalin Çok Taraflı Sistemden sağlanan şekli ile, gıda ve tarım bitki genetik kaynakları veya bunların genetik parçaları veya öğeleri üzerinde erişimi sınırlayacak şekilde fikri mülkiyet hakları veya diğer haklar için talepte bulunamayacaktır;<span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(e)Geliştirilmekte olan gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarına erişim konusunda yetki, çiftçiler tarafından geliştirilenler de dahil olmak üzere,<span style=""> </span>geliştirme dönemi boyunca bu işlemi yapanlarda olacaktır; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(f)Fikri mülkiyet ya da diğer<span style=""> </span>telif hakları<span style=""> </span>ile koruma altına alınmış olan<span style=""> </span>gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarına erişim, uluslar arası anlaşmalara ve<span style=""> </span>diğer ilgili ulusal kanunlara uygun olacaktır; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(g)Çok taraflı Sistem içerisinden temin edilen ve muhafazaya alınan<span style=""> </span>gıda ve tarım bitki genetik kaynakları, bu Antlaşmanın hükümlerine bağlı olarak, Çok taraflı Sisteme verilmek üzere alıcısı tarafından hazır bulundurulmaya devam edilecektir; ve <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(h)Sözleşmenin tarafları, bu maddede öngörülen diğer şartlara halel getirmeksizin,<span style=""> </span><i style="">in situ</i> koşullarda bulunan<span style=""> </span>gıda ve tarım için bitki gen kaynaklarına erişimin, ulusal mevzuata uygun olarak<span style=""> </span>veya böyle bir mevzuatın olmaması halinde, Yönetim Organı tarafından belirlenen standartlara uygun olarak sağlanması konusunda mutabıktırlar.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style=""> </span>12.4.Bu bağlamda, yukarıdaki Madde 12.2 ve 12.3’e uygun olarak sağlanan erişim kolaylığı Yönetim Organı tarafından<span style=""> </span>yürütülecek olan ve bu Antlaşmada yer alan 12.3a, d, ve g maddeleri ile birlikte Madde 13.2 (ii)’de öngörülen yararların paylaşımına ilişkin şartlar ve Antlaşmanın diğer ilgili maddelerini içeren standart materyal transfer anlaşmasına (MTA) uygun olacak, gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarına erişim şartı MTA şartlarının bu kaynakların bir başka şahıs ya da şirkete<span style=""> </span>devrini ya da<span style=""> </span>gıda ve tarım için bitki genetik kaynaklarının sonraki devirlerini olası kılan şartı uygulanacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style=""> </span>12.5.Sözleşmen Tarafları MTA ile üstlenilen yükümlülüğün<span style=""> </span>yalnızca MTA’ni düzenleyen taraflar arasında olduğunu kabul ederek, MTA’nden kaynaklanan<span style=""> </span>sözleşmeye dayalı anlaşmazlıklarda yasal sistem çerçevesinde, gerekli yasal şartları karşılayan müracaatlar için bir fırsat sağlayacaklardır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">12.6. Sözleşme Tarafları olağanüstü afet durumlarında, tarımsal sistemin tekrar kurulmasına katkı sağlamak amacıyla, afet koordinasyon organları ile işbirliğine giderek Çok Taraflı Sistem içerisindeki gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarına erişim kolaylığı sağlamayı kabul etmektedir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 13 – Çok Taraflı Sistemde Yarar Paylaşımı<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">13.1.Sözleşme Tarafları Çok Taraflı Sistem<span style=""> </span>içerisinde yer alan<span style=""> </span>gıda ve tarım bitki genetik kaynakları için sağlanan erişim kolaylığının<span style=""> </span>Çok Taraflı Sistem için<span style=""> </span>başlı başına bir fayda sağladığını kabul etmekle birlikte<span style=""> </span>bundan dolayı elde edilen faydanın<span style=""> </span>bu Maddedeki şartlara uygun olarak eşit ve adil bir biçimde paylaşılacağı hususunda mutabıktırlar. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">13.2.Sözleşme Tarafları,<span style=""> </span>Çok Taraflı Sistem içerisinde yer alan gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının<span style=""> </span>ticari kullanımı da dahil olmak üzere<span style=""> </span>kullanımından kaynaklanan<span style=""> </span>faydaların Küresel Eylem Planındaki<span style=""> </span>öncelikli faaliyet alanlarını dikkate alarak Yönetim Organı rehberliğinde, bilgiye erişim, bilgi alışverişi, teknolojik erişim ve transfer, kapasite geliştirme ve ticari etkinliklerden dolayı faydaların paylaşımı gibi aşağıda sıralanan mekanizmalar içerisinde<span style=""> </span>eşit ve adil bir biçimde paylaşılması hususunda mutabakat sağlamışlardır:<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(a)<u>Bilgi Alışverişi <o:p></o:p></u></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Tarafları Çok Taraflı Sistem içerisinde yer alan gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının diğer konularla birlikte karakterizasyonu, değerlendirilmesi ve kullanımı işleriyle ilgili katalog ve envanterler, teknolojik bilgiler, teknik, bilimsel ve sosyo-ekonomik araştırmaların sonuçlarını içeren bilgileri hazır etmeyi kabul etmektedirler. Bu gibi bilgiler geçerli kanun ve ulusal<span style=""> </span>düzeyde tanınan yetkilere tabi olarak<span style=""> </span>gizli olmaması durumunda vermek üzere hazır edilecektir. Bu bilgiler Madde 17’de üzerinde durulan bilgi sistemi aracılığı ile Sözleşmenin bütün taraflarına verilecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(b)<u>Teknolojiye erişim ve teknoloji transferi <o:p></o:p></u></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(i) Sözleşme Tarafları Çok Taraflı Sistem içerisinde yer alan gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının muhafazası, karakterizasyonu, değerlendirilmesi ve kullanımı<span style=""> </span>ile ilgili teknolojilerini vermek ve/veya erişim kolaylığı sağlamayı taahhüt ederler. Bazı teknolojilerin yalnızca genetik materyal ile transfer edilebileceğinden,<span style=""> </span>Sözleşmenin Tarafları<span style=""> </span>Madde 12’de yer alan şartlara uygun olarak, Çok Taraflı Sistem içerisinde yer alan gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının kullanımı<span style=""> </span>ile geliştirilen bu gibi teknoloji ve genetik materyale erişim kolaylığı ile gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının kullanımıyla geliştirilmiş çeşitler ile<span style=""> </span>genetik materyali sağlayacaktır. Bu teknolojilere erişim, geliştirilmiş çeşit<span style=""> </span>ve genetik materyale erişim bir taraftan mülkiyet hakları ile uygulanabilir ise erişimle ilgili kanunlara<span style=""> </span>saygı gösterilirken diğer taraftan da ulusal kapasitelerine uygun olacak şekilde sağlanacak ve/veya kolaylaştırılacaktır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(ii)Özellikle gelişmekte olan ülkeler ile ekonomileri geçiş sürecinde olan ülkelerde teknoloji transferi<span style=""> </span>gıda ve tarım için bitki gen kaynaklarının kullanımı<span style=""> </span>üzerinde faaliyette bulunan ürün bazlı gruplar, araştırma ve geliştirmeye dayalı bütün ortaklıklar<span style=""> </span>ve alınan materyal ile ilgili olarak kurulan ticari ortak girişimler, insan kaynaklarının geliştirilmesi<span style=""> </span>ve etkin araştırma tesislerinin kurulması, yönetimi<span style=""> </span>ve katılımıyla<span style=""> </span>bir dizi önlemler alınarak yapılacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(iii)Gelişmekte olan ülkeler ile özellikle az gelişmiş ve ekonomileri<span style=""> </span>geçiş sürecinde olan ülkelerde, yukarıda (i) ve (ii) bentlerinde belirtilen teknoloji transferi ve erişim işlemleri, fikri mülkiyet hakları ile korunanlar da dahil olmak üzere, Çok Taraflı sistem içerisinde<span style=""> </span>araştırma ve geliştirmeye dayalı ortaklıklar kanalıyla üzerinde mutabık kalınan imtiyazlar ve<span style=""> </span>tercihli koşullar<span style=""> </span>dahil olmak üzere,<span style=""> </span>gelişmekte olan ülkelerle, az gelişmiş ülkeler ve ekonomileri geçiş sürecinde olan ülkelerde bu teknolojilerin muhafaza maksatlı kullanılması durumunda çiftçilerin yararına en adil ve en uygun şartlarda<span style=""> </span>sağlanacak ve / veya kolaylaştırılacaktır. Söz konusu transfer ve erişim<span style=""> </span>fikri mülkiyet haklarının yeterli ve etkin bir biçimde<span style=""> </span>korunması yönünde uyumlu olan ve bu hakları tanıyan<span style=""> </span>hükümlere<span style=""> </span>göre yapılacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">( c)<u>Kapasite oluşturma<o:p></o:p></u></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Plan ve programlarında gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının geliştirilmesi yönelik öncelikleri bulunan gelişmekte olan ülkeler ile ekonomileri geçiş sürecinde olan ülkelerin ihtiyaçları göz önüne alınarak, Sözleşme Tarafları, Çok Taraflı Sistem kapsamında bulunan bu gibi gıda ve tarım bitki genetik kaynakları bakımından aşağıdaki hususlara öncelik verecektir; (i) bilimsel ve teknik eğitim programları ile gıda ve tarım için bitki genetik kaynaklarının muhafazası ve sürdürülebilir bir biçimde kullanılmasına ilişkin eğitimlerin<span style=""> </span>geliştirilmesi ve / veya güçlendirilmesi, (ii) gelişmekte olan ülkelerle ekonomileri geçiş sürecinde olan ülkelerde gıda ve tarım için bitki gen<span style=""> </span>kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımı için tesislerin geliştirilmesi ve güçlendirilmesi, ve (iii) öncelikle ve mümkün olan yerlerde gelişmekte olan ülkelerle ekonomileri geçiş sürecinde olan ülkelerdeki kurumlarla işbirliğine giderek<span style=""> </span>mümkün olduğu ölçüde bilimsel araştırmaların yapılması ve gerek duydukları alanlarda bu gibi araştırmalar için kapasitelerinin geliştirilmesi. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(d)<u>Ticarileştirmede parasal ve diğer yararların paylaşımı<o:p></o:p></u></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(i)Sözleşme Tarafları Çok Taraflı Sistem kapsamında, araştırma ve teknolojik kalkınma alanlarında gelişmekte olan ülkelerle ekonomileri geçiş sürecinde olan ülkelerdeki<span style=""> </span>özel sektör de dahil olmak üzere<span style=""> </span>ortaklık<span style=""> </span>ya da işbirliği sağlayarak bu Maddede belirtilen alanlarda<span style=""> </span>kamu ve özel sektörün katılımıyla ticari faydaların paylaşımını sağlamak amacıyla önlemler almayı kabul etmektedir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(ii)Sözleşme<span style=""> </span>Tarafları, Çok Taraflı Sistemden temin edilen bir materyal içeren gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının kullanımı sonucu ticari bir ürün geliştiren alıcının, Madde 19. 3f’de belirtildiği üzere mekanizmaya ödeme yapacağını, ürünün ticarileşmesinden doğacak yararın eşit bir şekilde paylaşılacağını, böyle bir ürünün daha ileri araştırmalar yapmak üzere başkalarına verilmesi durumu bundan hariç tutulmak kaydıyla, ürünü ticarileştiren alıcının ödeme yapması yönünde teşvik edilmesi hususlarını içeren hükümleri<span style=""> </span>standart MTA dahil etmeyi kabul ederler.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-size: 18pt; line-height: 150%; font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yönetim Organı, ilk toplantısında<span style=""> </span>ticari uygulamalara paralel olarak<span style=""> </span>ödemenin şekli, düzeyi ve biçimini belirleyecektir. Yönetim Organı<span style=""> </span>bu gibi bir ürünün ticaretini yapan muhtelif kategorilerdeki alıcıların farklı düzeylerde ödemede bulunmasına karar verebilecek; ayrıca ihtiyaç durumunda gelişmekte olan ve ekonomileri geçiş sürecinde bulunan ülkelerdeki küçük çiftçilerin bu ödemelerden muaf tutulması yönünde karar alabilecektir. Yönetim Organı zaman zaman faydaların adil ve eşit olarak dağıtılmasının sağlanması için<span style=""> </span>ödeme düzeylerini incelemeye alacak ve bu Antlaşmanın yürürlüğe girmesinden itibaren beş yıllık süre içerisinde<span style=""> </span>söz konusu ürünün daha fazla araştırma ve üretim yapılması için diğerlerine herhangi bir kısıtlama getirmeksizin<span style=""> </span>ticaretinin yapılması durumunda MTA’ndaki zorunlu ödeme şartlarının<span style=""> </span>uygulanıp uygulanmayacağı<span style=""> </span>konusunu da değerlendirecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">13.3.Sözleşme Tarafları gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının Çok taraflı Sistem kapsamında kullanılmasından kaynaklanan faydaların, bu gibi gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarını muhafaza eden ve sürdürülebilir biçimde kullanan özellikle gelişmekte olan ve ekonomileri geçiş sürecindekiler olmak üzere tüm ülkelerin çiftçilerine, doğrudan ve dolaylı olarak öncelikle gitmesi gerektiğini kabul ederler.<s><o:p></o:p></s></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><s><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></s></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><s><span style="font-weight: normal;" lang="TR">13.4.</span></s><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yönetim Organı ilk toplantısında özel gereksinimleri olan ve/veya Çok Taraflı Sistem içerisinde gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının<span style=""> </span>çeşitliliğine katkı sağlayan gelişmekte olan ülkeler ile ekonomileri geçiş sürecinde olan ülkelerde gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının muhafazası amacıyla, Madde 18’de belirtilen finans stratejisi ile ilgili özel yardım politika ve kriterlerini ele alacaktır.<s><o:p></o:p></s></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><s><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></s></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><s><span style="font-weight: normal;" lang="TR">13.5.</span></s><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Tarafları özellikle<span style=""> </span>gelişmekte olan ülkelerle ekonomileri geçiş sürecinde olan ülkelerin Küresel Eylem Planını<span style=""> </span>bir bütün olarak uygulayabilme kabiliyetlerinin bu Maddedeki şartlar ve Madde 18’deki finansman stratejisi ile ilgili şartların<span style=""> </span>tam anlamıyla uygulanmasına bağlı olduğunu görmektedirler. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">13.6.Sözleşme Tarafları gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarından<span style=""> </span>yararlanan Gıda İşleme sanayiinin Çok Taraflı Sisteme katkı sağlayacağını teslim etmekle birlikte gönüllü bir yarar paylaşım stratejisi modeli üzerinde duracaklardır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR">KISIM V – DESTEKLEYİCİ UNSURLAR <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 14 – Küresel Eylem Planı <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="color: red; font-weight: normal;" lang="TR">Gıda ve Tarım Bitki Genetik Kaynaklarının Korunması ve Sürdürülebilir Kullanımı Küresel Eylem Planının rolünün bu Sözleşme için önem taşıdığını tanıyarak, Sözleşmeyi imzalayan Taraflar<span style=""> </span>madde 13’de öngörülen şartları dikkate alarak<span style=""> </span>kapasite artırımı, teknoloji transferi ve bilgi alış verişi ile uyumlu bir<span style=""> </span>çerçeve çizmek suretiyle uluslar arası işbirliği yapmak ve ulusal yaptırımları devreye sokarak<span style=""> </span>Sözleşmeyi etkili bir biçimde uygulamalıdır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 15 – Uluslar Arası<span style=""> </span>Tarımsal Araştırma Danışma Grubun- UluslarArası Tarımsal Araştırma Merkezlerinin ve diğer Uluslar arası Kuruluşlar tarafından sahip olunan Gıda ve Tarım Bitki Genetik Kaynaklarının Yeri Dışında Muhafaza Edilen Kolleksiyonları<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 21pt; text-align: left; text-indent: -21pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">15.1</span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"> Sözleşme Tarafları, Uluslararası Tarımsal<span style=""> </span>Araştırma Danışman Grubu<span style=""> </span>(CGIAR)-Uluslararası Tarımsal Araştırma Merkezlerinin (IARCs) güvenle<span style=""> </span>elinde bulundurduğu<span style=""> </span>gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının<span style=""> </span>yeri dışında muhafaza edilen kolleksiyonlarının bu sözleşme için öneminin farkındadırlar. Sözleşme Tarafları böyle yeri dışında muhafaza edilen kolleksiyonlarla ilgili olarak, Uluslararası Tarımsal Araştırma Merkezlerini aşağıdaki hüküm ve şartlara uygun olarak Yönetim Organları ile anlaşma yapmaya çağırmaktadır: <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(a)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Ek I’de liste halinde verilen ve Uluslararası Tarımsal Araştırma Merkezlerin elinde bulunan gıda ve tarım bitki genetik kaynakları,<span style=""> </span>bu Sözleşmenin IV. Kısmında yer alan şartlara uygun olarak hazır bulundurulacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(b)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Sözleşmedenin<span style=""> </span>Ek:1’inde listelenenlerden farklı olan ve bu sözleşmenin yürürlüğe girmesinden önce toplanan ve Uluslararası Tarımsal Araştırma Merkezleri<span style=""> </span>tarafından elinde bulundurulan gıda ve tarım bitki genetik kaynakları ve Uluslararası Tarımsal Araştırma Merkezleri ile Gıda ve Tarım Örgütü arasında yapılan anlaşmalar uyarınca<span style=""> </span>geçerli olan Materyal Transfer Anlaşması<span style=""> </span>şartlarına uygun olarak hazır bulundurulacaktır. Söz konusu Materyal Transfer Anlaşması, bu Sözleşmenin ilgili şartları ile özellikle 12. ve 13. Maddeleri uyarınca<span style=""> </span>aşağıdaki koşullara tabi olarak Uluslararası Tarımsal Araştırma Merkezleri ile<span style=""> </span>görüşülmek suretiyle Yönetim Organı tarafından düzenli olarak yapılan ikinci oturumdan sonraya kalmamadan<span style=""> </span>değiştirilecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.4pt; text-align: left; text-indent: -35.4pt; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">(ı)<span style=""> </span>Uluslararası Tarımsal Araştırma Merkezleri,<span style=""> </span>Yönetim Organı tarafından<span style=""> </span>hazırlanan çizelgeye göre<span style=""> </span>kayıtlara giren Materyal Transfer Anlaşması’nı Yönetim Organı’na bildirecektir</span><span style="" lang="TR">; </span><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36pt; text-align: left; text-indent: -36pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(ii)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Topraklarında <i style="">in situ</i><span style=""> </span>şartlarından (doğadan) toplanmış gıda ve tarım bitki genetik kaynakları olan Sözleşme Tarafları’na, talepleri halinde, Materyal Transfer Anlaşması olmaksızın, toplanan gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının örnekleri verilecektir; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36pt; text-align: left; text-indent: -36pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(iii)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Ulusal ve bölgesel<span style=""> </span>programlarında,<span style=""> </span>muhafazasında ve sürdürülebilir kullanımında sorun olan gıda ve tarım bitki genetik kaynakları olan gelişmekte olan ülkeler<span style=""> </span>ve ekonomisi geçiş sürecinde olan ülkelere mahsus olmak üzere ve özellikle çeşitlilik merkezlerine<span style=""> </span>ve<span style=""> </span>az gelişmiş ülkelere, Madde 19.3f’de belirtilen<span style=""> </span>mekanizmaya uyan durumlarda, yukarda bahsedilen<span style=""> </span>Materyal Transfer Anlaşması kapsamında doğacak faydalar uygulanacaktır; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 36pt; text-align: left; text-indent: -36pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(iv)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Uluslararası Tarımsal Araştırma Merkezleri, Materyal Transfer Anlaşması’nda ileri sürülen koşullara etkin bir biçimde uyulmasını teminen<span style=""> </span>kendi yetki alanları içerisinde<span style=""> </span>uygun önlemleri alacaklar ve<span style=""> </span>uygun</span><span style="" lang="TR"> </span><span style="font-weight: normal;" lang="TR">görülmeyen koşulları vakit geçirmeksizin Yönetim Organı’na bildirecektir; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(c)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Uluslararası Tarımsal Araştırma Merkezleri, bu Sözleşmede öngörülen şartlara tabi olarak,<span style=""> </span>ellerinde bulundurdukları <i style="">ex situ</i> kolleksiyonlarla ilgili politik rehberlik<span style=""> </span>sağlayan Yönetim Organı’nın sahip olduğu yetkileri tanımaktadır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(d)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><i style=""><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Ex situ </span></i><span style="font-weight: normal;" lang="TR">kolleksiyonların içinde tutulduğu bilimsel ve teknik olanaklar, özellikle Gıda ve Tarım Örgütü-Gıda ve Tarım Genetik Kaynakları Komisyonu<span style=""> </span>tarafından belirlenen Gen Bankası Standartları<span style=""> </span>olmak üzere, bu <i style="">ex situ</i> kolleksiyonların uluslar arası düzeyde kabul görmüş standartlara uygun<span style=""> </span>olarak<span style=""> </span>yönetimini ve idaresini<span style=""> </span>taahhüt eden Uluslararası Tarımsal Araştırma Merkezleri’nin yetkisinde kalacaktır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(e)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Tarımsal Araştırma Merkezleri tarafından yapılan talep üzerine, Sekreterya uygun görülen teknik desteği sağlayacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(f)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sekreterya<span style=""> </span>bu Madde kapsamında yer alan<span style=""> </span>malzemenin koruma altına alınması ve değişimi<span style=""> </span>ile ilgili konularda yapılan bütün faaliyetleri doğrudan inceleme ve tesislere girme hakkına her zaman sahip olacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(g)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Eğer Tarımsal Araştırma Merkezleri<span style=""> </span>tarafından tutulan ve dışarıdan elde edilen bu kaynakların düzenli olarak bakımı engellenirse ya da bu konuda mücbir sebep gibi nedenlerden dolayı<span style=""> </span>herhangi bir şekilde tehdit söz konusu ise, Sekreterya, ev sahibi ülkenin onayıyla, mümkün olduğu ölçüde bu kaynakların<span style=""> </span>tahliyesi ya da<span style=""> </span>başka bir yere nakli konusunda<span style=""> </span>yardımcı olacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">15.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Tarafları, bu Sözleşmeye uygun olarak Yönetim Organı ile<span style=""> </span>anlaşma yapan Uluslararası<span style=""> </span>Tarımsal Araştırma Danışma<span style=""> </span>Grubu’na bağlı Tarımsal Araştırma Merkezleri’ne<span style=""> </span>Çok Taraflı Sistem çerçevesinde Ek 1’de verilen gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarına erişim kolaylığı sağlanacaktır. Sözleşme Taraflarının isteği üzerine,<span style=""> </span>bu Merkezler<span style=""> </span>Sekreterya tarafından kayıtı tutulan bir Tarımsal Araştırma Merkezleri’nin listeye dahil edilecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="" lang="TR"><span style="">15.3.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style=""> </span>İşbu Sözleşmenin yürürlüğe girmesinden sonra Tarımsal Araştırma Merkezleri tarafından alınan ve koruma altında tutulan Ek-1’de verilenlerin dışındaki materyal,<span style=""> </span>Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi ya da yürürlükteki diğer kanunlara uygun olarak materyali<span style=""> </span>alan Tarımsal Araştırma Merkezleri ile bu kaynakların menşei olan ülke<span style=""> </span>veya bu kaynaklara sahip olan ülke arasında<span style=""> </span>karşılıklı olarak mutabık kalınan esaslara göre<span style=""> </span>erişim<span style=""> </span>için<span style=""> </span>hazır<span style=""> </span>bulundurulacaktır.</span><span style="" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">15.4.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Tarafları Yönetim Organı ile anlaşma imzalayan Tarımsal Araştırma Merkezleri’ne, Tarımsal Araştırma Merkezleri’nin<span style=""> </span>etkinlikleri ve yürüttükleri programlar için önem arz eden ve Ek 1’de yer almayan gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarına, karşılıklı olarak varılan mutabakatın esaslarına göre erişim sağlamaya teşvik edilirler. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">15.5.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yönetim Organı<span style=""> </span>diğer ilgili uluslar arası kuruluşlarla <span style=""> </span>bu Maddede öngörülen amaçlar için anlaşmalar tesis etmeye çaba gösterecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 16 – Uluslar Arası Bitki Genetik Kaynakları Ağı<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">16.1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Uluslararası gıda ve tarım bitki genetik kaynakları şebekesindeki mevcut işbirliği, gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarına dair amaçlara bütünüyle ulaşılması bakımından bu Sözleşmede öngörülen şartlara uygun olarak<span style=""> </span>mevcut düzenlemeler esasında,<span style=""> </span>teşvik edilecek veya geliştirilecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">16.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Tarafları devlet, özel, hükümet dışı, araştırma, üretim<span style=""> </span>ve diğer kuruluşlar dahil olmak üzere ilgili bütün kuruluşları<span style=""> </span>gıda ve tarım için<span style=""> </span>bitki genetik kaynakları ağına katılmaya<span style=""> </span>uygun olduğu ölçüde teşvik edecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 17 – Gıda ve Tarım Bitki Genetik Kaynakları <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Global Bilgi Sistemi <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="color: red; font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">17.1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="color: red; font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Tarafları, kendilerine<span style=""> </span>gıda ve tarım için bitki gen<span style=""> </span>kaynakları ile ilgili olarak sunulan bilgiler aracılığı elde edecekleri yararların paylaşımına katkı sağlayacak olan gıda ve tarım bitki genetik kaynakları<span style=""> </span>ile ilgili bilimsel, teknik ve çevresel konularda<span style=""> </span>mevcut bilgi sistemlerine<span style=""> </span>dayalı olarak bilgi alış verişini kolaylaştırmak amacıyla global bilgi sistemi geliştirecek ve bu sistemi ileriye götüreceklerdir. Global bilgi sisteminin geliştirilmesinde Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi Bilgi Değişim<span style=""> </span>Mekanizması ile işbirliği yapılacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">17.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşmenin Taraflarından yapılan bildirime dayalı olarak, malzemenin emniyetli bir biçimde korunması bakımından gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının etkili bir biçimde bakımını<span style=""> </span>tehdit eden<span style=""> </span>durumlar konusunda erken uyarı sağlanacaktır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">17.3.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşmenin Tarafları,<span style=""> </span>Madde 14’ de belirtilen Global Eylem Planının yürütülmesi ve güncelleştirilmesi amacıyla<span style=""> </span>dünya üzerindeki gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının durumunun periyodik olarak değerlendirilmesinde Gıda ve Tarım Örgütü-Gıda ve Tarım Genetik Kaynakları Komisyonu ile işbirliği yapacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR">KISIM VI – MALİ ŞARTLAR <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 18 – Mali Kaynaklar <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">18.1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Tarafları bu Maddede öngörülen şartlara uygun olarak, bu Sözleşmenin uygulanması amacıyla bir finansman stratejisi belirleyecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">18.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Finansman stratejisinin amacı<span style=""> </span>bu Sözleşme çerçevesinde<span style=""> </span>yürütülecek olan faaliyetlerin<span style=""> </span>mali kaynaklarının uygunluğunu, şeffaflığını, etkinliğini ve verimliliğini sağlamaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">18.3.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Özellikle gelişmekte olan ülkelerde ve ekonomik bakımdan geçiş sürecini yaşayan ülkelerde öncelik taşıyan etkinlikler, planlar ve programlar için kaynak yönlendirmek amacıyla ve<span style=""> </span>Global Eylem Planı göz önünde tutularak, Yönetim Organı<span style=""> </span>bu finansman için periyodik olarak<span style=""> </span>bir hedef belirleyecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">18.4.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu finansman stratejisi uyarınca; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 21.75pt; text-align: left; text-indent: -21.75pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(a)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Tarafları, işbu Sözleşme çerçevesinde yer alan plan ve programların uygulanması için önceden belirlenen<span style=""> </span>ve kabul görmüş olan kaynak tahsisatının etkili ve dikkatli bir biçimde kullanımını sağlamak için<span style=""> </span>uluslar arası mekanizmaların, finansman kuruluşlarının ve kurumların Yönetim Organları arasında<span style=""> </span>gerekli ve uygun görülen bütün önlemleri alacaklardır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 21.75pt; text-align: left; text-indent: -21.75pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="color: red; font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(b)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="color: red; font-weight: normal;" lang="TR">İşbu Antlaşama çerçevesinde<span style=""> </span>üstlenmiş oldukları yükümlülükleri etkili bir biçimde uygulayacak olan gelişmekte olan ülke ya da ekonomik açıdan geçiş süreci yaşayan ülke konumundaki Sözleşme Tarafları<span style=""> </span>bu Maddede belirtilen<span style=""> </span>kaynakların özellikle<span style=""> </span>gelişmiş ülkeler tarafından sağlanan tahsisatlara bağımlı kalacaklardır. Gelişmekte olan ülke ya da ekonomisi geçiş sürecinde olan ülke konumundaki<span style=""> </span>Sözleşme Tarafları<span style=""> </span>gıda ve tarım bitki genetik kaynakları plan ve programlarına uygun olarak belirlenen önceliklere uyacaklardır</span><span style="color: red;" lang="TR">. </span><span style="color: red; font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 21.75pt; text-align: left; text-indent: -21.75pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(c)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Gelişmiş ülke ya da gelişmekte olan ülke ile ekonomik açıdan geçiş sürecinde olan ülke statüsündeki Sözleşme Tarafları<span style=""> </span>tek tarafları, bölgesel ve çok taraflı kanallarla bu Sözleşmenin yürütülmesi için finans sağlayacaklardır. Bu kanallar Madde 19.3f’de belirtilen mekanizmayı içerecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 21.75pt; text-align: left; text-indent: -21.75pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(d)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşmeye imza koyan her bir Taraf<span style=""> </span>ulusal kapasiteleri ve mali kaynaklarına uygun olarak<span style=""> </span>gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir bir biçimde kullanılması için ulusal düzeyde yürütülecek faaliyetlere mali kaynak sağlamayı ve bu kaynakları taahhüt etmeyi kabul ederler. Sağlanan mali<span style=""> </span>kaynaklar bu Sözleşmeye uygunsuz bir biçimde, özellikle malların uluslar arası ticaretiyle ilgili alanlarda, kullanılmayacaktır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 21.75pt; text-align: left; text-indent: -21.75pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(e)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Tarafları Madde 13.2d’den doğan faydaların finansman stratejisinin bir parçasını oluşturduğunu kabul ederler. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 21.75pt; text-align: left; text-indent: -21.75pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(f)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style=""> </span>Gönüllü katkı, Madde 13’de öngörülen şartlar dikkate alınarak,<span style=""> </span>Sözleşmeye Taraf olan ülkelerdeki özel sektör, hükümet dışı kuruluşlar ve<span style=""> </span>diğer kaynaklardan sağlanabilir. Sözleşme Tarafları, bu gibi katkıların teşvik edilmesinin Yönetim Organı tarafından<span style=""> </span>bir strateji modeli olarak değerlendireceği <span style=""> </span>hususunu kabul ederler. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="" lang="TR"><span style="">18.5.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Tarafları,<span style=""> </span>gelişmekte olan<span style=""> </span>ülkelerde ve<span style=""> </span>özellikle az gelişmiş ülkeler ve ekonomisi geçiş sürecinde olan ülkelerde<span style=""> </span>gıda ve tarım genetik kaynaklarını muhafaza eden ve<span style=""> </span>sürdürülebilir olarak kullanan<span style=""> </span>çiftçiler için<span style=""> </span>kabul edilmiş plan ve<span style=""> </span>programların<span style=""> </span>uygulanmasına öncelik verileceğini kabul ederler.<span style=""> </span></span><span style="" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR">KISIM VIII – KURUMSAL ŞARTLAR <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">MADDE 19 – Yönetim Organı <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">19.1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu vesileyle<span style=""> </span>bu Antlaşma için, Sözleşme Taraflarının tamamından ibaret olan<span style=""> </span>bir<span style=""> </span>Yönetim Organı oluşturulmuştur. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">19.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Belli başlı konularda bir karara varmak için<span style=""> </span>oybirliği dışında bir başka yöntem<span style=""> </span>olmadıkça<span style=""> </span>Yönetim Organının bütün kararları oybirliği ile alınacaktır,<span style=""> </span>ancak Madde 23 ve 24’le ilgili olarak daima oybirliği gerekli olacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">19.3.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yönetim Organı görevleri, özellikle aşağıdaki konularda,<span style=""> </span>bu Antlaşmanın tam uygulanmasını<span style=""> </span>teşvik etmek olacaktır;<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(a)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Antlaşmanın uygulanması<span style=""> </span>için, özellikle Çok Taraflı sistemin işletilmesi için, izleme amacıyla politika<span style=""> </span>yönlendirme ve<span style=""> </span>rehberlik sağlama ve gerekli durumlarda benzer tavsiyeleri benimseme, <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(b)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Antlaşmanın uygulanması için plan ve programların kabulü; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(c)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 18’de öngörülen şartlara uygun olarak,<span style=""> </span>bu Antlaşma uygulanması için<span style=""> </span>finansman stratejisinin<span style=""> </span>ilk oturumda kabulü<span style=""> </span>ve periyodik olarak incelenmesi; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(d)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Antlaşmanın bütçesinin<span style=""> </span>kabulü; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(e)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style=""> </span>Gerekli kaynakların ne<span style=""> </span>derece uygun olduğuna bakılarak,<span style=""> </span>ihtiyaç duyulması halinde yan kuruluşların oluşturulması<span style=""> </span>ve bu yan kuruluşların yapısının ve görevlerinin belirlenmesi; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(f)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Antlaşmanın hayata geçirilmesi amacıyla<span style=""> </span>gerekli olan finansman kaynaklarının alımı ve kullanımı<span style=""> </span>için, gerektiğinde<span style=""> </span>Vakıf<span style=""> </span>Hesabı gibi<span style=""> </span>uygun mekanizmaların elverdiği ölçülerde kurulması; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(g)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Taraflarının<span style=""> </span>finans stratejilerine katılımı dahil bu Antlaşmanın kapsadığı konularda, özellikle<span style=""> </span>Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi Taraflar Konferansını içine alacak şekilde, diğer ilgili uluslararası kuruluşlar ve<span style=""> </span>sözleşme organları ile<span style=""> </span>işbirliği tesis etmek<span style=""> </span>ve işbirliğini sürdürmek; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(h)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 23’de öngörülen şartlara uygun olarak bu Antlaşma yapılabilecek değişiklikleri elverdiği ölçüde değerlendirmeye almak ve<span style=""> </span>uygulamak; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(i)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 24’de öngörülen şartlara uygun olarak, bu Antlaşmanın eklerinde yapılabilecek değişikleri elverdiği ölçüde, değerlendirmeye almak ve uygulamak; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(j)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 13 ve 18’e atfen gönüllü olarak yapılabilecek katkıları<span style=""> </span>teşvik etmek amacıyla<span style=""> </span>bir strateji modeli geliştirmek; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(k)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Antlaşmanın amaçlarını yerine getirmek için gerekli olabilecek benzer diğer görevleri yerine getirmek; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(l)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi<span style=""> </span>Taraflar Konferansı ve diğer ilgili uluslararası kuruluşlar ve sözleşme organlarının aldığı ilgili kararları kayıt altına almak; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(m)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Antlaşmanın uygulanmasıyla ilgili<span style=""> </span>konularda Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi<span style=""> </span>Taraflar Konferansı ve diğer ilgili uluslararası kuruluşlar ve sözleşme organlarını elverdiği ölçüde bilgilendirmek; ve <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(n)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 15<span style=""> </span>altındaki Uluslar arası Tarımsal Araştırma Merkezleri<span style=""> </span>ve diğer uluslar arsı kuruluşlarla yapılan anlaşma metinlerini ve madde 15’de bahsedilen Materyal Transfer Anlaşma’larını incelemek ve değişiklik yapmak. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">19.4.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 19.6’ya tabi olarak; Antlaşmaya imza koyan her bir Tarafın tek bir oyu olacak ve Yönetim Organı oturumlarında<span style=""> </span>bir temsilci ile temsil edilecek ve<span style=""> </span>temsilciye alternatif temsilci, uzmanlar ve danışmanlar eşlik<span style=""> </span>edebilecektir. Yönetim Organı<span style=""> </span>tarafından yürütülen işlemlerde alternatif temsilci, uzmanlar ve danışmanlar yer<span style=""> </span>alabilecek, ancak<span style=""> </span>delegasyonun yerine tam olarak yetkilendirilmiş olmaları dışında, oy kullanmayacaklardır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">19.5.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Birleşmiş Milletler, uzman kuruluşları ve Uluslar Arası Atom Enerjisi Kurumu<span style=""> </span>ile Bu Antlaşmaya imza koymayan herhangi bir devlet<span style=""> </span>Yönetim Organı tarafından yürütülecek oturumlara gözlemci sıfatıyla katılabilecektir.<span style=""> </span>Gerek devlet kuruluşu olsun gerekse hükümet dışı kuruluş olsun,<span style=""> </span>Yönetim Organı oturumlarına<span style=""> </span>gözlemci olarak katılmak istediğini</span><span style="" lang="TR"> </span><span style="font-weight: normal;" lang="TR">bildiren gıda ve tarım bitki genetik kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımı konusunda yeterliliği<span style=""> </span>olan<span style=""> </span>diğer<span style=""> </span>organ yada kuruluş Antlaşmaya imza koyan ülkelerin en az üçte biri tarafından bir itirazda bulunulmadıkça, oturuma katılımı<span style=""> </span>kabul edilebilecektir. Gözlemcilerin kabul edilmesi<span style=""> </span>ve katılımı Yönetim Organı tarafından kabul edilen Prosedür Kurallarına tabi olacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">19.6.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Antlaşmaya taraf olan<span style=""> </span>Gıda ve Tarım Örgütü<span style=""> </span>Üye Kuruluşu<span style=""> </span>ile bu Kuruluşa üye olan ve Antlaşmaya Taraf<span style=""> </span>olan devletler üyelik haklarını kullanacaklar ve<span style=""> </span>üzerinde gerekli değişiklik yapılmış haliyle Gıda ve Tarım Örgütü Genel Kuralları ve Tüzüğüne uygun olarak<span style=""> </span>üyelik yükümlülüklerini yerine getireceklerdir.<span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">19.7.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yönetim Organı<span style=""> </span>bu Antlaşmayı tutarlı olmayan Prosedür Kuralları ve mali kuralları elverdiği ölçüde değiştirebilecek<span style=""> </span>ve uygulamaya koyabilecektir.<span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">19.8.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yönetim Organının herhangi bir oturumda<span style=""> </span>yeterli sayıyı oluşturmak<span style=""> </span>için,<span style=""> </span>delegelerin mevcut<span style=""> </span>sayısının<span style=""> </span>Antlaşma Taraflarını çoğunlukla temsil ediyor olması<span style=""> </span>gerekli olacaktır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">19.9.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style=""> </span>Yönetim Organı<span style=""> </span>düzenli olarak her iki yılda bir en<span style=""> </span>az bir oturum düzenleyecektir. Bu oturumlar<span style=""> </span>mümkün olduğu ölçüde, Gıda ve Tarım Genetik Kaynakları Komisyonu’nun düzenli oturumları<span style=""> </span>ile<span style=""> </span>artarda<span style=""> </span>düzenlenmelidir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">19.10.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yönetim Organı’nın<span style=""> </span>özel oturumları, Yönetim Organı tarafından<span style=""> </span>uygun görülen başka bir zamanda, ya da<span style=""> </span>Sözleşmeye Taraf olan ülkelerin<span style=""> </span>en az üçte biri tarafından<span style=""> </span>desteklenen bir talep olması koşuluyla, Sözleşme Taraflarının yazılı talebi üzerine düzenlenecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 40.5pt; text-align: left; text-indent: -40.5pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">19.11.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yönetim Organı<span style=""> </span>Prosedür Kurallarına uygun olarak Başkan ve Başkan Yardımcılarını (Bundan böyle “Büro” olarak anılacaktır) seçecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 20 – Sekreter <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 42.75pt; text-align: left; text-indent: -42.75pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">20.1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yönetim Organı’nın<span style=""> </span>sekreteri<span style=""> </span>Yetkili Makamın onayı ile Gıda ve Tarım Örgütü Genel Müdürlüğü tarafından belirlenecektir. Sekreter<span style=""> </span>gerek duyulduğu ölçüde öngörülen personel yardımı alacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 42.75pt; text-align: left; text-indent: -42.75pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">20.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sekreter aşağıdaki görevleri yerine getirecektir : <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(a)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yönetim Organı ve<span style=""> </span>oluşturulabilecek<span style=""> </span>yan kuruluşların oturumları için<span style=""> </span>düzenleme<span style=""> </span>ve idari destek sağlamak; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(b)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yönetim Organı’nın<span style=""> </span>yürütmeyi düşündüğü özel görevler de dahil olmak üzere,<span style=""> </span>bu görevlerin yerine getirilmesinde Yönetim Organı’na yardımcı olmak; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(c)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Faaliyetleri Yönetim Organı rapor etmek; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 42.75pt; text-align: left; text-indent: -42.75pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">20.3.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sekreter<span style=""> </span>Antlaşmanın bütün Tarafları ve Genel Müdür ile iletişim kuracaktır : <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(a)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Hayata geçirileceği altmış günlük süre içerisinde Yönetim Organı tarafından alınan kararlar; <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(b)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style=""> </span>Antlaşmanın şartlarına uygun olarak Sözleşme Taraflarının eline geçen bilgiler. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 42.75pt; text-align: left; text-indent: -42.75pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">20.4.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sekreter, Yönetim Organı oturumları için dokümanları Birleşmiş Milletler’in altı dilinde hazır edecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 42.75pt; text-align: left; text-indent: -42.75pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">20.5.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sekreter Antlaşmanın amaçlarına ulaşması için,<span style=""> </span>özellikle Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi Sekreteryası dahil olmak üzere diğer kuruluşlar ve<span style=""> </span>sözleşme organları<span style=""> </span>ile işbirliği yapacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 21 – Uyum <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yönetim Organı ilk oturumda, bu Antlaşmada öngörülen şartlara<span style=""> </span>uyumun sağlanması için ve uyumsuz konuların çözümü için<span style=""> </span>bütüncül ve etkin prosedürleri ve işlemsel mekanizmaları<span style=""> </span>dikkate alacak ve onaylayacaktır. Bu prosedür ve mekanizmalar özellikle gelişmekte olan ülkeler ile ekonomileri geçiş sürecinde olan ülkelerde, gerek duyulduğunda,<span style=""> </span>yasal konularda danışmanlık ve yardım da dahil olmak üzere,<span style=""> </span>tavsiye veya yardımların sunulması ve izlemeye alınmasını içerecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 22 – Anlaşmazlıkların Çözülmesi <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">22.1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">İşbu Antlaşmanın<span style=""> </span>yorumlanması<span style=""> </span>veya uygulanmasıyla<span style=""> </span>ilgili olarak Sözleşme Tarafları arasında çıkabilecek herhangi bir anlaşmazlık olması durumunda, taraflar bu anlaşmazlıkları görüşmeler yoluyla çözüme kavuşturmak için her türlü çabayı gösterecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">22.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Eğer ilgili taraflar anlaşmazlığı görüşmelerde bulunarak çözüme kavuşturamazlarsa, üçüncü tarafın aracılığını ve iyi niyetli yaklaşımını birlikte isteyebilirler. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">22.3.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">İşbu Antlaşmanın<span style=""> </span>herhangi bir zamanda tasdiki, kabulü, onaylanması veya muvafakat verilmesi<span style=""> </span>halinde, Sözleşmeye imza koyan Taraflardan birisi yukarıdaki Madde 22.1 veya Madde 22.2’ye uygun olarak çözüme kavuşturulmayan bir anlaşmazlığı yazılı olarak<span style=""> </span>Yediemine başvuruda bulunarak,<span style=""> </span>aşağıdaki anlaşmazlıkların çözüm yollarından birisini ya da her ikisini<span style=""> </span>de zorunlu olarak kabul ettiğini beyan eder</span><span style="" lang="TR">. </span><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(a)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Antlaşmanın Kısım I<span style=""> </span>Ek II’de<span style=""> </span>yer alan prosedüre uygun olarak tahkim işlemleri, <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(b)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Anlaşmazlığın Uluslar Arası Adalet mahkemesine gönderilmesi. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">22.4.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Eğer anlaşmazlığa düşen Taraflar, yukarıdaki Madde 22.3’e uygun olarak<span style=""> </span>herhangi bir prosedürü<span style=""> </span>veya yukarıdakiyle aynı prosedürü kabule şayan görmemişse, anlaşmazlık taraflar aksi yönde mutabakata varmadıkça, Sözleşmenin<span style=""> </span>Kısım 2 Ek II’ye uygun olarak uzlaşma komisyonuna havale edilecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 23 – Sözleşmedeki Değişiklikler <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 42pt; text-align: left; text-indent: -42pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">23.1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Sözleşmede değişiklik yapılması için Sözleşme Taraflarından herhangi birisi önerde bulunabilir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 42pt; text-align: left; text-indent: -42pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">23.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">İşbu Sözleşmede yapılabilecek değişiklikler Yönetim Organının<span style=""> </span>herhangi bir oturumunda kabul edilecektir. Önerilen herhangi bir değişikliğin metni önerinin görüşüleceği oturumdan en az altı ay önce Sekreter tarafından Sözleşme Taraflarına iletilecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 42pt; text-align: left; text-indent: -42pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">23.3.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Sözleşme üzerinde yapılacak bütün değişiklikler sadece ,Yönetim Organının oturumuna katılan<span style=""> </span>Sözleşme Taraflarının<span style=""> </span>oy birliği<span style=""> </span>ile yapılabilecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 42pt; text-align: left; text-indent: -42pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">23.4.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yönetim Organı tarafından benimsenen herhangi bir değişiklik,<span style=""> </span>belgenin Sözleşme Taraflarının üçte ikisi tarafından tasdik, kabul veya onayından<span style=""> </span>itibaren doksanıncı<span style=""> </span>günde, değişikliği tasdik, kabul ya da onaylayan Sözleşmenin Tarafları arasında yürürlük kazanacaktır. Bundan sonra,<span style=""> </span>söz konusu değişiklik<span style=""> </span>diğer<span style=""> </span>Sözleşmeye Taraflarında bu ülkenin<span style=""> </span>belgeyi tasdik edip, onaylaması ve kabul görmesinden sonra<span style=""> </span>doksanıncı günde yürürlüğe girecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 42pt; text-align: left; text-indent: -42pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">23.5.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Maddenin amaçları bakımından, GTÖ’ne üye kuruluş tarafından verilen bir belge<span style=""> </span>bu kuruluşa üye ülkeler tarafından<span style=""> </span>berilmiş bir belge olarak sayılmayacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 24 – Ekler <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 42.75pt; text-align: left; text-indent: -42.75pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">24.1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Antlaşmanın<span style=""> </span>ekleri<span style=""> </span>Sözleşmenin ayrılmaz bir parçasını oluşturacak<span style=""> </span>ve bu Antlaşmaya<span style=""> </span>yapılacak atıflar<span style=""> </span>aynı zamanda eklerinden herhangi birine de yapılmış olacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 42.75pt; text-align: left; text-indent: -42.75pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">24.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Antlaşmada Sözleşmede değişiklik yapılması ile ilgili olan Madde 23’de öngörülen şartlar<span style=""> </span>ekler üzerinde yapılacak değişikliklere de uygulanacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 25 – İmza</span></u><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"> <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Sözleşme 3 Kasım 2001 tarihinden 4 Kasım 2002 tarihine kadar GTÖ üyelerine<span style=""> </span>ve GTÖ üyesi olmayan<span style=""> </span>ancak Birleşmiş Milletler<span style=""> </span>veya uzman kuruluşları<span style=""> </span>ya da Uluslar Arası Atom Enerjisi üyesi olan<span style=""> </span>Devletlerin imzasına açılmıştır . <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 26 – Tasdik, Kabul ve Onay <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bu Sözleşme Madde 25’de belirtilen GTÖ üyesi olan GTÖ üyesi olmayan devletlerin tasdik, kabul ve onayına tabidir. Tasdik, onay ve<span style=""> </span>kabul<span style=""> </span>belgeleri Yediemine gönderilecektir.. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 27 – Katılım<span style=""> </span><o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR">Bu Antlaşma, imzaya açıldığı tarihten itibaren GTÖ üyelerine<span style=""> </span>ve GTÖ<span style=""> </span>üyesi olmayan<span style=""> </span>ancak Birleşmiş Milletler<span style=""> </span>veya uzman kuruluşları<span style=""> </span>ya da Uluslar Arası Atom Enerjisi üyesi olan<span style=""> </span>Devletlerin katılımına açık olacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 28 – Yürürlüğe Girme<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 39.75pt; text-align: left; text-indent: -39.75pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">28.1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 29.2’de öngörülen şartlara tabi olarak, bu Antlaşma , GTÖ Üyelerinden en az kırk<span style=""> </span>tasdik, kabul, onay ve katılım<span style=""> </span>belgesinin gönderilmiş olması şartıyla,<span style=""> </span>ve bunlardan yirmi<span style=""> </span>tasdik, onay, kabul ve katılım belgesinin<span style=""> </span>alınmasından sonra doksanıncı<span style=""> </span>günde yürürlüğe girecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 39.75pt; text-align: left; text-indent: -39.75pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="" lang="TR"><span style="">28.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 28.1’e uygun olarak bu Antlaşmayı tasdik eden, kabul eden, onaylayan ve katılım mutabakatını sunan GTÖ üyeleri<span style=""> </span>ve GTÖ üyesi olmayan<span style=""> </span>ancak Birleşmiş Milletler<span style=""> </span>veya uzman kuruluşları<span style=""> </span>ya da Uluslar Arası Atom Enerjisi üyesi olan<span style=""> </span>Devletler, <span style=""> </span>kırkıncı tasdik, kabul, onay ve katılım<span style=""> </span>belgesinin verilmesiyle birlikte, kendi tasdik, kabul, onay veya katılım belgesini<span style=""> </span>verdikten<span style=""> </span>sonraki doksanıncı günde<span style=""> </span>Antlaşmayı yürürlüğe sokacaktır</span><span style="" lang="TR">. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 29 – GTÖ<span style=""> </span>Üyesi Kuruluşlar</span></u><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"> <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">29.1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">GTÖ Üyesi bir Kuruluş<span style=""> </span>bu Antlaşma için tasdik, onay, kabul<span style=""> </span>veya katılım<span style=""> </span>belgesi vermesi halinde, Üye Kuruluş<span style=""> </span>GTÖ tüzüğünün<span style=""> </span>11.7. maddesinde öngörülen şartlara uygun olarak,<span style=""> </span>bu Antlaşmanın kabulü çerçevesinde gerekli olabilecek, GTÖ tüzüğünün 11.2. Maddesi uyarınca verilen yetkiye istinaden,<span style=""> </span>yetki dağılımındaki değişiklikleri de bildirecektir. Antlaşmaya taraf olan herhangi bir devlet herhangi bir zamanda bu Antlaşmaya taraf olan bir GTÖ Üyesi Kuruluştan,<span style=""> </span>bu Antlaşma kapsamındaki uygulamalardan Üye Kuruluş ya da Üyesi olan<span style=""> </span>Devletlerden hangisinin sorumlu olduğu yönünde bilgi verilmesi talebinde bulunabilir. Üye kuruluş makul bir süre içerisinde<span style=""> </span>bu bilgileri verecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">29.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">GTÖ<span style=""> </span>üyesi bir Kuruluş tarafından verilen tasdik, kabul, onay, katılım<span style=""> </span>ya da geri çekme belgesi, kuruluşun Üye Devletleri tarafından<span style=""> </span>verilen bir belge olarak sayılmayacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 30 – Çekince<span style=""> </span><o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">İşbu Antlaşma üzerinde herhangi bir çekince<span style=""> </span>konamaz.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 31- Taraf Olmayanlar <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Tarafları bu Sözleşmeye taraf olmayan GTÖ Üyesini veya başka bir Devleti bu Sözleşmeyi kabul etmeye teşvik edecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 32 – Geri Çekilme<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">32.1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşmenin Taraflarından birisi<span style=""> </span>bu Sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içerisinde<span style=""> </span>herhangi bir zamanda bu Antlaşmadan geri çekildiğini Yediemine bildirir. Yediemin Sözleşmenin bütün Taraflarına durumu derhal bildirecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">32.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Geri çekilme , bildirimin alındığı tarihten itibaren bir yıl<span style=""> </span>içerisinde yürürlük kazanacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde<span style=""> </span>33 – Fesih <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">33.1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Geri kalan taraflar oybirliği ile aksi yönde bir karar almadıkça, işbu Antlaşma Sözleşme Taraflarının sayısının geri çekmeler nedeniyle<span style=""> </span>kırkın altına düşmesiyle otomatik olarak feshedilmiş sayılır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">33.2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Sözleşme Taraflarının sayıca kırkın altına düşmesi durumunda Yediemin geri kalan bütün Taraflara bilgi verecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 35.25pt; text-align: left; text-indent: -35.25pt; line-height: 150%;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">33.3.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Fesih durumunda, aktif varlıkların yönetimi<span style=""> </span>Yönetim Organı<span style=""> </span>tarafından benimsenen mali kurallara uygun<span style=""> </span>olarak yapılacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><span style=""> </span>Madde 34- Yediemin (Kayyum)<o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">GTÖ Genel Müdürü bu Antlaşmada yediemin olarak hareket edecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Madde 35- Orijinal Metin <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">İşbu Sözleşmenin Arapça, Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça ve İspanyolca<span style=""> </span>metinleri eşit<span style=""> </span>oranda orijinaldir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR">EK I <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR">ÇOK TARAFLI SİSTEME DAHİL OLAN ÜRÜN LİSTESİ <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR">Gıda Ürünleri<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Ürün <span style=""> </span>Genus (Cins) <span style=""> </span>Gözlemler</span></u><span style="" lang="TR"> <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Ekmek ağacı <span style=""> </span>Artocarpus <span style=""> </span>Yalnızca ekmekmeyvesi. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Kuşkonmaz<span style=""> </span><span style=""> </span>Asparagus <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yulaf <span style=""> </span>Avena <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Pancar <span style=""> </span>Brassica et al <span style=""> </span>Cinslar<span style=""> </span>şunları içermektedir : Brassica, <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 216pt; text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Armoracia, Barbarea, Camelina, camble, Diplotaxis, Eruca, Isatis, Lepidium, Raphanobrassica, Raphanus, Rorippa ve Sinapis,.<span style=""> </span>Bunlar<span style=""> </span>lahana, kolza tohumu, hardal bitkisi, tere, roka,<span style=""> </span>turp ve şalgam gibi<span style=""> </span>yağlı tohumlar ve sebze ürünleri içermektedir. Lepidium meyenii<span style=""> </span>(maca) türleri dışarda tutulmuştur. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bezelye <span style=""> </span>Cajanus <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Nohut <span style=""> </span>Cicer <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Narenciye <span style=""> </span>Citrus <span style=""> </span>Poncirus<span style=""> </span>ve Fortunella cinsleri anaç olarak <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 180pt; text-align: left; text-indent: 36pt; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">dahil edilmiştir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Hindistan Cevizi <span style=""> </span>Cocos <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Aroid <span style=""> </span>Colocasia, <span style=""> </span>Aroid kulkas, kokoyam, dasheen ve tanen <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 72pt; text-align: left; text-indent: 36pt; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Xanthosoma <span style=""> </span>içermektedir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Havuç <span style=""> </span>Daucus <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Japon patetesi <span style=""> </span>Dioscorea <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Akdarı <span style=""> </span>Eleusine <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Çilek <span style=""> </span>Fragaria <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Ayçiçek <span style=""> </span>Helianthus <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Arpa <span style=""> </span>Hordeum <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Ürün <span style=""> </span>Gen <span style=""> </span>Gözlemler</span></u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Tatlı Patetes <span style=""> </span>Ipomoea <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Yeşil Bezelye <span style=""> </span>Lathyrus <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Mercimek <span style=""> </span>Lens <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Elma <span style=""> </span>Malus <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Manyok <span style=""> </span>Manihot <span style=""> </span>Yalnızca manihot esculenta <span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Muz <span style=""> </span><span style=""> </span><span style=""> </span>Musa <span style=""> </span>Musa textilis hariç<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Pirinç <span style=""> </span>Oryza <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">İnci Akdarı <span style=""> </span>Pennisetum <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Fasulye <span style=""> </span>Phaseolus <span style=""> </span>Phaseolus polyanthus hariç. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bezelye <span style=""> </span>Pisum <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Çavdar <span style=""> </span>Secale <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Patetes<span style=""> </span>Solanum <span style=""> </span>Tuberosa şubesi dahil, Solanum phureja <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style=""> </span>hariç. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Patlıcan <span style=""> </span>Solanum <span style=""> </span>Maeongena şubesi<span style=""> </span>dahil. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Spürgedarısı <span style=""> </span>Sorghum <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Triticale <span style=""> </span>Triticosecale <span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Buğday <span style=""> </span>Triticum et al <span style=""> </span><span style=""> </span><span style=""> </span>Agopyron, Elymus ve Secale dahil.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Bakla/ Yem <span style=""> </span>Vicia <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Cowpea et al <span style=""> </span>Vigna <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Mısır<span style=""> </span>Zea <span style=""> </span>Zea perennis, Zea diploperennis ve Zea <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 180pt; text-align: left; text-indent: 36pt; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">luxurians hariç. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR">Yem Bitkileri <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="color: red;" lang="TR">Genera</span></u><u><span style="" lang="TR"> <span style=""> </span>Türler <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR">BAKLAGİL YEM BİTKİLERİ <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><span style=""> </span></span><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Astragalus <span style=""> </span>chinensis, cicer, arenarius <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Canavalia <span style=""> </span>ensiformis <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Coronilla <span style=""> </span>varia <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Hedysarum <span style=""> </span>cicera, cilliolatus, hirsutus, ochrus, odoratus, sativus<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Lespedeza <span style=""> </span>cuneata, striata, stipulacea <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Lotus <span style=""> </span>corniculatus, subbiflorus, uliginosus <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Lupinus <span style=""> </span>albus, angustiflorus, luteus<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Medicago <span style=""> </span>arborea, falcata, sativa, scutellata, rigidula, truncatula<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Melilotus <span style=""> </span>albus, officinalis<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Onobrychis <span style=""> </span>vicifolia <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Ornithopus <span style=""> </span>sativus <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Prosopis <span style=""> </span>affinis, alba, chilensis, nigra, palida <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Pueraria <span style=""> </span>phaseoloides <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Trifolium <span style=""> </span>alexandrinum, alpestre, ambigium, angustifolium, arvense, <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 108pt; text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">agrocicerum, hybridum, ancarnatum, pratese, repens, resupinatum, rueppelianum, semipilosum, subterraneum, vesiculosum. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">ÇAYIR YEM BİTKİLERİ <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Andropogon <span style=""> </span>gayanus <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Agropyron <span style=""> </span>cristatum, desertorum <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Agrostis <span style=""> </span>stolonifera, tenuis <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Alopecurus <span style=""> </span>pratensis <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Arrhenatherum <span style=""> </span>elatius <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Dactylis <span style=""> </span>glomerata <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Festuca <span style=""> </span>arundinacea, gigantea, heterophylla, ovina, pratensis, rubra <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">Genera<span style=""> </span>Türler <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Lolium <span style=""> </span>hybridum, multiflorum, perenne, rigidum, temulentum <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Phalaris <span style=""> </span>aquatica, arundinacea <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Phleum <span style=""> </span>pratense <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Poa <span style=""> </span>alpina, annua, pratensis <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Tripsacum <span style=""> </span>laxum <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="" lang="TR">DİĞER YEM BİTKİLERİ <o:p></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Atiplex <span style=""> </span>halimus, nummularia <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Salsola <span style=""> </span>vermiculata <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></b></p> <h1 style="text-align: left;" align="left"><span lang="TR">EK II </span></h1> <p class="MsoNormal"><b style=""><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span lang="TR">Kısım 1 <o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span lang="TR">TAHKİM <o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></b></p> <h2 style="text-align: left;" align="left"><span lang="TR">Madde 1 </span></h2> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Talepte bulunan taraf<span style=""> </span>Sekreterliğe başvurarak anlamazlığa düşen tarafların Madde 22 uyarınca anlaşmazlığı<span style=""> </span>tahkime götüreceğini bildirir. Bildirim tahkime götürülecek konuyu<span style=""> </span>ve özellikle de bu Antlaşma maddelerini, bunun uygulanması ve yorumlanması ile ilgili konuları belirtecektir. Eğer anlaşmazlığa düşen taraflar<span style=""> </span>Tahkim Kurulu Başkanının önünde anlaşmazlık mevzuu üzerinde bir mutabakat sağlayamazlarsa, tahkim kurulu anlaşmazlık konusunu belirleyecektir. Sekreter<span style=""> </span>alınan bütün bilgileri bu Antlaşmanın bütün Taraflarına iletecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <h2 style="text-align: left;" align="left"><span lang="TR">Madde 2 </span></h2> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Anlaşmazlık iki taraf arasındaysa, tahkim kurulu üç üyeden oluşacaktır. Anlaşmazlığa düşen tarafların her biri bir hakem atayacak<span style=""> </span>ve atanan iki hakem aralarında uzlaşarak üçüncü hakemi belirleyecek olup bu üçüncü hakem Başkan olarak hareket edecektir. Başkan<span style=""> </span>anlaşmazlığa düşen taraflardan herhangi birinin uyruğunu taşımayacak<span style=""> </span>veya anlaşmazlığa düşen tarafların herhangi birinde ikamet etmeyecek<span style=""> </span>ya da<span style=""> </span>bunların herhangi birisi tarafından istihdam edilmeyeceği gibi<span style=""> </span>başka bir davada da<span style=""> </span>herhangi bir sıfatla müdahil olmayacaktır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 18pt; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span lang="TR"><span style="">2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span lang="TR">Sözleşme Taraflarından ikiden fazlası arasında bir ihtilaf vuku bulması halinde,<span style=""> </span>anlaşmazlığa düşen taraflar birlikte<span style=""> </span>uzlaşarak bir hakem belirleyeceklerdir. </span></p> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 18pt; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span lang="TR"><span style="">3.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span lang="TR">İlk atamada belirtilen şekilde boş kalan pozisyonlar doldurulacaktır. </span></p> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <h2 style="text-align: left;" align="left"><span lang="TR">Madde 3 </span></h2> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">1.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Eğer tahkim kurulunun Başkanı ikinci hakemin belirlenmesinden sonraki iki ay içerisinde atanmazsa, GTÖ Genel Müdürlüğü<span style=""> </span>anlaşmazlığa düşen taraflardan herhangi birinin isteği üzerine<span style=""> </span>bir sonraki iki aylık<span style=""> </span>süre içerisinde<span style=""> </span>Başkanı atayacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 18pt; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span lang="TR"><span style="">2.<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span lang="TR">Eğer anlaşmazlığa düşen taraflardan herhangi birisi<span style=""> </span>talebin alınmasından itibaren iki ay içerisinde bir hakem atamazsa,<span style=""> </span>diğer taraf atamayı bir sonraki iki aylık süre içerisinde yapacak olan GTÖ Genel Müdürlüğüne durumu bildirecektir. </span></p> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <h2 style="text-align: left;" align="left"><span lang="TR">Madde 4</span></h2> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Tahkim kurulu kararlarını bu Antlaşma ve uluslararası kanun hükümlerine göre verecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <h2 style="text-align: left;" align="left"><span lang="TR">Madde 5 </span></h2> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Anlaşmazlığa düşen taraflar aksi yönde bir mutabakata varmadıkça,<span style=""> </span>tahkim kurulu<span style=""> </span>kendi prosedürlerini<span style=""> </span>tayin edecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 6 <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Tahkim kurulu, anlaşmazlığa düşen taraflardan birisinin isteği üzerine,<span style=""> </span>ara koruyucu önlemleri esas olarak önerebilecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 7 <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Anlaşmazlığa düşen taraflar<span style=""> </span>kendi ellerindeki bütün imkanları kullanacak ve tahkim kurulunun çalışmalarını kolaylaştıracaktır : <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(a)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">İlgili bütün bilgi, belge verecekler<span style=""> </span>ve kolaylık göstereceklerdir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; text-indent: -18pt;" align="left"><!--[if !supportLists]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style="">(b)<span style="font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-size-adjust: none; font-stretch: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Gerek duyulması halinde,<span style=""> </span>eksper ve uzman çağrılacak ve onlardan kanıt istenecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 8 <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Anlaşmazlığa düşen taraflar<span style=""> </span>tahkim kurulunun işlemlerini yürütmesi sırasında<span style=""> </span>elde ettikleri gizli bilgileri<span style=""> </span>tutmaktan sorumlu olacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 9 <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR">Davanın özel bir yapısı olmasından dolayı tahkim kurulu aksi yönde bir saptamada bulunmadıkça, <span style=""> </span>tahkim masrafları<span style=""> </span>anlaşmazlık içerisinde olan taraflar arasında eşit miktarda paylaştırılacaktır. Tahkim kurulu<span style=""> </span>bütün giderlerin bir kaydını tutacak ve anlaşmazlık içerisinde olan taraflara kesin bir hesap çıkaracaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 10 <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Davanın kararından etkilenebilecek<span style=""> </span>olan ve anlaşmazlık mevzunundan<span style=""> </span>yasal anlamda bir menfaati bulunan Sözleşme Taraflarından herhangi birisi<span style=""> </span>kurulun rızasıyla<span style=""> </span>işlemlere müdahale edebilecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 11<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Kurul anlaşmazlık konusu ile doğrudan alakalı olmayan<span style=""> </span>karşı<span style=""> </span>talepleri dinleyecek ve bunlar üzerinde saptamada bulunabilecektir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 12 <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Tahkim kurulu usul ve esasları ile ilgili kararları üyelerinin oy çokluğu ile alacaktır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 13 <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Eğer anlaşmazlığa düşen taraflardan birisi tahkim kurulunun karşısına çıkmazsa veya<span style=""> </span>davayı savunamazsa, diğer taraf<span style=""> </span>kuruldan işlemlere devam etmesini ve bir karara varmasını isteyebilecektir. Anlaşmazlık içerisinde olan taraflardan birinin<span style=""> </span>yokluğu ya da anlaşmazlığa düşen taraflardan birisinin<span style=""> </span>talebini savunamaması, işlemler açısından bir engel teşkil etmeyecektir. Kesin karara varmadan önce, tahkim kurulu<span style=""> </span>talebin kanunen ve esas olarak incelenmiş olduğu konusunda kendisini tatmin etmiş olması gerekmektedir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 14 <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Kurul<span style=""> </span>beş ayı geçmeyecek bir süre ile<span style=""> </span>süre uzatımı verilmesi gerekli olmadıkça, başvurunun usulüne uygun olarak yapıldığı tarihten itibaren beş ay içerisinde kesin kararını verecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 15 <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Tahkim kurulunun kesin kararı<span style=""> </span>anlaşmazlık konusu ile sınırlı olacak ve<span style=""> </span>gerekçeleri belirtecektir. Kesin karara varıldığı tarihte<span style=""> </span>oturuma katılan üyelerin adlarını da belirtecektir. Kurulun herhangi bir üyesi<span style=""> </span>kesin karara karşı itiraz<span style=""> </span>ya da şerh koyabilecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 16<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Karar anlaşmazlığa düşen taraflar üzerinde bağlayıcı olacaktır. Anlaşmazlık içerisinde olan taraflar önceden temyize gitme konusunda mutabakata varmadıkça, temyize gidilmeyecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Madde 17 <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Kesin kararın yorumlanması ya da yorumlanma şekli ile ilgili olarak<span style=""> </span>anlaşmazlığa düşen taraflar arasında<span style=""> </span>bir tezatlık çıkması durumunda,<span style=""> </span>taraflardan herhangi birisi<span style=""> </span>kesin kararı, kararı veren tahkim kuruluna sunabilecektir. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoTitle" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span lang="TR">Kısım 2 </span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style=""><span lang="TR">UZLAŞMA <o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style=""><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR">Madde 1 </span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Ortaya çıkan ihtilafın taraflarından birinin isteği üzerine bir uzlaşma komisyonu kurulacaktır. Komisyon, ihtilafın tarafları aksi yönde bir mutabakata varmadıkça,<span style=""> </span>ikisi ilgili taraflarca belirlenmek üzere<span style=""> </span>ve bu üyeler tarafından seçilen Başkan ile birlikte<span style=""> </span>beş üyeden oluşacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR">Madde 2 </span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Antlaşmanın<span style=""> </span>ikiden fazla Tarafı arasında çıkan anlaşmazlıklarda,<span style=""> </span>ortaya çıkan ihtilafın benzer çıkarları olan tarafları<span style=""> </span>komisyondaki kendi üyelerini<span style=""> </span>anlaşarak atayacaklardır. İhtilafın taraflarının iki ya da daha fazlasının<span style=""> </span>farklı bir<span style=""> </span>çıkarı varsa veya<span style=""> </span>benzer çıkarı<span style=""> </span>oldukları konusunda<span style=""> </span>aralarında bir mutabakat sağlanmamışsa, üyelerini ayrı ayrı atayacaklardır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR">Madde 3 </span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR">İhtilafın tarafları atamaları uzlaşma komisyonunun oluşturulması<span style=""> </span>yönünde yapılan talepten itibaren iki ay içerisinde yapmazsa, GTÖ Genel<span style=""> </span>Müdürü<span style=""> </span>talepte bulunan tarafların istemeleri halinde,<span style=""> </span>bu atamaları<span style=""> </span>sonraki iki aylık süre içerisinde yapar. </span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR">Madde 4 </span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR">Eğer uzlaşma komisyonunun Başkanı<span style=""> </span>son olarak atanan komisyon üyesinin<span style=""> </span>atandığı tarihten itibaren iki ay içerisinde seçilmezse,<span style=""> </span>GTÖ Genel<span style=""> </span>Müdürü<span style=""> </span>talepte bulunan tarafların istemeleri halinde,<span style=""> </span>Başkanın atamasını<span style=""> </span>sonraki iki aylık süre içerisinde yapar. </span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR">Madde 5 </span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR">Uzlaşma Komisyonu üyelerinin oy çokluğu ile kararlarını alır. İhtilafın taraflarının aksi yönde bir mutabakatı olmadıkça,<span style=""> </span>kendi prosedürlerini belirleyeceklerdir. Tarafların iyi niyetle değerlendirmeye alacağı<span style=""> </span>anlaşmazlığın çözümüne ilişkin önerilerini ortaya koyacaklardır. </span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR">Madde 6 </span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR">Uzlaşma komisyonunun yeterliği konusunda ortaya çıkan anlaşmazlık komisyon tarafından karara bağlanacaktır. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR">Türkiye adına <span style=""> </span>: Necati UTKAN </span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><span style=""> </span><span style=""> </span>Türkiye’nin İtalya Büyükelçisi </span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><span style=""> </span><span style=""> </span>4.11.2002 </span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><span style=""> </span><span style=""> </span>İmza </span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR">Yukarıdaki imza Kasım 2001 tarihinde<span style=""> </span>yapılan FAO Konferansının otuz birinci<span style=""> </span>oturumunda FAO Tüzüğünün XIV. Maddesi uyarınca,<span style=""> </span>uyarlanan Gıda ve Tarım Bitki Genetik Kaynakları Uluslar Arası Sözleşmesinin 25. Maddesi ne atfen atılan imzadır. </span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><u><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p><span style="text-decoration: none;"> </span></o:p></span></u></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><span style=""> </span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><i style=""><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></i></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="margin-left: 18pt; text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left; line-height: 150%;" align="left"><span style="" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><b style=""><span lang="TR"><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align: left;" align="left"><span style="font-weight: normal;" lang="TR"><o:p> </o:p></span></p>Unknownnoreply@blogger.com0